Brahim (Ibish) AVDYLI:
NËPËR RRJESHTA VJESHTE
1.
Trokasin në sy
përballjet
e zhveshjes vjeshtake.
Çfarë të mledhë
në shportat e prishura
të ditëve,
nuk kam çka të marr
vetëm nëse i mbledhë
fletët e shkundura nga furtunat,
ndonjë petale lulesh
me lotin në pejza
e ka mbyllur jetën,
tani
nuk është koha
kur ia shpallnin botës
bukurinë!...
2.
Lugjeve të dhembjes
bredhë kot
me gjysëm shpirti
të zonuar
e nuk e di ku hargjohen
rrjeshtat e gjata
të kësaj stine,
pak nga pak
afrohet stina e bardhë
të zbresë
nga qiejt e mendimit
e ku të gjëj
ofshamën e kalbur
për kokrrat e njoma!...
3.
As pemën e mbushur
plot me fryte
të mburrjeve të mira
nuk e gjëj,
nuk e di
çka do t`ia pëshpërisin
njëra tjetrës me vaj
fletët e lëkundura nga erërat
në rremb
ende ka fletë të mbetura
nga çdo dhembje
vjeshta është
stinë e harlisur-
dhembja dhembjen e shkel!...
4.
Çka ishte
t`ua marr lakmi
para zverdhjes së gjollit
në gjethe
lisave të gjatë të maleve
përballë kryengritjeve
të Diellit të Këngëve,
tashmë
në shportën e viteve
nuk gjëj vargje të reja
e u desh ta mbush
një shportë të fryteve
e mos ta djegë zbrazëtia!...
5.
Ylberat e fjalëve
vijnë nga lart
e ne i hedhim
papriturazi
në koshat e plehrave.
Më ka mbetur
gjysma shportë e djegur
gjysma tjetër
e thatë,
pa kurrorë frytesh
varur nëpër degë
përpjekjesh!...
Çuditërisht,
bjen nga pak Diell
në mes të vargjeve!...
NGJYRAT E MENDIMIT
1.
Papritmas
i bie lisit të vërejtjeve tona
një dorë drite
derisa i shkundin fletët e mendimeve
në një çast të ikjes
nga bashkëkohësia.
2.
Lotë rrjedhin
nëpër rrugëtimet e zemrës
nuk e kuptoj pse më bëjnë aq të ligë
kur të tjerët
i vjerrin aureolat e rrejshme
përball meje
edhe pse Diellin e Alpet i kam në dorë
e copëtohem krejtesisht
për ta dëshmuar Drejtësinë!...
3.
I zhgënjyer
përplasem nëpër cepat e mjerimit
qenia më copëtohet
me ngjyra të thyera drite,
e poshtë është vërejtja e urtë
më lartë ngritet pabarazia
vazhdimisht i vendosë
një nga një parejtësitë...
Dikur,
ngriten përpjetë
ngjyrat e mendimit
për ta vendosur ku nevojitet
portokallin e kuqrremtë të dhembjes!...
4.
Më në fund
dhembja pëlset
kuq si gjaku në mjedis të ndjenjave
pingultas
duke ecur
nëpër rrugicën e dritës
e shpërdahet
në qindra ngjyra
vetmia e durimit
llogaritë e pritjes
duke i mbledhur
me shpirtin e bluar të dhuntisë!...
5.
Atëherë
vetmia bëhet kurorë pikëllimi-
kush lidhet me këngën e braktisur,
askush nuk tregohet
aq i prekur
me fjalët e pakuptuara-
është e kot të shtresojmë ngjyrat,
le të bjerret ngadalë
kupola e mendimeve
e të rreshë me to
gjethe të thara jete!...
PËRPLASJA NË DET
Po të mos kishte qenë
kjo stuhi e dalur bese
me vetëtima të kobeve
e stërkala të tmerrshme
nuk do të përplaseshim në det
me pamëshirën e dhembjes
se fundi i detit të fjalëve
do t`i ruante fshehtësitë
e nuk do të ngriste gjithë këtë llum
në krye të valëve
për të goditur pa mëshirë
brigjet e heshtura...
Athua fundi i botës përpëlaset
nën këtë tmerr qiejsh
që pëlset ndër vetëtima
e murmurima fjalësh-
të ligat i kemi shehur në det
e veç puhinë e lehtë
e kemi përcjellur në valë!
DHEMBJA E GJYKIMIT
1.
Në e kërkoftë dikush
fjalën e sertë
ballë për ballë
me të Drejtën
bluani
në mullirin e shpirtit
gufimet e gjakut
e me buzëqeshjen tuaj
vetëm kthene
fjalën e urtë!...
2.
Në i kërkoftë dikush
faktet e gjalla
ballë për ballë
me të Vërtetën
hapeni ju
arenën e ndjenjave
qe të marrë frymë
e kthene
me përkushtimin permanent
fjalën e sinqertë!...
3.
Në i kërkoftë dikush
ballë për ballë
mendimet e ndritshme
të Diellit
e secili që e quan
vetveten Njeri
hapeni zemrën tuaj
siç e thotë
qenia e gjallë
dhe lëshoni ngadalë
e bindshëm
dashurinë polivalente!...
4.
Në e kërkoftë dikush
ballë përballë
të Njohjes
secili që i thotë
vetvetes autor
peshoni fjalët tuaja
me peshoren e artit
e mendja e juaj
do ta prehë
lirshëm
aftësinë e gjykimit!...
5.
A do të quhen
proporcione të sakta
e shkëndijat e dritës
apo balafaqimet
më të përpikta
të qëndrimit tuaj
nuk e zë goja të thotë
por e përmbajnë
dhembjen e gjykimit!...
AMAZONAT E KËNGËS SONË
1.
Një enigmë e madhe
prapa kodrave qëndron
prore më shtyp
në zemrën e viteve,
më lë të pa të fjetur
e as të zgjaur
me mendimet e pa fjalë-
enigmë e pazgjidhur
si mjegull e paqartë!
2.
Për gabimet e vogla
të dy djemve të mëdhenj
qaj e kërkoj falje,
për gabimet njerëzore
në përgjithësi-
fati bëhet edhe pafat
pafati sillet me furtunë
futunat përfshijnë të pafajshëm
në vend të ligut shkon i miri
mezi mbetet ndonjë vend
për të Drejtën
e të Vërtetën...
Çudi,
a duhet që të jap jetën
për nipa e mbesa
e t`ua mbush kështu
duart e zbrazura të fëmijërisë!
3.
Ndonjëherë dëgjoj
zëra të tjerë nga historia
i ndjejë fëmijët
që flasin e buzëqeshin
shqip nga Dodona
e lozin me gëzime,
midis tyre
më duket Demetra
në atë ëndërr apo zhgjëndërr
me gasin e bukur,
grushtin e mbushur të kallinjëve
i mbanë në njërën dorë
e me tjetrën
draprin ma tregon
prandaj rrezet e dritës
i lëshohen pas koke
ndriçon prej andej
aureola e mbretërisë!
4.
Kudo i kam pranë vetës
amazonat e fuqishme të këngës
nuk e di a duhet të jenë
muza të vargjeve,
e ngrehin trupin e ngjeshur burrëror
sikur në antikë
e herë herë më ngjallen në Kosovë
apo në një kohë tjetër,
mendohem gjatë me dhembjet e mia
shqetësom e vuaj
në një enigmë,
a u kam hak amazonave të mia
edhe pse më mungojnë
për dhjetra vite-
pore ndër ëndërra
nuk më lënë të qetë!
5.
Një monedhë
e mbaj nëpër duar,
kur e kthej në anën tjetër
është gruaja-
zotneshë,
Galatea ishte nëna e jonë
e vargjeve të pa këputura,
ilirisht i kemi gëdhendur
duke shtuar
shpresën e ditës sonë,
me emrin e saj
jemi përkundur ndër valë
deri në Azinë e Vogël,
Babë, Polifem
pse nuk na e ke thënë
se në damarët tanë
e kemi
prej atëhere
gjakun e këngëve!
6.
Duke lundruar nëpër detra
i shikonim Yjet
për të na e dëshmuar
rrugën e kthimit
derisa i kërkonim
Lopët e Diellit
me vetëdijen e pështjelluar
të sirenave...
Kështu shpenzuam energjinë
duke i menduar Zotat
me një trup njeriu,
vetëm ata na e përtërinin
mbi valë fuqinë
e mbetëm Yllor!
7.
Duke e përfytyruar si njeri
do të kishte qeshur
me anomalitë tona
energjia kozmike,
Maria Magdalena
rri pranë Jezus Krishtit,
e në mes të tyre
qëndron hapësira “V”
si Viktoria,
nuk mund të jetë ndryshe
pos një Fitore
me vuajtjet e mëdha
për të fituar
origjinalitetin!...
8.
Ka ardhur koha
të gjendet e Vërteta,
në kokë e mbajnë fshehtësinë
të gjitha religjionet,
pas tyre qëndron
një femër-
herë Shiva e herë amazonë,
tjera herë kthehet
përsëri në Dodonë
i shpërlanë gurët e mykur të kalasë
e bëhet pëllumb i bardhë
për të mbjellur paqen
mbi njerëz,
Zoti i jonë qëndron
mbi Galaktika
ne jemi fluska të dhembjes së tij-
rrënjë e madhe
e përkujtimeve tona!...
9.
Rri në këmbë
para befasisë
papritmas bëhem fëmijë
e te kulla e plisit të hekurit
fërkemin e kalit
e kërkoj ndër ëndërrime.
Dy motrat e mija
të zemëruara tej mase
i bërtisnin shekujt në mua,
këkoja diçka
nëpër themelet e kullës
së mbushur me therra
nga e keqja,
e fjalën e nderit
të familjes e mbronin
me thuprat e ngjeshura
të fëmijërisë sime,
kishin frigë
nga orët e maleve
Zanat e Kullës së Diellit!
10.
Befas
nga të qarat e fëmijërisë
të etur për rrënjë
të kësaj kulle
e të këngës sime
doli nga therrat
Ora e Shenjtë
përtej realitetit të përceptimeve
vraponte drejtë mesh
mbi barin e gjatë
duke e thirrur në emër
motrën e madhe
që godiste
dhembjet mbi mua
e qante vetë!
11.
Askush nuk guxon
këtë djalë ta rrahë
ndonëse kërkon diçka
te Kulla e Plisit,
e poqese e thyeni
njëherë këtë Besë
për ditën e madhe
të Ilirisë
do të më keni mua
me goditjet magjike
mbi shpatullat e dhembjes
e kurrë nuk do të më shihni
nga vetja e juaj
pos vegimit të fjalës!
12.
Nga flokët e arta
drita shndërrohej në Diell
e prej andej
prore i kujtoj
Orët e Maleve tona.
Herë herë më lidhet
në mërgatë
me vajzën pllavushkë
që shkoi nga bota
pas dymbjetë viteve
duke u kacafytur
për mua
me prindët e vet,
e sa të tjera që kalirojnë
mbi erërat e qiellit
e nuk e di
nëse janë të parat
apo amazonat e këngës,
muzat e lirisë!
E ARTA VJESHTË
Vdekja
nuk është vjeshtë
me ngjyrat e arta
të hijes e të dritës,
ajo dridhet
në një gjeth të zverdhur
në vibrimet vjetore
shportave të dhembjes,
është mbledhja e artë
e të gjitha meditimeve
rezultatit të ndenjave
e grumbullimit të gjërave
apo e medimeve
deri në skajin e ngjyrave
nëpër furtunë erërash...
Kjo është vjeshta
e të korrurave tona
prej tri stinëve,
bjerret dikur ngadalë
nga të gjitha fjalët!
TË KORRAT E ARTIT
Disa pjeken përpara
disa pjeken pas kohe,
vjeshta e zgjatë dorën
të mbeldhë të korrat e saja
para dimrit...
Të gjitha krijimet
e artit të gjërë dhe lirikës
shprehin aureolat e bukurisë
në këtë stinë...
Pëpiqemi që ti mbledhim
tingujt e vegjël të melodisë
te bjeshkët e mendimeve,
e t`i masim përherë
me dridhjet e zemrës!...
Zemra e ndjenë
valën e gjërave
sytë e mbasin
dridhjen e territ e të dritës,
veshët i marrin
zërat e largët
para dhe pas kodrave të shiqimit,
gjithçka peshon
pastaj mendja jonë,
e shpirti është ndjenja më e lartë-
i ndjenë fjalët e pathëna
edhe të thëna...
janë të korrat e artit
të korrat e fatit!...
