Rrëfenjë
Na ishte një herë një ikanak. I ziu, si të gjithë të zinjtë e racës së vet, kishte kaluar male me dëborë, pyje të dendura me shi që pikonte më shumë nga degët e zhveshura se sa nga qielli, fusha e lumenj. Kishte kaluar, siç thotë përralla, nëntë male, nëntë fusha, nëntë lumenj e nëntë dete…
Nuk i kishte kaluar vetëm njëherë se kuçedra që priste në çdo mal, fushë, lum e det e kapte dhe pasi e shtrydhte rrobash e kockash e përplaste nëntë male larg.
Ik njëherë, ik, dy, ik tre…Në të nëntën herë u ngul në një qytet të madh. Kuçedrat ishin mposhtur, kishin shtrënguar dhëmbët me inat e kishin shuar brenda barkut të madh flakët përvëluese…
Në atë qytet herë pas here i jepnin një letër gjysmë format të prerë nga një letër e plotë si të ishte prerë nga dhëmbë vampiri dhe i thoshin:
“Rri këtu ! Po ike pa leje…”.
Zuri vend. Zuri edhe punë. Mori me qira edhe shtëpi. U martua dhe bëri edhe një djalë e një vajzë. Vit për vit ndërronte kartë. Po të njëjtën kartë në madhësi e prerje me dhëmbë vampiri por me datë e vit të veçantë. Në fillim i thanë se do të paguaj për kartën 150 grosh. Më vonë ia bënë 300. Dhe më vonë e më vonë 900. Nuk ishte për të gjithë por për tek njeri. E shumëzuar me katër bënte një thes të tërë me groshë që ta këput kurrizin në dysh kur provon ta ngresh në krah .
Një ditë prej ditësh, një i njohur i tha se e kishte parë emrin e tij në gazetë, në atë faqe ku jepen lajmërimet për kartat-pullë që ngjiteshin në pasaportë. Shkoi në rrugën Psaron dhe pasi i bënë dy orë talim me “vihuni për një, vihuni për dy e vihuni për tre” nga policë me disa shenja mbi supe e në krahë që as dreqi nuk e merr vesh se çfarë duan të thonë, doli jashtë i qeshur. Pas katër herë “letra të djegura” më në fund kishte në dorë një letër me vlerë, letër që vërtet skadonte pas pesë muajsh por që i jepte të drejtën të dilte nga kafazi i zi.
U gëzua ai…por u gëzua edhe bosi i tij, një vendas i hedhur në trampolinën e kamjes së shpejtë nga puna dhe gjaku i papaguar i ikanakëve. Ia dinte vlerat profesionale dhe intelektuale, ia njihte shpirtin e tij ku smira dhe hilet ishin larg, ndaj një ditë i tha që do të shkonin së bashku në dheun e tij.
Së bashku shkuan veçse bosi me avion e ai me autobus, i pari për një orë dhe i dyti për gjashtëmbëdhjetë…
Ikanaku e kishte harruar vendin e vet, se si i thonë fjalës larg vendit-larg zemrës. Vendi kishte bërë ndryshime dhe në detyrat që i ngarkonte bosi për të ndërhyrë në njërën apo tjetrën zyrë, në njërën apo tjetrën ministri, në njërën apo tjetrën parti, ai e kishte vështirë që të bashkonte në një figurën dhe zërin në televizionin satelitor me figurën dhe zërin në zyrë. Ku nuk e dërgoi bosi, në kryeqytet dhe në qytete të tjerë. Ai e njihte vendin më mirë se ministrat e zyrtarët që hipnin e zbrisnin nga karriget e qeverisjes krye katër vjetëve e mes katër vjetëve. Ai ishte aty…me rrënjë që depërtonin në thellësi e gjerësi ditë pas dite…
Një ditë bosi i tha se do të shkonin larg kryeqytetit, do të shihnin diçka në një qytet fushor e në një qytet bregdetar.
U nisën. Në timon ishte një shofer që e fliste gjuhën e të huajit kep më kep, si të hidhej, të themi, nga Tomori në Korab. Në autostradë shoferi frenoi, bëri djathtas në një hapësirë pushimi dhe hodhi sytë nga një ndërtesë e re pesëkatëshe që ishte në anën tjetër të autostradës. Nga ndërtesa u pa të shkëputet një njeri, të kalojë duke parë me bisht të syrit majtas autostradën, të hidhet si atlet mbi murin ndarës e po me të njëjtën vigjilencë të afrohej dhe të futej në makinë. Majtas, në mercedesin e kohëve të fundit ishte ulur pronari, shoferi. Djathtas tij ishte ulur bosi i huaj. Mbrapa në të majtë u ul “atleti” kurse në të djathtë ishte ulur Ikanaku. Shoferi i tha të sapoardhurit se bosi kishte jetuar nëntëmbëdhjetë vjet në Gjermani dhe se mund të fliste me të pa nevojën e përkthyesit, gjermanisht. Pasi shkëmbyen të dy fjalët më të rëndomta në të gjithë gjuhët e botës që i dinë edhe turistët e rastit i sapoardhuri ngeci dhe kërkoi ndihmën e përkthyesit. Dy bosët (kështu do t’i quaj tash e tutje) e fokusuan bisedën në vende e njerëz të njohur të biznesit të Gjermanisë duke dalë, siç thoshte me humor një mik imi, “kushërinj të dytë”…
Makina ecte në autostradë dhe bosi tjetër, shoferi, herë pas here bënte me shenjë në drejtim të ndonjë vile apo trualli duke treguar se ka qenë e tija dhe e ka shitur apo se është e tija dhe mund ta shesë. Bosi i huaj, sa herë shihte ndonjë tabelë mbi ndonjë truall të madh, pasi shprehte pëlqimin dhe kënaqësinë kërkonte që t’i bëhej një telefonatë pronarit mbi bazën e numrit të celularit mbi tabelë dhe të pyetet sa e shet tokën. Në një rast çmimi iu duk i shtrenjtë ndërsa në dy të tjerë doli se numri i telefonit ishte vënë për humor e satirë…
Në plazh bosi i autostradës i tha shoferit të kthehet djathtas. Rruga i çoi buzë detit, mes një labirinti ndërtimesh të hedhura mbi rërë me “simetrinë” që krijojnë pikat e shiut. Panë detin me dallgët e marsit, morën djathtas, kaluan me vështirësi një rrugë ku në një kanal të hapur po saldoheshin dhe zhyteshin në tokë tuba të mëdhenj uji, morën djathtas dhe hynë përsëri në labirintin e “pikave të shiut”. Diku u ndalën dhe bosi i autostradës i ngjiti në katin e tretë të një vile. Hapi derën dhe u tregoi një garsonierë që të merrte frymën në rast se për një çast priteshin dritat dhe pushonte së funksionuari kondicioneri. Kur zbritën poshtë, pasi morën frymë thellë, pronari tha një çmim që të huajit iu duk i arsyeshëm.
E tha por pak metra më tej, kur mësoi nga një kopshtar vilash se tubacioni do të sillte këtë verë ujë të rrjedhshëm të bollshëm i ra në fytyrë hija e pishmanit…
Udhëtuam përsëri në autostradë, drejt qytetit fushor. Rrugës u bënë pazare tokash makinash, e pjesësh këmbimi…
Shoferit, në kthim, i mbeti goja tek një restorant në një bunker që “kishte gjithnjë peshk të freskët me çmim shumë të lirë”. Kur hynë në plazh ai mori kthesën dhe i ftoi të pranishmit në “bunkerin e peshkut”. U ulën, thirrën kamerierin i cili në një pjatancë u ofroi llojet e peshkut në kuzhinë. Porositën dhe hëngrën duke bërë pazare. Ikanaku i dëgjonte të dy krahët dhe merrte fjalët në gjuhën e njërit dhe i përcillte në gjuhën e tjetrit duke qenë i detyruar ta zhveshë në kocka peshkun e tij…
Kur mbi pjata kishin mbetur vetëm halat apo kokat e peshqve dhe mbi një pjatancë të vogël u vu fatura dy bosët vendas lëvizën nga karrigia, kruan xhepat dhe nga portofolat nxorën shoferi një tridhjetëmijëshe të vjetër kurse bosi i autostradës një kartëmonedhë evropiane ngjyrë kafe. I mbanin në dorë dhe asnjeri nuk i hidhte në pjatancë. Shoferi i kishte mangët kurse bosi tepër…
Më në fund dilemën e zgjidhi shoferi…
-I paguan Ikanaku – tha dhe pasi i futi krahët bluzës u ngrit në këmbë.
U ngritën edhe dy bosët e tjerë, i huaji dhe vendasi. Veshën bluzat dhe palltot dhe e lanë emigrantin e habitur në tavolinë.
Ikanaku futi dorën në xhep, nxori njërën nga të dy monedhat pesëdhjetëshe ngjyrë kafe që kishte në xhep dhe thirri kamerierin.
Kërkuan faturën mbi pjatancë por atë e kishte marrë në xhep shoferi-bos. Kamerieri, me monedhën pesëdhjetëshe evropiane u fut në bunker dhe doli prej andej me reston në lekë…
Të katër zunë vendet e mëparshme në mercedes dhe makina bëri përpara…
Në autostradë u ndalën dhe vizituan pronën e re të bosit. Ishte një investim marramendës, një nga ato investime që i bëjnë vetëm të pasur me rrënjë të thella e me moshë të thyer.
Pronari ishte i ri në moshë, sapo i kishte kaluar të tridhjetat…
Abdurahim Ashiku
Comments