Fatmir Terziu: Mentor Çadri pinjolli i një fisi të nderuar, por model në vetvete

Prof. Dr. Fatmir Terziu

Por kjo nuk do të ndodhë! Koha në të cilën udhëtojnë memorjet nuk kishte kamera. E asgjë, asgjë nga ato mrekullira nuk mund të rishihen, përveçse të shkruhen. Ama nuk mund të fshihen. Nuk mund të fshihen nga mendja, nga kujtesa, nga memorja…

Së pari duhet të flasim. Fillimisht do të duhet ta drejtojmë memorjen tonë në këndin e duhur të shikimit, për ta fokusuar në thellësinë e duhur të imazhit, sepse në të kundërt do të grumbullojmë fakte që nuk do t'i kuptojmë. Nuk do t'i kapim imtësitë e rëndësishme, me gjithë thellësinë që kanë për këtë student të shkëlqyer të disa shkollave dhe të Universitetit, të Fakultetit të Gjuhëve të Huaja, pikërisht të gjuhës angleze. E teksa e kujtoj atë në takimet e mia në vendlindje, në shkollë, apo dhe në Tiranë, më duket sikur gjithnjë e mbaj mend me leksione, libra, me diplomën në dorë, por pa drithërimin e predikimit në zemër. Ai është thjesht në memorje. Është larg tashmë në Elbasan, dhe ka lënë mënjanë me vite punë të përkushtuar në Trebisht, Klenjë, e më pasnë Elbasan…

Rinor, dhe të dashuruar ...: Naxhija dhe Mentori

Ai nuk mund të „flasë“ nga fotografia që shoh në rrjetin social, por ama buzëqesh, udhëheq familjen, bashkë me zonjën e tij të nderuar, Naxhijen, fëmijët e tij të respektuar, nipër e mbesa, e të tjerë me modelin dhe udhëzimet e tij. (Në mënyrë figurative, sigurisht, ai është përpara meje në memorje, në fotografitë që kemi nga fëmijëria, rinia dhe nga memorja ai gjithnjë flet, madje po aq qetë si dikur…) Sa më shumë që mendon gjatë këtyre viteve në këtë respekt të padiskutueshëm për Mentor Xhevahir Çadrin, aq më shumë rritet lidhja e edukata që kishte, mban dhe ka trashëguar statura e këtij intelektuali të zgjuar. Kështu ishte, ka qenë edhe më parë, dhe pikërisht për shkak të vrullit të gatishmërisë për të hyrë shpejt në jetë, babai i tij, mësuesi i respektuar Xhevahir Çadri, fjalëurtë, po aq dhe nëna e tij fjalëëmbël, e mbanin si një ikonë për të tjerët, ndëra më parë motra e tij e ndjera, Lume, kishte udhëhequr me një shembull tjetër duke krijuar modelin e saj dhe bashkërisht më pas modelin e tyre për të tjerët, Vjollcën, Bardhën, Përparimin, Dhuratën e me radhë...

Prof. Mentor Çadri

Ishte kohë tjetër. Mentori ishte vërtetë talent, i përkushtuar ndaj librit dhe mësimeve. E më tej ishte edukata e lartë e kërkesa absolute e prindërve. Ishte e padiskutueshme kjo në një kohë tjetër? Jo. Sjellja e tij, dëshmia jetike, aftësia e tij ishte shumë e mirë. Por i ati, duke qenë një mësues i Edukatës Morale të asaj kohe, vuri re, sado e padukshme të ishte në shikim të parë, se si Mentori ishte gjithnjë e më i zhytur në vetvete dhe bëhej më i heshtur, ndërsa kërkesa tashmë e djalit në rritje ishte më shumë e përkushtuar, se sa e diktuar. Ai ishte tashmë një burrë mbi të njëzetat, ndërsa kishte filluar të mendoj më gjerë e më gjatë. Nuk fliste shumë, ishte i devotshëm, por pasi mori dhe poste të rëndësishme në Elbasan, siguria e udhës që kishte piketuar që në fëmijëri u shtua edhe më shumë. Ai u bë mësues, drejtues, punonjës i Turizmit dhe kudo emri i tij ishte vërtetë një model! Kështu për shumë të tjerë, për mjaft që mendonin të endeshin nga sytë këmbët, midis qiellit dhe tokës, për një jetë më të mirë, ai ndejti në Atdhe dhe ndërtoi një model tjetër jete të përkushtuar familje në banesën e tij në Elbasan. Nuk kishte kuptim të këmbëngulje për të mësuar pse ndodhte kështu, pasi mjaftoheshe të shkoje pak më pas në kohë e të ndjeje se Abdi Çadri, ishte ai që kishte lënë shenjëza udhëjete së pari tek ai që në fëmijëri, e më pas kushërinjtë e tij, Qemal Çadri, Ramazan e Ilir Çadri, e Bujari natyrisht, për të mos lënë mënjanë babain e tyre Mehmetin, atë që vërtetë mbetej një ikonë e gjithë asaj udhe pedagogjike, intelektuale dhe njerëzore mbi të gjitha. Dhe të gjithë këto, Mentor Çadri i gozhdoi në mendje e në zemër, e i përcolli po ashtu me mendje e zemër tek një rreth i gjerë i familkjes së tij të madhe tashmë.

Mbesa dhe Daja

Për më shumë le ta citojmë mbesën e tij të dashur, Alketa Sinanaj, që ta kuptojmë pse shkruan kështu: „Pasqyrë e mirësisë dhe e dashurisë për nipër, mbesa e familjarë. Një shpirt i pasur me jetë, (zemër) të duam shumë daja. Je një person i veçantë për mua. Të uroj një jetë plot lumturi dhe buzëqeshje, të uroj që sytë e tu të qeshin gjithmonë kështu si në foto.“

Dhe më tej të rikujtoj atë që i ndjeri Skënder leka, i persekutuar nga diktatura thoshte ndërsa ai ishte Drejtori i Hotel Turizmit „Skampa“ në Elbasan: „Ai është një djalë i talentuar, e ta them kaq është pak. Mentori është flori!“ Po kështu shprehet inxhinieri Master, Lulzim Shahinaj, ish-nënkryetar i Bashkisë Elbasan, „Respekt i merituar për Ju Z. Mentor Çadri!“.

Por sa e sa të tjerë e shprehin këtë respekt për Mentorin, të urtin, të mirin dhe të veçantin e shokëve të shumtë...