Fatmir Terziu: Kjo perlë poetike e shkruar dymbëdhjetë vite më parë

Nga Fatmir Terziu

E gjithë kjo poezi duket si një koktejl lirik, me një refleksion artistik, brenda ngjyrimit tresh, tipik, sa ikonik, aq dhe triptik. E tillë se vjen nga dora e një mjeshtri, e tillë se shkruhet jo thjesht si një datë nga rrjeshti, dhe e treta se mbetet tek e vërteta, aty i stilon vetë zemra dhe jeta, aty ku vargu që vjen si i tillë tek dita, është aty ku bekohet vetë urimi për zonjën e tij Nita. Një dashuri e hershme që ka dhënë dy frute të shkëlqyera jete, dy bij të lidhur si kjo poezi e bukur, jo thjesht se është një dedikim për ditëlindje, por një urim i ndjeshëm, artistik, dashuror, një melhem arti më vete.

Timo Mërkuri shkruan bukur, shkruan në varg, shkruan me art, shkruan dhe hulumton duke parë larg, mpreh kritikën e atë e bën tashmë standard. Pra dhe këtë produkt, këtë triptik ai e ka sjell me merakun e tij tipik, me atë që ai e ka strukturuar si një model për këtë ditë. E kështu Ekonomisti, Hulumtuesi, Publicisti, Poeti, Shkrimtari, Kritiku, Analisti me këtë qasje vijnë e bëhen palë tek vetë realisti. Ai „realist“ që di të thukë melhemin dhe melosin e së bukurës për hir të së ndjeshmes, për ndes të së duhurës. E duhura është udha dhe vetë jeta, e përditshmja dhe vetë jetikja, e mbi të gjitha Familja. Familja, të cilën kam pasur rastin dhe fatin ta njoh nga afër, është ajo që meriton mesazhin dhe urimin e tillë më të pastër.

E ndërsa poeti rrjeshton, shkruan dhe meton, qas dhe uron, ai padashje ka ngritur një Ikonë. Një ikonë e tillë për veten, për bashkëshorten, për fëmijët, vajzën dhe djalin, për të gjithë dashurinë dhe mallin, e mbi të gjitha për vetë artin. Kjo s'ka të bëjë fare as me elemtin triptik, as me atë që ndryshe ngec tek shtresat, por tek thelëbësorja, që një urim i tillë është një preambulë për vetë Brezat.

Poeti sarandiot, „Hajduti“ Piluriot i zemrës së Nitës, kështu me një triptik, na ka sjell një model të artë tipologjik, dhe këtë e them pa frikë. Pse? Sepse, së pari Ditëlindja e një gruaje është një ditë kur ajo zë qendër të vëmendjes. Qoftë motër, shoqe, nënë apo vajzë, ky rast i veçantë ofron mundësinë e përsosur për të shprehur vlerësimin dhe dashurinë dhe për të krijuar një festë të paharrueshme ditëlindjeje. Urimet për ditëlindjen për gratë mund të jenë po aq të ndryshme sa edhe vetë gratë: të ngrohta, qesharake, ose të thella. Me fjalët e duhura, poeti i tillë, Njeriu i një sfide të thellë humane, u mëson brezave, se dhe me një urim të veçantë për ditëlindjen e tillë, mund t'i bëni një buzëqeshje personit të ditëlindjes.

Gëzuar ditëlindjen Nita! Fjalë me kuptim që në titull: „Si urim në ditëlindje“. Sepse një urim i suksesshëm i ditëlindjes është më shumë se një frazë e thjeshtë. Ka të bëjë me përcjelljen e gëzimit dhe mirënjohjes së vërtetë; Triptiku I:

„Ky park ku ti shëtit shkujdesur është zemra ime

Dhe këto lule që ti ledhaton, ëndrat e mia janë.

Tani që të njoha ty,

                            dua të rroj e të vdes si trëndafili në maj.“

Me një "Gëzuar ditëlindjen" e sinqertë, jtregohet stacioni jetik, Triptiku II:

„Ky stol ku ti je ulur është veç një gur

që dikur zemrës ja pata vënë.

Mos u habit,

në zemrën time do të gjesh gërmadha dashurish

që mund ti sodisësh si rrënoja antike.“

Një urim si një kartolinë ditëlindjeje e punuar me dashuri dhe një tortë e shijshme ditëlindjeje brenda vargut e bëjnë ditën edhe më të veçantë: Triptiku III:

„Unë, jetim si ylli i mëngjesit. I heshtu si ai,

kam qiellin tim e dashurinë time.

A e ke vënë re, buzëqeshja ime

ka më shumë ylberë se e gjithë pranvera

dhe këngën time, kori i yjeve e shoqëron

duke bërë të hedhë valle Arusha e Madhe.

Unë pra, po të jap zemrën time

me ylbere mbi rrënoja e ansamblin e ëndrave

që këndojnë hymnin e dashurisë...“

Fjalëve "Gëzuar ditëlindjen" me këtë mënyrë u jepet një prekje individuale me shtesa personale të tilla si:

 "Unë nuk e di ku e ka shtëpinë pranvera,

por buzët e tua janë për mua                                       

portat e lumturisë.".

Kjo perlë poetike e shkruar dymbëdhjetë vite më parë ka një simbolikë akoma më të veçantë këtë herë, se vetvetiu e bën një bucelë të madhe të shenjtë e të shtrenjtë, të mbushur me verë. Verë disavjeçare (të stazhionuar) me shije arti, verë që e ngre urimin më së larti, më së ndjeshmi se vetë fakti, se vetë dita që bëhet kryefjalë e urimit nga Ditëlindja. Ditëlindja që ka Nita. Gëzuar dhe festofshit edhe njëqind vite të tjera kështu të dashuruar!

Timo Mërkuri: Si urim në ditëlindje

TRIPTIK

(Nitës)

I

Ky park ku ti shëtit shkujdesur është zemra ime

Dhe këto lule që ti ledhaton, ëndrat e mia janë.

Tani që të njoha ty,

                            dua të rroj e të vdes si trëndafili në maj.

II

Ky stol ku ti je ulur është veç një gur

që dikur zemrës ja pata vënë.

Mos u habit,

në zemrën time do të gjesh gërmadha dashurish

që mund ti sodisësh si rrënoja antike.

III

Unë, jetim si ylli i mëngjesit. I heshtu si ai,

kam qiellin tim e dashurinë time.

A e ke vënë re, buzëqeshja ime

ka më shumë ylberë se e gjithë pranvera

dhe këngën time, kori i yjeve e shoqëron

duke bërë të hedhë valle Arusha e Madhe.

Unë pra, po të jap zemrën time

me ylbere mbi rrënoja e ansamblin e ëndrave

që këndojnë hymnin e dashurisë.

Unë nuk e di ku e ka shtëpinë pranvera,

por buzët e tua janë për mua                                       

portat e lumturisë.

2003