E kuqe dhe e gjelbër
Astrit Lulushi
E gjelbër është ngjyra e dollarit, ngjyrë e zilisë, por edhe e jetës dhe ripërtërritjes. Por cila është e kundërta e jeshiles dhe cila ngjyrë përdoret për të shprehur të kundërtën e këtyre simboleve? Çfarë lloj antonimesh ekzistojnë për të gjelbër? Antonim është "fjalë e kundërt në kuptim me një tjetër".
E kuqja është ngjyrë kryesore
Rrethi i ngjyrave është një mënyrë për të përfaqësuar spektrin vizual të dritës. Një rrotë tipike ngjyrash ndahet në ngjyra primare dhe ngjyra dytësore. Ngjyrat kryesore janë të kuqe, blu dhe të verdhë. Ngjyrat dytësore përbëhen nga një kombinim i dy ngjyrave kryesore: jeshile është një përzierje e blusë dhe e verdhës. Nëse shikoni rrethin e ngjyrave, çdo ngjyrë kryesore qëndron përballë një ngjyre dytësore. Kështu e dimë se e kundërta e jeshiles, një ngjyrë dytësore, është e kuqja, një ngjyrë primare. Megjithatë, ka edhe ngjyra terciare, të cilat krijohen duke kombinuar dy ngjyra dytësore. Fjala terciar do të thotë "i tretë". Ekzistojnë dy grupe ngjyrash terciare që janë të kundërta me jeshile në rrethin e ngjyrave: e kuqe-vjollcë dhe e kuqe-portokalli.
E kuqja është një ngjyrë e ngrohtë
Ndoshta nuk është befasuese që ngjyra e kuqe është e lidhur ngushtë me nxehtësinë - në fund të fundit, zjarri shkëlqen me ngjyrë të kuqe. Në teorinë e ngjyrave, e kuqja njihet si një ngjyrë e ngrohtë. Ngjyrat e ngrohta, të cilat përfshijnë gjithashtu të verdhën dhe portokallinë, lidhen me ndjenjën e nxehtësisë dhe intensitetit. Ngjyrat e ngrohta mendohet se nxisin ndjenjat e energjisë dhe shoqërueshmërisë, kjo është arsyeja pse ato përdoren shpesh në restorante dhe hapësira të tjera grumbullimi. Në teorinë e ngjyrave, e ftohta i referohet mbizotërimit të gjelbër, blu ose vjollcë.
Ndërsa ngjyrat e ftohta si jeshile janë të lidhura me qetësinë, e kuqja lidhet ngushtë me ndjenjat energjike. Energjik këtu do të thotë “të posedosh ose të shfaqësh energji, veçanërisht me bollëk; i fuqishëm.” Ndonjëherë kjo lidhje ka një konotacion pozitiv, sepse të kuqtë nxisin ndjenjat e ngrohtësisë. Megjithatë, ka edhe një aspekt negati; e kuqja ndonjëherë mund të jetë frikësuese ose tepër intensive.
Zjarri është një nga katër elementët bazë, së bashku me tokën, ajrin dhe ujin. Shumë nga shoqërimet tona emocionale dhe simbolike me ngjyrën e kuqe, veçanërisht pasi mendohet në kundërshtim me të gjelbërt, vijnë nga fakti se zjarri shpesh duket të jetë i kuq në spektrin vizual. Zjarri ka kuptime të shumta fjalë për fjalë dhe figurative, duke përfshirë "gjallërinë e imagjinatës" dhe "ethe ose inflamacion". Ngjyra e gjelbër, në të kundërt, përdoret për të përfaqësuar natyrën ose ujin.
Ngjyra e gjelbër zakonisht simbolizon optimizmin dhe gëzimin. Në të kundërt, ngjyra e kuqe përdoret shpesh për të përfaqësuar zemërimin. Kur dikush është i zemëruar, fytyra e tij mund të skuqet dhe të bëhet e kuqe, gjë që ka të ngjarë të kontribuojë në lidhjen. Shprehja shih të kuqen është vetëm një shembull se si ne e shohim këtë lidhje në gjuhën tonë. Skuqesh do të thotë "të jesh ose të bëhesh jashtëzakonisht i zemëruar". Zjarri është i bukur dhe siguron jetë përmes ngrohtësisë së tij, por gjithashtu mund të jetë i tmerrshëm dhe të shkaktojë vdekje dhe dëme. Paralelisht, ngjyra e kuqe lidhet me nxehtësinë, por edhe me terrorin dhe shkatërrimin. Një shembull i kësaj mund të gjendet në tregimin e shkurtër "Masque of the Red Death" nga Edgar Allen Poe, rreth një grupi që përpiqen të shmangin murtajën. Vetëm titulli tregon se si ngjyra e kuqe në tregim ngjall frikë, “terror apo frikë për diçka në të ardhmen; frikë e madhe.” E gjelbra, në të kundërt, përfaqëson jetën dhe rritjen e re.
Në kohët e lashta, e kuqja lidhej shumë me gjakun, i cili mendohej se nxiste pasionin, energjinë dhe dashurinë. Pasioni këtu do të thotë “çdo emocion apo ndjenjë e fuqishme apo imponuese”. Sipas kësaj teorie, të njohur si mjekësia humorale, gjaku shoqërohet me një fiziologji sanguine: "të kesh gjakun si humor mbizotërues dhe si pasojë të jesh me fytyrë të kuqërremtë, të gëzuar, etj."
E kuqja do të thotë ndalesë.
Për shkak të semaforëve, jeni njohur me një nga kontrastet kryesore ndërmjet të kuqes dhe jeshiles. E kuqja do të thotë "ndal" dhe jeshile do të thotë "shko". Në natyrë, ngjyrat e ndezura si e kuqja përdoren për të paralajmëruar krijesat e tjera të rrezikut. Ka qenë në flamurë, banderola dhe tabela si një paralajmërim për mijëra vjet. Në përputhje me këtë parim, sinjalet e para hekurudhore në vitet 1830 përdorën dritat e kuqe për të treguar "ndalimin". Përdorimi i një drite jeshile që do të thotë "shko" nuk u shfaq deri më vonë, por tani të dyja përdoren në mbarë botën.
E kuqja dhe jeshile të dyja nënkuptojnë fat Ju mund të jeni të njohur me lidhjen midis ngjyrës së gjelbër dhe fatit, "fat të mirë". Ndërsa ka shumë arsye për këtë lidhje, ajo pjesërisht vjen nga ngjyra jeshile që është ngjyra e Irlandës dhe atyre leprekanët që përhapin fatin. Megjithatë, ngjyra e kuqe lidhet gjithashtu me fat dhe fat të mirë në disa kultura, veçanërisht në Shqipëri. Në kulturën kineze, e kuqja mendohet se tërheq fat të mirë dhe largon të keqen. Shkëmbimi i zarfeve ngjurë të kuqe të mbushura me para jeshire të njohura si Hong Bao në Vitin e Ri Kinez janë shprehje të dëshirave të vullnetit të mirë. Pra, ndërsa ka shumë mënyra në të cilat e kuqja dhe jeshile janë të kundërta, ato kanë këtë element të përbashkët.
