Çaush Kullafi: Përjetim dhe reflektim...

Përjetim dhe reflektim mbi librin “Duet sakrificash” të autorit Faik Xhani, (Mjeshtër i Madh)

Shkruan, Çaush Kullafi

Leximi i librit " Duet Sakrificash" nuk është thjesht një akt letrar, por një udhëtim shpirtëror nëpër shtresat më të thella të dashurisë familjare, kujtesës historike, dhe sakrificës njerëzore.

“Duet sakrificash” është më shumë se një libër,  është një përvojë emocionale, historike dhe shpirtërore, një rrëfim i thellë që prek ndërgjegjen dhe shkund kujtesën e lexuesit për sakrificat që kanë skalitur fatin e shumë brezave shqiptarë. Autori, Faik Xhani, mjeshtër i penës dhe i mendimit, sjell një vepër të guximshme, të dhimbshme dhe thellësisht njerëzore, ku fjala është në shërbim të së vërtetës historike, por edhe të nderimit për ata që flijuan gjithçka për dinjitetin,familjen, atdheun dhe lirinë.

Faik Xhani, me një përvojë të pasur si krijues, publicist, redaktor dhe studiues, e ka ndërtuar këtë libër si një ndërthurje mjeshtërore të dy zërave që nuk heshtin, atij të shpirtit njerëzor të plagosur nga padrejtësia dhe të kujtesës që nuk pranon të fshihet. “Duet sakrificash” nuk është një rrëfim i zakonshëm, por një testament i heshtur i atyre që e deshën familjen, vendin,  më shumë se jetën. Të dyja figurat që ngrihen në këtë libër,  dy figura familjare të një kohe të vështirë, janë mishërimi i dashurisë sublime për familjen dhe vendin

Nëpërmjet një rrëfimi të kthjellët, pa patetikë të sforcuar, por me një intensitet emocional të natyrshëm, autori na çon në një udhëtim përmes jetës së vështirë të familjes Xhani.

udhëtim shpirtëror për dashurinë familjare, ku Autori, Faik Xhani, mjeshtër i madh i fjalës dhe i mendimit të strukturuar, ka ndërtuar një monument shpirtëror për dy figura të dashura të jetës së tij: dajën Isuf Meta dhe nënën e tij, heroinën Korbe, të njohur për të gjithë si Teje.

Faiku është shumë më tepër se një autor. Ai është një krijues i përkushtuar, një studiues i zellshëm, poet, prozator, publicist dhe redaktor i dhjetëra librave dhe mijëra artikujve. Me një përvojë 30-vjeçare në fushën e shkrimit dhe kontribut të veçantë në drejtimin e gazetës “Pensionisti”, ai mbetet zëri i fortë i brezit që nuk harron, që kujton e nderon rrënjët.

Në këtë libër monografik, autori nuk rrëfen vetëm historinë e dy njerëzve të dashur, por edhe historinë e një fshati me rrënjë të thella  Lis, ku më 7 nëntor 1454 u mblodh një nga kuvendet më të rëndësishme antiosmane të kohës. Në këto faqe, autori ndalet me krenari tek hapja e shkollës shqipe në Lis, si simbol i dritës dhe përparimit.

Personazhi kryesor i librit është daja i tij, Isuf Meta, një figurë me përmasa të veçanta në arsim, gazetari dhe jetën publike. Shkollimi i tij në vitet 1936–1941, kontributi si korrespondent i gazetës "Zëri i Popullit", dhe largpamësia si vëzhgues i jetës shqiptare paraqiten me finesë e ndjeshmëri. Dallimi i rrallë i këtij burri që, për 17 vjet bashkë me bashkëshorten Hamide, nuk patën fëmijë biologjikë, por rritën fëmijët e vëllait të ndjerë,  është një testament dashurie dhe përkushtimi që s’të lë indiferent.

Gjuhë e pastër, stil i qartë dhe emocional, Faiku na jep në dorë një libër që lexohet me shpirtin më shumë se me sytë. Me po atë dashuri flet edhe për bashkëshorten e tij, Myzejen Musli Dumani, gruan e fortë dhe të përgatitur nga SHishle  e Dibrës, e para oficere në Shqipëri, që u bë shoqja e jetës dhe bashkudhëtare në çdo sfidë.

Një nga faqet më prekëse është ajo që rrëfen për nënën e tij, Tejen, një grua që mbeti e ve në moshën 32-vjeçare me tre fëmijë të vegjël, që mbajti mbi supe peshën e jetës dhe fisit, e që respektohej si një nënë shpirtërore për të gjithë. Përshkrimi i saj, me fjalët “Erdhe si vegim, si dritë, që Dritëro e shtëpinë tonë”, e shndërron figurën e nënës në një simbol të dashurisë pa kushte.

Në libër ndjekim edhe rrugëtimin profesional të autorit si mësues, drejtues, dhe studiues i pasionuar. Ai na sjell episode nga jeta e tij, me ndershmëri dhe përulësi, ku përshkohen sfidat, ëndrrat, kujtimet dhe njerëzit që e kanë formuar.

Ky nuk është thjesht një libër.

Është një testament shpirtëror.

Është një homazh për njeriun, për familjen, për arsimin, për dashurinë dhe për Shqipërinë.i

Nëse e lexon me zemër, ky libër të mbetet përherë në kujtesë, si një zë që flet me butësi dhe dinjitet, si një këngë për jetën dhe për sakrificën që nuk harrohet.

Tiranë, më 07.07.2025