Për të marrë një pamje më të mirë të shkallës së problemit dhe për të kuptuar dinamikën pas tij, WFD porositi një analizë që përdor një metodologji kërkimore inovative për të nxjerrë të dhëna të vlefshme mbi koston e emigrimit të të rinjve në Shqipëri, Mal të Zi dhe Maqedoninë e Veriut.
Përmbledhje
Me normat më të larta të emigrimit në Evropë, Ballkani Perëndimor përballet me një sërë pasojash ekonomike dhe sociale për shkak të largimit të njerëzve për të gjetur një jetë më të mirë jashtë vendit. Për më tepër, të rinjtë janë grupi më i përfaqësuar në mesin e emigrantëve, kështu që zhvillimi i ardhshëm i këtyre vendeve do të ketë gjithnjë e më shumë sfida. Fondacioni Westminster për Demokraci (WFD), përmes Iniciativës së tij për Demokraci në Ballkanin Perëndimor, po punon në të gjithë rajonin me një gamë të gjerë aktorësh politikë dhe të shoqërisë civile për të adresuar faktorët që i shtyjnë të rinjtë të emigrojnë. Për të marrë një pamje më të mirë të shkallës së problemit dhe për të kuptuar dinamikën pas tij, WFD porositi një analizë që përdor një metodologji kërkimore inovative për të nxjerrë të dhëna të vlefshme mbi koston e emigrimit të të rinjve në Shqipëri, Mal të Zi dhe Maqedoninë e Veriut.
Maqedonia e Veriut: Ende nuk mjafton të kesh një punë
Shkalla e lartë alarmante e papunësisë në mesin e pjesës më të lëvizshme të popullatës – rinisë – në Maqedoninë e Veriut krijon një problem kyç për të rinjtë kur ata mbarojnë arsimin e tyre: është e vështirë të gjejnë një punë në profesionin e tyre të zgjedhur, ose ndonjë punë për këtë çështje. Paga minimale është më e ulët se shporta minimale e konsumatorit dhe fitimet mesatare janë më të ulëta se shporta mesatare e konsumatorit. Edhe ata që e gjejnë një punë kanë vështirësi për të përballuar jetesën.
Sipas vlerësimeve të OECD-së, mesatarisht 23,000 njerëz në vit emigruan nga Maqedonia e Veriut në vendet anëtare të OECD në 2012-2016. Papunësia, e kombinuar me gjendjen e shtetit ligjor, respektimin e ulët të ligjeve, perceptimet e korrupsionit, shkalla e diskriminimit në bazë të orientimit seksual, kufizimet e lirisë së fjalës dhe perceptimet e perspektivës së këtij rajoni krijojnë një gamë të gjerë faktorësh shtytës. .
Për shkak të paaftësisë së saj për të parandaluar nivelet e larta të emigrimit vjetor, Maqedonia e Veriut humbet rreth 333 milionë euro, që është rreth 3.1 për qind e PBB-së së saj të vitit 2018. E thënë thjesht, çdo person i aftë për të punuar që largohet nga Maqedonia e Veriut merr me vete afërsisht 15,850 euro të PBB-së potenciale.
Mali i Zi: Kombi më i vogël në tkurrje
Si shteti më i vogël ballkanik, me një popullsi prej 622,000 banorësh, Mali i Zi nuk mund të krahasohet me vendet e tjera të rajonit për nga numri i emigrantëve. Megjithatë, pesha e emigrimit ndaj popullsisë totale e rendit atë ndër vendet nga më së shumti emigruar.
Numri mesatar i migrantëve në moshë pune që largohen nga Mali i Zi është rreth 3,320 persona në vit. Humbjet me të cilat përballet Mali i Zi çdo vit për shkak të emigrimit arrijnë në 70 milionë euro, që do të thotë se çdo person i aftë për punë që largohet nga Mali i Zi merr me vete afërsisht 21,561 euro nga një PBB-ja e ardhshme vjetore e mundshme.
Shkalla e lartë e papunësisë mes të rinjve në Mal të Zi – një e treta e tyre nuk mund të gjejnë punë – e kombinuar me të ardhura të ulëta nëse arrijnë të gjejnë punë, sigurisht që nuk ofron një perspektivë tërheqëse. Me paga që nuk mund të mbulojnë nevojat elementare, dhe në një epokë të TV, internetit dhe rrjeteve sociale, në të cilën njerëzit mësojnë për stilin e jetës dhe standardet e bashkëkohësve të tyre në vendet më të pasura, a mund të presim që ata të qëndrojnë në vendet e tyre?
Edhe pse Mali i Zi është vendi kandidat i renditur më i lartë në BE në rajon për sa i përket fitimeve, ai mbetet shumë prapa vendeve të zhvilluara: të ardhurat mesatare në Mal të Zi janë katër ose pesë herë më të ulëta se në Austri, Francë dhe Gjermani, gjashtë herë më të ulëta se në SHBA, dhe nëntë herë më e ulët se në Zvicër.
Shqipëria: Një histori e gjatë migrimi
Shqipëria humbet rreth 559 milionë euro në vit për shkak të emigrimit. Kjo do të thotë se çdo person i aftë për të punuar që largohet nga Shqipëria merr mesatarisht rreth 14,900 € të PBB-së potenciale vjetore.
Vetëm në Gjermani në vitin 2015 janë regjistruar 69 mijë shqiptarë të ardhur. Organizata Ndërkombëtare për Migracionin (IOM), regjistroi mbi një milion emigrantë shqiptarë në mbarë botën në vitin 2017. Popullsia totale në vend aktualisht është rreth 2.9 milionë – pothuajse çdo i katërti shqiptar jeton jashtë vendit. Ky numër u arrit në më pak se tre dekada, pas rënies së regjimit të mëparshëm në vitin 1990.
Dy nga problemet kryesore sociale në Shqipëri janë varfëria dhe papunësia. Sipas Bankës Botërore, rreth 30 për qind e shqiptarëve jetojnë nën kufirin e varfërisë dhe gjysma e tyre jetojnë në varfëri ekstreme. Shanset për të përmirësuar ekonominë janë të pakta, pasi të rinjtë, të cilët mund të nxisin zhvillimin, po largohen me shpejtësi nga vendi. Ata deklarojnë mungesën e perspektivës dhe shpresën për një të ardhme më të mirë si arsyen kryesore të largimit.
Një studim i vitit 2018 mbi Rininë në Evropën Juglindore zbuloi se më shumë se 40 për qind e të rinjve në Shqipëri kanë një dëshirë të fortë për të lëvizur jashtë vendit dhe shumica e tyre nuk do të kthehen më kurrë. Një tjetër 20 për qind e të rinjve kanë një dëshirë të moderuar për t'u larguar. Më shumë se gjysma e atyre që dëshirojnë të largohen (56 për qind) deklarojnë se arsyeja kryesore është kërkimi i një standardi më të mirë jetese. 18 për qind të tjerë deklarojnë se do të donin mundësi më të mira punësimi, ndërsa 17 për qind presin arsimim më të mirë.
Comments