Robert Martiko: Ishulli ku mendimi nuk kalon

Asgjë nuk ndalonte dritën.

Por drita nuk hyri.

Ishulli kishte male të ulëta,

por mure të larta në mendje.

Asnjë anije me libra

nuk u lejua të ankorojë -

jo nga frika,

por nga bindja se s’kishin ç’të mësonin.

Këtu, mendimi nuk gjendet.

As i mohuar.

As i pritur.

Thjesht -i panevojshëm.

Në vend të fjalës,

mbretëronte heshtja e ashpër.

Jo ajo e mendimit që përtypet,

por ajo e shpirtit që s’ka nevojë të dëgjojë.

Në çdo brez, dikush mundohej të thoshte diçka ndryshe.

I thoshin “i çuditshëm”.

Pastaj “i huaj”.

Pastaj -asgjë,

sepse zëri i tij nuk përsëritej.

Vëllai vritej në emër të rendit,

rend që s’kishte as kod, as ligj,

vetëm zakon.

Dhe zakoni është më i fortë se çdo urtësi,

kur është ngritur mbi gjak.

Askush nuk pyet përse.

Përse është siç është,

apo nëse mund të ishte ndryshe.

Sepse këtu pyetja është më e rrezikshme se armiku.

Njëherë, një njeri me fytyrë të qetë

erdhi të fliste për rregull, për liri, për dritë.

E dëgjuan.

Pastaj e flijuan.

Jo për urrejtje -

por për ruajtje.

Në këtë ishull,

vëllavrasja nuk është tragjedi.

Është mënyra si ruhet rregulli.

Asnjë dritë nuk mban gjatë.

Asnjë mendim nuk merr frymë.

Këtu, nuk ka pushtues.

Ka vetëm mbretëri që ruajnë vetveten

duke mos lejuar të ndodhë asgjë.