Një “Unë” i fortë, pragmatik, i shkëputur në këtë udhëtim epik të tmerrshëm të vetë-shpëtimit
Dr Fatmir Terziu
Çdo ditë në pesë, … pres. Pres, dielli që të perëndojë, duke zbehur qiellin blu me tranzicione të buta të kuqe dhe portokalli të shpëlarë. Dhe pikërisht para këtyre pritjeve, as që më shkon mendja, apo ta vrasë trurin më, se sa ditë, javë tashmë kanë kaluar. Jam në mesin e një perceptimi të: “çdo ditë presë” dhe “pres”. Pres?! Prita, pres… pres? Mundohem të kundrojë perceptimin në këtë meś. Edhe në këtë hyrje të ngadaltë të Vitit 2020-të jam në këtë dualitet togfjalëshi perceptues. Nuk e gjeta veten me asgjë tjetër përveç empatisë së shurdhër dhe mjerimit kolektiv. Perceptim dhe ndjenja “Unë” rihapet përsëri në rrobën e qenies sime derisa rikthehet të më godasë në shije, emetim shijesh, lexim dhe shpërqëndrim, vëmendja është e lirë, por qëllimi është ari nga larg, që zbret ngadalë e shurllueshëm nga mali … i perceptimeve të mëdha e të vogla, se të mesmet janë tashmë në një shkrirje mes tyre. Dhe e ndjej në dy ditët e para të këtij viti se kam harxhuar kaq shumë kohë, aq shumë kohë, duke ndjekur idenë e romancës së përsosur që delegohet shpirtpastërtisht nga njerëzit më të pamundur. Por ama më shqetësoi gjithashtu këto dy ditë me dyzetë e tetë orët e tyre, natë dhe ditë, se sa keq kam qenë në marrjen e vendimeve vetëm për të kënaqur dëshirën time për çdo njeri që mund të sigurojë edhe lagështirën më të vogël në lëkurën e tistë e të ftohtë.
Unë jam përpjekur këto ditë të gjendem dhe në Minnesota. Jam përpjekur të takoj me qasjen time të vjetër e të re në pesë të ditës, gazetarin e parë që përfshiu emrin tim në gazetat shqiptare të kohës me “Emulacion Socialist”, të mirin e të thjeshtin, Shefqet Meko, sot shqiptaro-amerikani dhe investitori i parë shqiptar në pasuritë e patundshme në Minnesota. Dhe ndërsa ora nuk puthej me “pesën e atjeshme”, ndoshta jo për faj të arsyes së kohërave si nota e mjaftueshme për kalim, por si kohë në të cilën kohët kanë një rrotacion mes vetes. Kjo nuk ndihej nga akrepat e Orës së Madhe “Big Ben”, që këtë vit ndodhet në letargjinë e saj disavjeçare, për arsye të rikonstruksionit.
Por ora tjetër trokiti disa herë, deri në pesën e saj të kurdisur në memrojen e një takimi të paradokohshëm këtu në Londër. Dhe filla-fillës pas atij takimi, sikurse ndodh pikëtakimi me kulturën dhe mirësjelljen ajo që mbetet është… Është pak a shumë e tillë: “Shefqet Meko: Ne “ikanakët” kemi fatet tona që duhet t’i përballojmë në mënyrën që na vijnë. Largësia dhe emigrimi janë sfidë e çdo kombi... Nëse e shohi veten në një situatë të vështirë, duhet të kërkojmë shpresë dhe të krahasojmë për të gjetur shpresë dhe kurajo... Kjo kohë ka shumë padrejtësi dhe me sa duket shqiptarët ende janë ata që paguajnë haraç ndaj kësaj bote plot padrejtësi.... Shkrimi në fjalë evidenton një plagë që nuk e vuajnë vetëm shqiptarët por shumë njerëz të pafat... Ndaj duhet kurajo dhe vullnet për ti përballuar sfidat e ikjes dhe largësisë... Sepse kur je larg, lotët janë edhe dhimbje, edhe shpresë, edhe shkrehje, edhe ngushëllim. Shkrimi trajton këtë temë në menyrë të mrekullueshme. Faleminderit Fatmir.”
Përsëri tek “Unë”! “Unë” nuk jam duke u përpjekur të hartoj një tregim të citueshëm të vetë-ndihmës dhe as eseve në lidhje me vetë-dashurinë. Unë kam hequr idenë e arithmetikës, 1-2-3… apo edhe aritmetikës tjetër, të mekanizmave të shëndetshëm të përballimit, të kapjes së momenteve të përsosura nga fragmentet që më sjellin lexim mediokër, nga prurje më të përditshme të jetës gjatë kohërave të mia të provuara me shqisje, shqisash. Këto, apo disa perceptime të ardhura nga e kaluara kanë qenë thjesht lojtarë të lojërave dhe duke hamendur lojëra ku kam humbur shikimin e pafajësisë dhe sinqeritetit, duke e bërë më të vështirë për mua të dalloj kohëzgjatjen me qëndrueshmërinë. Dhe e ngre mirësinë Kala, me ose pa një axhendë perceptimi, tashmë që ajo më është bërë si një re në kokën time. Prandaj, përgjatë gjithë këtyre viteve, “mirësitë” që unë mbolla ngadalë në memorjen time janë mbështjellur nën hijen e pasigurive të pafundme të qëndrueshmërisë. Kam trazuar dashurinë që isha i gatshëm të konvertoja dhe nuk mund të ndihmoj, por mendoj se romanca nuk është më për mua. Jam lodhur të jap dhe të humbas! Unë kam hequr dorë nga malet në lëvizje dhe muret e thyera, vetëm për të parë veten të sinqertë në një botë pritjeje deri në pesë…, për të qenë shumë i sinqertë, ende pres … ende të presë. Nga kjo ditë e tutje, unë do të jem unë, dhe vetëm perceptimi do të jetë me mua. Një goditje. Një “Unë” i vetëm në një tufë parazitësh dhe kopesh me cicërrima zogjsh. Një “Unë” i fortë, pragmatik, i shkëputur në këtë udhëtim epik të tmerrshëm të vetë-shpëtimit.
Një “Unë”?! Ndërsa është i aftë të arrijë mendimin abstrakt të rendit më të lartë, truri i njeriut tenton të funksionojë më mirë kur e bën ndarjen e të dhënave në pjesë të menaxhueshme. Për shembull, gjendja në të cilën banon është e dobishme në një pikëpamje makro të vendndodhjes, por kryesisht e padobishme kur bëhet fjalë për porositjen e përcjelljen e një urimi për Vitin e Ri 2020. Si e tillë, speciet tona zhvilluan rrugën, kodet postare, drejtimet kardinale dhe një mori faktorësh përcaktues për të përshkruar adresarët me qartësi të mjaftueshme për të siguruar që Urimi i mirësisë të arrijë i sigurt dhe i shëndoshë.
Me këtë, me të njëjtën shenjë, ne shtiremi dhe diskutojmë … shijen, prishemi për shijen “Unë” dhe për … dhe për leximin e muzikën. Në pjesën më të madhe, të gjithë mund të thonë se ata e shijojnë muzikën në një farë mase ose në një tjetër. Por për ata, pasioni i të cilëve shtrihet përtej përdorimit të radios për zhurmën në sfond, ka një pikë ku specifikat e asaj që ne thithim ajrisht bashkohen me një pjesë të identitetit tonë socio-kulturor. Pavarësisht nëse kjo reflektohet në nxitjen e papritur për të veshur sandale me rripa, atlete dhe kostume, çintiane apo shallvare, dhe pavarëisht se dëgjojmë këngën e fundit të Festivalit në RTSH, ndërsa rreshtoheni në rrjeshtat me dhe pa push, me dhe pa mjekra, ose vazhdimisht nënshkruhemi duke rifreskuar një subkredit, kështu që ne e dimë pak a shumë, se cila hapësirë e Revistës po pret një urim intelektual deri në agim, pret më të apasionuarit mes nesh, pret përfundimisht ato që bëhen, apo ato që ne thithim. Këto gjëra bëhen versione të fraktalizuara të vetvetes. Mbi të gjitha, dikush që kurrë nuk e ka prishur zemrën me siguri nuk do ta vlerësojë njësoj. Nuk do të shijoj njësoj. Nuk do të uroj njësoj.
Është në kufijtë e këtyre personaliteteve muzikore që gjejmë shurdhëmemecërinë e urimit. Kombinimi i tendencave më agresive të metaleve me politikën dhe personalitetin e punkut në rrugë, perceptim i tillë që është një bashkim i të gjitha gjërave të zemëruara nga integrimi në tru i fisnorizimit intelektual. Ekspozimi i një fisnorizmi intelektual, që nuk shihet shpesh në grupe të tjera muzikore, për që rikthehet në rrotacion “fëmijë” (Fëmijët mund të përdoren për të përcaktuar moshat që variojnë nga 13 deri në 45 në varësi të kontekstit) kuptojnë se një bodrum i djersitur i mbushur me njerëz që fryjnë njëri-tjetrin nuk do të bëhet kurrë një normë shoqërore. Dhe ata gëzohen në keqtrajtim. Gëzohen me “Unë”.
***
“Unë”?! Ndihet si një zotni i sëmurë që pret urime të mira nga syreshët dhe bashkëkolegët e tij. “Unë” ka qenë një zëdhënës dhe një gjithëfarësh, tashmë papritur u gjend i varur në mes të perceptimit dhe Urimit në pritje. Dhe tani është këtu, në shtratin e tij, ku ndjen të ardhme e tij të sëmurë duke qarë për vëmendjen, duke jetuar në një kuti me madhësi xhepi, kohë mbushëse e pritjes deri në pesë, një kutizë e lëmuar për shumicën e ditëve të “Unë”, thjesht duke vajtuar në jetën e secilit për të parë se sa e pakrahasueshme është të jetosh një jetë më pak si e tija.
