Mesia
Astrit Lulushi
Disa njerëz thonë se Mesia erdhi, vdiq, u ringjall dhe do të kthehet; disa thonë se ai nuk erdhi kurrë; Nuk është e sigurt. Kjo pasiguri ka ndarë të krishterët dhe judejtë.
Ka mendime të ndryshme në varësi të asaj se si njeriu ndjehet. Dhe ndryshe ndjehet çdo ditë. Sigurisht, nuk ka Tempullin në Jerusalem, Mali i Tempullit është ende në duart e arabëve, kështu që kjo tashmë është e mjaftueshme për të thënë se zbulimi i plotë i Mesisë nuk ka ardhur; është në proces.
Prandaj dita e gjashtë konsiderohet një histori e papërfunduar, dhe për ditën e shtatë nuk flitet. Jemi në proces të vazhdueshëm dhe nuk mund të thuash fundin, kur je ende në mes; mund ta tregosh fundin vetëm kur arrin në fund.
Mesia është ndërmjetēs, ‘në mes’ Zotit dhe njerëzve, dhe këtë asnjë gjuhë nuk mund ta shpjegojë më mirë se shqipja. Mesi-a në përgjithësi kuptohet si një person që do t'i sillte shpëtim Izraelit në fund të historisë ose rendit të tanishëm botëror. Megjithatë, jo të gjithë judenjtë e presin Mesian në të njëjtën mënyrë. Disa presin shumë mesia, dhe disa nuk presin fare një të tillë. Vështirësitë qëndrojnë pjesërisht në supozimet e forta nga shumica e njerëzve që duket se janë të njohur me mendimin hebre dhe të krishterë. William Scott Green i përmbledh këto pikëpamje kur tregon se, “Një konsensus i gjerë akademik dhe popullor thotë se mesia… është një koncept themelor judaik dhe se opinionet kontradiktore rreth pamjes, identitetit, veprimtarisë së mesias, dhe implikimet shkaktuan ndarjen historike dhe fetare midis judaizmit dhe krishterimit. Është praktikë standarde të klasifikohet mesianizmi hebre si kombëtar, etnik, politik dhe material, dhe të shënohet mesianizmi i krishterë si universal, kozmopolitan, etik dhe shpirtëror”.
Pergamenet e Detit të Vdekur u zbuluan në vitin 1947 në jug të Jerikos. Rrotullat fillimisht u panë si shkrime të një grupi të izoluar. Ndërsa Rrotullat përmbajnë libra specifike për një sekt, gama e gjerë e materialit të gjetur përfaqëson mendimin hebre. Ideja e një mesie ekziston në rrotullat e Detit të Vdekur. Në dritën e vëllimit të materialit, referencat duken të pakta. Megjithatë, ndikimi i tyre në studimin e Dhiatës së Re është i rëndësishëm. Rrotullat e Detit të Vdekur japin referencat më të qarta për idenë e një Mesie në literaturën e epokës së Tempullit të Dytë. Rrotullat diskutojnë dy mesia, ndoshta edhe tre. Njëri është Davidi, tjetri priftëror. Mesihu i tretë i mundshëm nuk ka një identifikues. Sipas William S. Green, referencat e ndryshme shpesh tregojnë për një epokë të ardhshme. Kjo do të thotë, mesia ndikon në histori, por ata nuk tregojnë një fund të procesit të historisë. Marrëdhënia e dy mesianëve bazohet pjesërisht në varësinë e mbretit dhe priftit. Rrotullat e zbatojnë gjithashtu termin për profetët. Rrotullat përmbajnë shumë figura shpëtimtare. Në Rrotullën e Luftës, Princi i Dritës është në luftë me Belialin. Belial për herë të parë gjendet në Librin e Fjalëve të Urta, ku termi i referohet një personi të poshtër, një njeriu të paudhësisë. Belial përfundimisht u identifikua me djallin ose Satanin.
