Po trokas serisht , tek libri i Alda Shpates , ´´ Tregimet e nje personazhi ´´ . Ndjese per dike qe me te drejten e vet , nuk e do perseritjen , por jo , kesaj rradhe jam lexuesja , qe pas leximit i ndihem borxh krijuesit , per ato copa shpirti qe ndau me ne . Une e kam ate nevoje per ti meshuar vlerave , duke menjanuar cdo mendim te turbullt qe mund te kuptoje pak, nga ajo qe dua . Indifferenca më eshte Mungese . Ndjesite e bukura që kanë të bëjnë me vlera s´duhen mbajtur per vete , duhen shperndare , janë dhurata ndoshta te castit , por prej castesh perbehet jeta , prej vlerash te vogla dhe cilesia e saj .Sa mire do te ishte sikur arat e mardhenieve , ti mbushnim me faren e se vertetes , dhe te vleres . Jam e kam qene gjithmone kerkuese e rrepte , per te vertetuar qe eshte vaj , ai qe ka dale mbi uje . Se njoh si person Alden , njoh talentin e padiskutueshem dhe bindjet e saj , qe nepermjet librit i ka servirur me aq talent e veçanti tek ne lexuesit , dhe tani filloj e pretendoj se ne nje pjese te konsiderueshme tashme e njoh autoren , me menyren si mendon , cfare deshiron , deri ku shkon ne mendim etj etj . Si te mos i jesh mirenjohes nje krijuesi qe ne mendje e shpirt te hap dritare të reja ! Zakonisht lexoj me pasion po aq sa shkruaj . . .Behem shpejt robereshe e një shpirti te huaj që rrëfehet ,por kjo vetem në se gjej standart . Tek Alda Shpata , provova si eshte te behesh mish me fjalen , nje perhumbje . . . here si asfiksi , here si dashuri. ( per fjalen ) . Shume e forte ! U ndesha me nje lloj te shkruari krejt ndryshe , nje vecanti të perdorimit të fjales dhe mendimit, qe lexuesin e cvendos kembezbathur ne nje bote qe i mungon , e ve ne dileme , ta lere veten aty ku eshte , apo ta perjetoje mundesine per tu tjetersuar qofte edhe per pak . Ja vlen ! Alda me thithi me vecantine e krijimit !!!Me ate pjellori te mendjes , me beri edhe krenare qe jam Grua .
Dicka tjeter , dicka ndryshe eshte Alda ! ´´Rrefimet e nje Personazhi ´´ , ne Letersine Moderne Shqipe : NJË YLL I RI ! Falenderoj qe e shfaqi , Zotin tim ! Veçantia e testoi Aldën , dhe Alda fitoi ! U shkëput , që në hapin e parë për tjetër vend . . . aspak të zakonshëm ! Eshte bere zakon ne kopertinat e librave mbrapa , te shkruhet nje fragment , me i zgjedhuri nga lenda e Librit , por me sa duket aty nuk ka asnje pjesez qe te vecoje nga te tjerat , te gjitha jane njelloj te vecanta më vete , te gjitha pa perjashtim , ndaj pikerisht per kete perjashtimi behet i pamundur . Porse Botuesit , si ka shpetuar dicka shume e rendesishme per nje Liber , Parathenia e tij . Ne kete liber parathenia eshte sukses me vete , padyshim dhe i vecante ne pershtatje me vecantine e lendes se librit . Ndryshe dhe ajo ! Pervec hedhjes drite ne fakte per te deshifruar vlerat e autores , ka nje perdorim te etikes se larte me aq pergjegjesi nga ana e shkruesit , sa ne menyre befasuese gjen veten ne hapesira ku ngjitesh ne rendesine e fjales dhe shperblehesh me nje kenaqesi te vertete intelektuale . Gjithcka shkruar shliret dhe e pranueshme ne elokuencen e saj fluturuese . . . sa edhe ne dukshmeri e gjate ajo parathenie , me te nuk ndjehesh i ngopur ne te mbaruar , deshiron edhe më . Vasil Vasili e ka mprehur mire lapsin per te vecuar si kritik dhe ja ka arritur . Ka dale nga rrjeshti , per ti ngritur kapelen . Fjala e tij e zgjedhur me shume sqime e kujdes , i eshte ngjitur si placente ne trup lendes se vështirë për tu kuptuar të librit te Aldes . Ndonese dytes , sic e quan ai veten si kritik letrar , ai di te vleresoje , te peshoje si alkimist . Cdo substance e fjales dhe gjykimit te tij , eshte e barazlarguar nga vlerat , si nje pene kritike e vertete ,serioze , pa ambicje dhe egoizem , ne sherbim te pasqyrimit te dallesave te autorit per te cilin shkruan . Vetem keshtu , me gjithe keto te vecanta bashke , do te plotesohej Libri I Aldes . Ajo shkruan : I kujtohet se dikur ishte askush ! Ishte asgje ne turme , nje e paqene ! Ne mendje i shfaqen vetem veshtrimi i pafajshem dhe i kerrusur , qendrimi i heshtur i mishit , fjalet e patrajta dhe nje fare dinjiteti . Po tani ? – e pyes une lexuesja Alden . Dhe po ajo vete me pergjigjet me fjalet e po ketij tregimi , pa e ditur atehere suksesin e Librit , si Cezari , qe e dinte veten qe ishte i lindur per te qene në ballë ,që kishte besim te plote te vetja dhe aftesite e tij , pa u futur ende ne lufte , e dinte se ishte i denje, dhe se i perkiste fitores . Ja si gjegjet Alda : E pavena re , ka rene ne sy per here te pare . Linjat e drites mbi linjat e trupit ( dhe mendja do te shtoja une ) , jane vezullimi i djerses se saj mbi mish , terheqje e vemendjes se Botes . Te gjitha keto cmuan ne ngasje te nje Artisteje te RE ! Eshte me kalldrem rruga qe ka perzgjedhur Alda , me gure te lemuar qe i ka gdhendur po vete . Nga tregimi ne tregim vetem ngjitesh . ´´ S´te pata ! Fat i lagur . Por prape ti me mbajte fort . Atehere une isha kuptimi yt . Ti mbete perhere kujtimi im . – shkruan Alda per fatet e jetes . Diku me poshte ka nje suvenir te cmuar qe shkelqen nga mencuria e fjales : Miqesite e verteta , jane nje grusht i vogel me manaferra .- qëmton ajo . Sa e do shkrimtaria gruan dhe vepren e saj ! Sa pakundershtueshem shprehet per te : Kaloi mbi te gjitha , pa u bë femer ! – thote me krenari. Në tregimet ´´ Keshtu duhet te jete ´´ , ´´ UNE dhe UNE ´´ , të pëson fryma . . . Sa te verteta dhe ndjesi bashke ! Sa bukuri shpirterore qe konkludojne të jenë binjake .Bota e Gruas nje Thesar ! Te duash per Alden , nuk eshte te dashurosh . Te dashurosh do te thote qe gruaja jote shtatedhjete e pese vjecare , per syte e tu te kete mbetur te njezet e pesat . E kush nuk do ta adhuronte nje shpirt si te personazhit te Aldes . Por sigurisht qe do te kishte dhe kusht : Te ishte i vecante si ai i ASAJ , te kapercente kohen , veten , shkurret e koncepteve , ti kishte duart te pastra si ajri , syte prej smeraldi , fjalen prej ari , lotin prej diamanti . . . Faleminderit Alda , per kete hapsire shpirterore tjeter qe na dhe qe me hapin e pare , je e mirepritur ne bibliotekat tona personale , fillimi i mbarë gjysma e punes . Rruga qe nise , aq e veshtire , por duket e bardhe . Dita duket qe ne mengjes ! Ju falenderoj dhe te gjithve ju qe me lexuat .
