Bërtas me dhunë
Fatmir Terziu
Brenda bërtas. Është një unazë që lidhet me një tjetër. Është zinxhir në gjuhën shqipe. Dhe britma e brendshme është një ADN më vete. Ajo mbetet në heshtje. Edhe pse është britmë, është e brendshme, është e mistershme. Ajo është një britmë që bashkon dhe ngjesh në varg mijëra fjalë, ose jo aritmetikisht të numëruar, apo të bëra numra me të ngjarë. Këto fjalë të hedhura mbetën në unaza hekuri, sythe që synonin të mbytnin gjithçka.
I mprehur nga bluarja, natyrisht e brendshme, ajo që të gjithë pretendojnë se e kanë dhe e mbajnë natyrshëm kërkoj në misterin e saj. Pra, të britmës. Dhe e vetmja gjë për t'u rritur është errësira. Mbetet në dyzimin tim dhe ftohtësia.
Nuk ka rëndësi sa vjeç je. Fundja çfarë rëndësie ka. Një ditë do të detyrohemi të gjithë t'i afrohemi këtij zinxhiri. Kështu që s'duhet të pretendohet se jemi në një nivel të paarritshëm. Aq më shumë kur bëhet fjalë për rërën e kohës. Apo ngaqë dhe rëra ka një kuptim tjetër. Ajo, pra e tmershmja, rëra e bardhë që formohet për ta thithur në një vijë. Kartëmonedha të bëra tubtha të ngjeshur, të mbajtura fort me një copë shirit janë pasoja e këtij zinxhiri brenda vetë britmës.
Njëri godet hundën dhe pastaj tjetri mbyll sytë. Dhe më në fund arrin fatin që e pret. E pret në atë britmë, në atë enigmë. Disa i mbijetojnë goditjeve të para, të dyta, ose dhe me qindra, por një ditë për shkak të kësaj rëre të bardhë dhe dëshirave që kanë në zinxhirin e britmës, mundohen të shfaqin vetëm një dëshirë: të ekzistojnë!
Kështu që unë ju lutem dhe ju lutem të ndaloni. Kjo luftë më duket më e tmershme se një ndeshje inatçore me grushta.
Njeriu i mirë, njeriu im, njeriu yt, … ti o njeri, që ke varur dëshirat e dashuritë e tua në këtë zinxhir, të lutem nuk ia vlen ta marrësh këtë rërë të bardhë për ta pirë, se të ka nxirë. Teksa fleta e kuqërremtë rrjedh në heshtje, prej teje nuk del më buzëqeshje. Nuk mund të vdesësh o Njeri! Brenda vetes bërtas. Bërtas me dhunë. Edhe pse e di që ti nuk më dëgjon kurrë.
Në një spital
Sytë e saj. Sytë e tu. Sytë që shkëlqejnë si një diell dimanti. Flokët e tu rrjedhin si pentagram në rrudhat e tua të bukura. Ajo dhimbje e strukur në një buzëqeshje të harruar madje shtyp edhe urrejtjen më të errët në kornizën e oksigjenit. E ndjej. E ndjej … është dhimbje.
Dua të të çliroj çdo centimetër të vetes sate të lodhur, sikur të isha një i dërguar special për të hartuar botën me pikat e bukurisë tënde, që i ke vrarë nga injoranca që zhytet brenda asaj rëre të bardhë. Fjalët e tua dhe zëri i përhumbur për veshin tim, ngjajnë për hir të së vërtetës, si një zinxhir i këputur që hidhet nga qafa e një grabitqari të mistershëm të jetës.
E ndjej dhimbjen tënde, por unë kam vetëm sytë dhe fjalët. Veshët e mi nuk të dëgjojnë, vetëm se të perceptojnë. Është një frikë brenda këtyre hallkave metalike të frymëmarjes, dhe madje një frikë që i kapërcen të gjitha frikërat e kësaj bote. Për ty nuk e di, ndoshta je e vetmja që më dëgjon kur derdh një lot, një lot shqiptari që sheh shqiptaren e përhumbur në këtë zinxhir të dhimbjes. Unë jam thjesht përkthyesi yt. E fundja ku të hyjnë më në punë përkthimet e mia?!
Ndihem sikur nuk kam asnjë potencial, por duhet të vazhdoj të përpiqem ta lëviz këtë mal fjalësh për njerëzit profesionistë, asistenca nuk do të mbetet në kurth sikurse 127 orët e tua që të kanë mbetur për të jetuar. Më pëlqen të them se ti ke për të shpëtuar. Dhe, më pëlqen shumë të të them se ke për të jetuar, kur ditët e dhimbjes janë ato që të mungojnë. Dhe e di që më përgjigjesh, tani jam e bllokuar duke u përpjekur të harroj, por dua të rikthehem që të jetoj.
Gabimet e së kaluarës çojnë në shpifje
Më kujtohen ditët kur një shok i shkollës së mesme dilte nga mësimi dhe pinte duhan tek banjot e shkollës. Duhan i thënçin, i pështjellë me letra të gjithëgjendshme, i sajuar si duhan nga duhanëra të tjera. Unë vërtet nuk e di si ta përshkruaj më shumë atë. Dhe atëherë atij i dukej vetja sikur ishte më i madhi. Më i zgjuari. Më i avancuari. I dukej se shkelte kohën prej ari.
Ashtu sikurse një herë e një kohë, Robert Frost, përsëriti se asgjë dhe asgjë e tillë prej ari nuk mund të qëndrojë. Dhe një ditë ai nuk erdhi në shkollë. E vizitova me dy shokë. Pas asaj dite mbeti 14 ditë të tjera në një depresion të thellë. Kur u rikthye në shkollë na tregoi se ishte thjesht një falsitet.
Ishte ndoshta, sepse nuk shihte mjaft rreze dielli të dalin jashtë asaj dhome ku ai qëndroi për dy javë. Unë atëherë mbaj mend se në mendjen time u bllokova nga mënyra se si e sollën atë, thjesht vetëm duke parë jashtë nga gërryerjet që kishte xhami i lyer me bojë të trashë i kabinetit të Marksizëm-Leninizmit.
Na tha se i kishin dhënë pilula. Gjetja e pilulave për të larguar dhimbjen në moshën 14-vjeçare ishte një temë e padëgjuar atëherë. Dhoma ende më duket se rrotullohet në fytyrën e tij verdhacake. Ai kishte një buzëqeshje boshe. Duket se brenda asaj kohe kishte mbetur duke u praktikuar për të mësuar shakanë, edhe kur çuditërisht ngjiti auditoret e universitetit. Shakaja e tij ishte dhe mbeti një kurs dështak, mjaft i ushqyer nga gabimet e së kaluarës që kurë nuk iu ndanë. Nuk ishte shaka, por vetëm shtirje. Gabimet e së kaluarës çojnë në shpifje.
Jini korrekt ju lutem...
Nuk i duroj dot fryrjet. Jashtë realitetit është një kotësi e paimagjinueshme. Një kotësi e projektuar për të përcaktuar vlerën e mendjes së fryrë.
Mos u shqetësoni. Nuk do të ju lodhë më. Nuk do të ju shtyj të hyni thjesht në një kohë të pakuptimshme. Sepse, mora një vendim, plus këto memorje të rreshtuara përpara meje, duket sikur janë provimi i parë, që zgjati gati dy orë, e që më mori një orë e gjysëm shkrim, e pjesën tjetër të kohës sime për të numëruar zhgarravinat e paraqenësve të mi në tavolinat e klasës. Ishujt imagjinarë, 35 pellgje me bojë blu. Pastaj emra, të thënë e të pathëna.
M'u desh pak kohë për të numëruar sa ishin të rreshtuar para meje. Mu duk se ishin 31. Ishin 20 tavolina të mbushura me nxënës aq të stresuar sa mund t'ua shkurtoje shpresën me një britmë të vetme. „Kush merr një katër ulet në prehërin e Titos, i thotë tungjatjeta imperializmit“, e … ku di unë sa broçkulla të tilla na thoshte mësuesi që kishte kualifikimin e tij më të lartë. Dukej si një skenë horror.
Vërtet ajo skenë horror nuk kishte hekura, por borxhi gjymtues i saj na burgosi përfundimisht. Ishte qesharake që një gjimnaz mund të kthehej në një thertore poltike fjalësh pa kontroll, ndoshta edhe në një dhomë gazi të prodhuar padashje nga mësues që pakuptimshëm ishin duke vrarë shpresën rinore me masat e fryra pedagogjike dhe edukative, duke lënë mijëra të tjera domosdoshmëri pas, sepse ata atëherë e kishin marë rrogën e tyre, si krahu i djathtë i forcës më të lëvizshme edukative. Paguheshin për të qenë të tillë. Por duhet thënë prerë, nuk ishin të gjithë të tillë atëherë. Shumicës vërtet ua heq kapelen. Por, ama disa…, eh disa…, thonë se ishin „Mësues të Popullit“, apo dhe „Mësues të Merituar“. Eh, eh… Jini korrekt ju lutem..., mos shkoni në fryrje, qëndroni të thjeshtë, të mirëkuptuar.
