Prof. Dr. Fejzulla Berisha: Serbia dhe Rusia – Mohim dhe përpjekje

Serbia dhe Rusia – Mohim dhe përpjekje për delegjitimimin e shtetësisë së Republikës së Kosovës

Nga Washington DC – Prof. Dr. Fejzulla Berisha

(Për “Fjala e Lirë”, Londër)

1.Dy shtete, një narrativë e përbashkët kundër lirisë dhe shtetësisë së Kosovës

Serbia dhe Rusia, të lidhura historikisht përmes ideologjisë pansllaviste dhe ortodoksisë politike, janë dy shtete që për më shumë se një shekull kanë ndërtuar identitetin e tyre të jashtëm mbi mohimin e tjetrit – në veçanti mbi mohimin e kombit shqiptar dhe të shtetësisë së Republikës së Kosovës.

 Kjo lidhje nuk është vetëm politike apo diplomatike; është bashkim ideologjik i mohimit dhe i padrejtësisë së institucionalizuar.

 Në thelb, Beogradi dhe Moska nuk e kundërshtojnë Kosovën për çështje territoriale, por sepse ekzistenca e saj përfaqëson rënien e doktrinës ruso-serbe që ka sunduar Ballkanin për 150 vjet.

2. Nga “Naçertania” te “Russkiy Mir”: Rrënjët ideologjike të mohimit

Ideologjia e mohimit serb ndaj shqiptarëve dhe Kosovës e ka fillesën te “Naçertania” e Ilija Garashaninit (1844), dokument që parashikonte zgjerimin e Serbisë në territoret shqiptare, duke e paraqitur Kosovën si “djep të shpirtit serb”.

 Kjo doktrinë, e frymëzuar nga Pansllavizmi Rus, e përkufizonte kombin serb jo mbi bazën e realitetit historik, por mbi pretendime mitike e fetare.

 Në shekullin XX, Rusia cariste, më pas Bashkimi Sovjetik dhe sot Federata Ruse e Putinit, e kanë përdorur këtë narrativë për të mbështetur çdo ekspansion serb në Ballkan.

 Në këtë mënyrë, u krijua një bosht strategjik ruso-serb, ku Serbia është “dora politike” e Moskës në Ballkan, ndërsa Rusia “mburoja diplomatike” e Serbisë në arenën ndërkombëtare.

Kjo aleancë ideologjike mbështetet në tri shtylla:

Shovinizmin fetar-ortodoks – që mohon ekzistencën e popujve joorodoksë si shqiptarët;

 Pansllavizmin politik – që e trajton Ballkanin si hapësirë ruse të ndikimit;

 Mohimin e së drejtës ndërkombëtare, në emër të “mbrojtjes së kombit serb”.

3. Historia e padrejtësisë ndaj shqiptarëve – rruga e përgjakur drejt shtetësisë së mohuar

Shqiptarët kanë qenë viktima historike të këtij boshti ruso-serb, që prej copëtimit të trojeve shqiptare në Kongresin e Berlinit (1878), kur Rusia e mbështeti Serbinë dhe Malin e Zi për të marrë toka shqiptare.

 Pas atij momenti, padrejtësia ndaj shqiptarëve u institucionalizua si politikë shtetërore serbe.

Disa shembuj ilustrativë historikë:

-1877–1878 – Spastrimi etnik i Nishit, Toplicës dhe Prokuples:

-Mbi 300.000 shqiptarë u dëbuan me dhunë nga territoret e tyre, duke u strehuar në Kosovë. Rusia, si aleate e Serbisë, e mbështeti këtë proces në emër të “çlirimit sllav”.

-1912–1913 – Luftërat Ballkanike:

-Serbia, me bekimin e Rusisë dhe heshtjen e Fuqive të Mëdha, pushtoi Kosovën dhe masakroi mbi 25.000 shqiptarë.

-Raporti i Komisionit të Carnegie-së (1914) dëshmon për krime sistematike ndaj popullsisë shqiptare.

-1944–1945 – Masakra e Tivarit:

-Mbi 4.000 shqiptarë të pafajshëm u vranë gjatë marshimit drejt Tivarit, me urdhra nga strukturat jugosllave ku Serbia kishte kontrollin absolut.

-Asnjëherë nuk u hap proces gjyqësor për këtë gjenocid të heshtur.

-1989–1999 – Regjimi i Millosheviqit:

-Rusia përkrahu politikisht dhe ushtarakisht Serbinë në luftën kundër Kosovës.

-U kryen masakra në Mejë, Rezallë, Krushë, Raçak, Abri, Dubravë, dhe mbi 12.000 shqiptarë civilë u vranë, ndërsa 1 milion u dëbuan nga shtëpitë.

-Edhe pas ndërhyrjes së NATO-s, Moska e paraqiti çlirimin e Kosovës si “agresion kundër ortodoksisë sllave”.

Këto fakte historike dëshmojnë se mohimi i shqiptarëve dhe i shtetit të tyre është konstante e pandërprerë e politikës ruso-serbe.

4. Serbia dhe Rusia kundër shtetësisë së Republikës së Kosovës

Pas shpalljes së pavarësisë së Republikës së Kosovës më 17 shkurt 2008, Serbia dhe Rusia kanë zhvilluar një strategji të koordinuar për ta delegjitimuar shtetin më të ri të Evropës.

Kjo strategji përfshin tri dimensione kryesore:

a) Bllokimi diplomatik në OKB dhe organizata ndërkombëtare

 Rusia, si anëtare e përhershme e Këshillit të Sigurimit, përdor veton e saj për të penguar anëtarësimin e Kosovës në OKB.

 Serbia, ndërkohë, lobon në vende të treta – kryesisht në Afrikë dhe Azi – për çnjohjen e Kosovës, duke përdorur mekanizmat financiarë dhe ndikimin rus.

b) Ndikimi politik dhe destabilizimi i brendshëm në Kosovë

Beogradi, në bashkëpunim me Moskën, financon struktura paralele dhe rrjete propagandistike në veri të Kosovës.

Kjo përfshin:

 -manipulimin e popullsisë serbe të Kosovës përmes Kishës Ortodokse;

 -veprimtarinë e organizatave të maskuara “kulturore” që shërbejnë për agjendën e Kremlinit;

 -nxitjen e krizave të qëllimshme, si tensionet në Mitrovicë dhe barrikadat e dhjetorit 2022.

c) Dezinformimi ndërkombëtar dhe fushatat propagandistike

Në mediat ruse dhe serbe, Kosova paraqitet si “koloni amerikane” ose “projekt artificial i Perëndimit”.

Kjo propagandë synon ta minojë legjitimitetin moral dhe politik të shtetit të Kosovës në opinionin ndërkombëtar.

Në të gjitha këto raste, qëllimi i përbashkët është i qartë: ta delegjitimojnë shtetin e Kosovës dhe ta paraqesin si realitet të përkohshëm.

5. Paralelet e rrezikshme: Kosova dhe Ukraina

Në logjikën e tyre politike, Serbia është “Rusia e Ballkanit”, dhe Kosova është “Ukraina e vogël”.

Ashtu si Moska mohon ekzistencën e kombit ukrainas, Beogradi mohon shtetësinë dhe identitetin politik të Kosovës.

Në të dy rastet, qëllimi është i njëjtë: të përmbysen kufijtë ligjorë të njohur ndërkombëtarisht përmes agresionit politik dhe diplomatik.

6. Nevoja për përgjigje ndërkombëtare dhe de-shovinistizim institucional

Nëse bashkësia ndërkombëtare synon paqe të qëndrueshme në Ballkan, duhet ta kuptojë se delegjitimimi i Kosovës është projekt strategjik ruso-serb, jo një mosmarrëveshje bilaterale.

Prandaj, kërkohet:

Proces ndërkombëtar për de-shovinistizimin e institucioneve serbe – ashtu siç u bë me de-nazifikimin e Gjermanisë pas vitit 1945;

Vendosja e kushteve të reja për integrimin e Serbisë në BE, të lidhura drejtpërdrejt me njohjen e Republikës së Kosovës dhe distancimin nga Federata Ruse;

Zhvillimi i diplomacisë aktive të Kosovës, që të ekspozojë në çdo forum ndërkombëtar karakterin antidemokratik të politikës ruso-serbe.

7.Kosova si provë e ndërgjegjes ndërkombëtare

Republika e Kosovës është prova më e qartë e përplasjes midis së drejtës dhe padrejtësisë në Evropën e shekullit XXI.

Përpjekjet e Serbisë dhe Rusisë për ta delegjitimuar shtetësinë e saj janë vazhdimësi e një politike të vjetër koloniale që ka dështuar historikisht.

Por Kosova është produkt i drejtësisë ndërkombëtare, jo i luftës; është rezultat i sakrificës së një kombi për liri, jo i imponimit të fuqisë.

Ajo që Serbia dhe Rusia përpiqen ta mohojnë, është pikërisht ajo që bota demokratike e ka konfirmuar: Kosova është shtet i pavarur, sovran dhe legjitim.

Në fund, historia do të dëshmojë se padrejtësia, sado e mbështetur nga fuqitë e mëdha, nuk mund ta rrëzojë kurrë drejtësinë e një populli që e fitoi lirinë me gjak.Sepse mohimi i Kosovës është mohimi i vetë parimeve të drejtësisë ndërkombëtare.

Dhe çdo përpjekje për ta delegjitimuar Kosovën është përpjekje për të rikthyer errësirën në Evropë.