Prof. Dr. Fejzulla Berisha: Ku është morali i partisë fituese relative të zgjedhjeve të 9 shkurtit?

– Papërgjegjësia për moskonstituimin e Kuvendit dhe boshllëku institucional që ka prodhuar

Prof. Dr. Fejzulla Berisha

Zgjedhjet parlamentare të 9 shkurtit 2025 u zhvilluan në një klimë të rënduar politike, me pritje të mëdha nga qytetarët për ndryshim, konsolidim institucional dhe rritje të përgjegjësisë shtetërore. Në këtë kontekst, partia që doli e para – me një fitore relative – u perceptua si bartëse e shpresës për riformësimin e proceseve qeverisëse dhe kapërcimin e krizave të grumbulluara. Por realiteti paszgjedhor dëshmoi të kundërtën: mungesë të theksuar të moralit politik dhe papërgjegjësi alarmante përballë detyrimeve kushtetuese dhe shtetërore.

1. Fitorja relative dhe domosdoshmëria e konsensusit

Fitorja relative nuk përbën fitore absolute dhe nuk përçon mandat për sundim të njëanshëm. Ajo imponon domosdoshmëri për negociim, bashkëpunim dhe ndërtim të një shumice funksionale, në mënyrë që të sigurohet stabiliteti institucional. Në çdo demokraci parlamentare, mungesa e shumicës absolute i vë përpara subjektit fitues sfidën e ndërtimit të koalicioneve apo të hapjes ndaj alternativave të tjera kushtetuese.

Në rastin e Kosovës, partia fituese ka vepruar sikur pozicioni i parë në renditje e autorizon për qeverisje ekskluzive, duke refuzuar sistematikisht çdo formë kompromisi dhe duke mos ndërmarrë asnjë hap real për ndërtimin e një shumice. Kjo sjellje reflekton mungesë të kulturës demokratike dhe një tendencë të rrezikshme drejt autoritarizmit institucional.

2. Moskonstituimi i Kuvendit – krizë e qëllimshme dhe e menaxhuar politikisht

Që nga shpallja e rezultateve zgjedhore, Kosova është futur në një fazë të zgjatur të boshllëkut institucional. Afatet kushtetuese janë tejkaluar në mënyrë flagrante, ndërkohë që Kuvendi nuk është konstituuar – çka përbën një nga shkeljet më serioze të parimeve të funksionimit të një demokracie parlamentare.

Ky paralizim nuk është rezultat i paqëndrueshmërisë politike, por i një strategjie të vetëdijshme të partisë fituese për të vonuar formimin e institucioneve. Nuk është ndërmarrë asnjë iniciativë për mbledhjen e seancës konstituive, për zgjedhjen e Kryetarit të Kuvendit apo për zhvillimin e negociatave të sinqerta me subjektet e tjera politike. Në vend të dialogut kemi parë izolim; në vend të shtetndërtimit – bllokadë.

3. Paralizimi institucional – pasoja shumëdimensionale për shtetin

Papërgjegjësia politike ka prodhuar një boshllëk institucional me pasoja të gjera dhe të rënda:

-Qeveria mbetet në detyrë, me kompetenca të kufizuara për të miratuar ligje të rëndësishme, për të hartuar buxhetin dhe për të vepruar në arenën ndërkombëtare.

Kuvendi nuk funksionon, duke sjellë bllokim të legjislacionit, mungesë të kontrollit parlamentar dhe një hendek serioz në përfaqësimin e qytetarëve.

Institucionet e pavarura dhe administrata publike janë të paralizuara, në mungesë të mbikëqyrjes dhe orientimit politik.

Partnerët ndërkombëtarë janë të zhgënjyer nga paaftësia e skenës politike për të garantuar stabilitet dhe besueshmëri.

Qytetarët janë të zhgënjyer dhe të braktisur, pa përfaqësim efektiv dhe pa zë në funksionimin e shtetit.

4. Boshllëku institucional si rrezik për shtetësinë

Kjo krizë nuk është thjesht politike, por prek vetë themelet e shtetësisë. Republika e Kosovës, që përballet me sfida të përhershme nga Serbia dhe me presione ndërkombëtare, nuk mund të mbijetojë pa institucione funksionale. Kuvendi, Qeveria, drejtësia dhe administrata nuk mund të jenë peng i kalkulimeve partiake, sepse dobësimi i tyre përkthen një shtet të pafuqishëm dhe të pavlefshëm.

Kjo gjendje i shërben vetëm interesave të Serbisë, e cila kërkon ta paraqesë Kosovën si shtet të dështuar. Çdo ditë e mosfunksionalitetit institucional është një armë në duart e tyre – dhe një humbje për ne.

5. Morali i munguar – fitorja pa përgjegjësi është humbje për shtetin

Thelbi i kësaj situate mbetet pyetja thelbësore: Ku është morali i partisë fituese? Sepse morali nuk është vetëm të fitosh në kutitë e votimit, por të veprosh me përgjegjësi pas fitores. Të ndërtosh institucione, të respektosh procedurat, të jesh i përulur para ligjit dhe vullnetit qytetar.

Kur fitimi nuk shoqërohet me përgjegjësi, ai kthehet në dëm për shtetin. Një subjekt që fiton zgjedhjet, por nuk ndërton asnjë institucion, nuk është fitues – është humbës i besimit publik dhe pengesë për të ardhmen demokratike.

Në vend të vizionit për ndërtimin e një shteti për të gjithë, po shfaqet arroganca e sundimit të një partie të vetme. Kjo është forma më e rrezikshme e devijimit politik në një republikë parlamentare.

Vendi ka nevojë për veprim, jo për justifikime

Kosova ndodhet në një moment kritik të historisë së saj demokratike. Partitë politike – e veçanërisht ajo që ka dalë e para – duhet ta kuptojnë se vendi nuk mund të presë pafundësisht. Konstituimi i institucioneve është detyrim kushtetues dhe shtetëror, jo opsion politik.

Nëse kjo përgjegjësi vazhdon të injorohet dhe morali politik vazhdon të mungojë, atëherë do të përballemi me pasoja afatgjata: jo vetëm me krizë qeverisëse, por me një shembje të themeleve të shtetit të së drejtës dhe besimit qytetar. Dhe historia nuk do ta kujtojë fitoren e 9 shkurtit si sukses, por si fillimin e një rrënimi të paralajmëruar institucional.