Njeriu me kanaçen e kallajit
Fatmir Terziu
Një plak është ende në cep të rrugës me një kanaçe prej kallaji në dorë. Është ende. Drita nuk fiket në mahijen e pasur. E tillë është me ditë e me natë. E aty është ai. Është poshtë një shtylle, ku projekton hijen e tij një llampë në sokak. Aty ishte edhe dje. Ishte dhe një ditë më parë… ishte…
Ai do të këndonte dhe kërcente pak për njerëzit, që do të kalonin pranë, dhe ndodhte të dëgjoje… „…nëse ju pëlqen kjo që bëj?“ - ai do të pyeste „A mund të kurseni disa monedha?“. Rrobat e tij tregonin shenja të moshës. Flokët e tij ishin të bardha dhe gri. Por, ai nuk dukej se kishte nevojë. Nuk dukej se ishte në nevojë. Ai dilte çdo ditë.
Disa njerëz pyesnin veten, nëse ai ishte i çmendur. Të tjerët mendonin se ai ishte thjesht një qejfli kënge, por nëse do ta shihnit se çfarë do të bënte çdo natë, atëherë do ta kuptonit pse ai do të bënte këngën dhe kërcimin e tij të vogël dhe duke tundur vëtëm një kanaçe.
Kur dielli fillonte të ulej, plaku bënte një shëtitje nëpër rrugë. I shikonte dhe afrohej…
Ata ecnin brenda një kishe të vogël dhe përpara një altari edhe ai gjunjëzohej.
Ai e ndan filxhanin në pjatën e grumbullimit dhe fliste me veten, fliste me heshtjen, „Zot i Madh më fal, bëra më të mirën që munda, shpresoj që kjo pak të të ndihmojë dhe me të mund të bësh diçka të mirë“.
Ai pastaj ngrihej. Pastaj ecte, ecte dhe vazhdonte të ecte, dhe vazhdonte rrugën e tij, derisa Dielli të lindte dhe ai të fillonte përsëri të nesërmen.
Një ditë plaku nuk ishte më aty. Disa thanë është i zhdukur. Disa menduan më të keqen. Disa ia vunë fajin…
Ku shkoi ai? E supozoni?
Ai nuk kishte shkuar asgjëkundi. Ai ishte atje. Ai ishte ende në atë cep të rrugës me një kanaçe prej kallaji në dorë. Por…Ai ishte aty. Atij nuk i mungonte dikush…
Dukej se askush nuk i mungonte vërtet. Ata thjesht kalonin.
Dhe atë ditë ata kaluan pranë dhe nuk e vunë re fare.
Ai e mbaroi punën e tij edhe atë ditë dhe bëri siç kishte bërë shumë netë më parë, por këtë herë kur shkoi në altar, u prit nga vetë Zoti!
Ai u përkul në gjunjët e tij të bëra gjak dhe një dorë e lehtë e pastër dhe mjaft e butë, ia mori kanaçen nga dora. Pastaj ia vendosi kurorën mbi kokën e tij dhe qiejt filluan të zgjerohen. Plaku u kthye dhe shikoi jetën e tij. Retë po bëheshin korr. Yjet po vallëzonin. Vetë dielli po dirigjonte. E kënga i dukej si një lutje pambarim.
Ai dëgjoi të instalohej çdo lutje e tij. E të gjitha ishin ato lutje që ai lutej sa herë që të sillte kanaçen e tij të vogël të mbushur plotë.
Ajo që ai po shihte tani ishte një faqe e madhe e bardhë e shkruar me një bojë që e shihnin vetëm sytë e tij kur gjendeshin aty pranë. Ajo faqe kishte një masterplan. E sytë e tij u afruan e u afruan akoma më pranë. Diku mes bardhësisë së kësaj faqeje shkruhej paqtë dhe qartë, „kur mendoni se gjëja më e vogël që bëni nuk është e mjaftueshme, vetëm mbani mend se gjërat e mëdha vijnë nga vepra më e vogël kur ajo preket nga dashuria shpirtit, krijuesit“. Më tej ishte një pyetje: „Kush dëshiron të ëndërrojë?“
E lexoi, sigurisht disa herë pa zë vetëm me kalimin e syve. Dhe heshti… Vetë kishte ardhur vite më parë nga lufta mizore në Bosnjë. E në atë kohë kishte lexuar e lexuar mes lotësh… Njerëzit largohen nga vendi i tyre i shkatërruar nga lufta në kërkim të një jete më të mirë. Ashtu si Locust ata migrojnë prej andej këtu. Nën hijen e ligjeve që synojnë të ruajnë rendin, por që injorohen në emër të fitimit. Shumë janë të pafajshëm, por disa janë të dyshuar. Dallimi midis këtyre përcaktimeve kërkon pak kohë. Pasi njerëzit janë shoshitur dhe futur në kutinë e tyre të vogël, atëherë ai që është i dyshuar kthehet nga erdhi, ose përfundon në një qeli me krimin. E gjithë shpresa humbet për një kohë, derisa të vijë dikush me më shumë arsye të rifillojë ciklin. Pastaj cikli fillon përsëri. Hija e ligjit injorohet për një kohë dhe një cikël i përhershëm rrotullohet pa një përgjigje të qartë për pyetjen se çfarë saktësisht është e drejtë?
Kush i do këto ëndërra?! Ai plak erdhi nga lufta… Ai plak kishte ëndërra të tjera. Ai plak është ende në cep të rrugës me një kanaçe prej kallaji në dorë. Është ende. Drita nuk fiket në mahijen e pasur. Dikur dhe ai kishte qenë i pasur në vendin e tij të bukur Bosnjë, por ata, ah…ata ia morën të gjitha dhe ia vranë të gjithë familjen e tij të bukur. E ndaj, ai plak është ende në cep të rrugës me një kanaçe prej kallaji në dorë. Është aty në fakt jo më për veten, por për të tjerët.
