top of page

Normal i ri


Prof Dr Fatmir Terziu


“Norma” dhe “normal”… . Dy forma të ardhura nga latinishtja, por të transformuara e të huazuara nga mjaft gjuhë në kuptime e derivate të diskursshme në kohëra të ndryshme. Sot bie në sy një normal i ri. Për të mos thënë normalitet, e shkurtojmë të mbetemi më afër ndoshta origjinës, duke cituar normal i ri në Gjuhën Shqipe. Kur dikush e di se fjala “norma” është në latinisht për “katrorin e marangozëve” dhe që fjala tjetër “normalis” do të thotë “pingul”, njeriu di pothuajse gjithçka atë që ka për të ditur për sferën në të cilën burojnë kuptimet e termave “normë” dhe “normal”, dhe nga ato kushte që u importuan. Pra si dikur edhe sot del një normal i ri në kushtet tona me Covid 19. Me sa duket këto janë dy fjalët më të ftohta në diskutimin publik tani, që vijnë po aq ftohët nga koha kur latinishtja dominonte filozofinë e gjuhëve.

E mes kësaj të ftohte filozofike maska, duke mbajtur distancën tonë nga njëri-tjetri, duke shmangur udhëtimet jashtë shtetit, pijet gjysmë të zbrazëta, nyjet e kokës që zënë vendin e shtrëngimeve të duarve dhe përqafimeve ... këto janë të gjitha pjesë e normalit të ri. te paktën kështu na është thënë deri tani neve. Në territorin britanik instanca e lartë thotë se distancimi social mund të zgjasë deri në nëntor. Dhe,… mbase edhe më gjatë. Ndërsa kritika e vetme që merr nga të majtët në opozitë, është se Kryeministri aktual, po lehtëson mbylljen shumë shpejt.

Këta socialistë çuditërisht antisocialë duan që ne të atomizohemi përgjithmonë. Është e qartë tani që regjimi i distancimit shoqëror ka pak lidhje me Covid-19. Përkundrazi, është manifestimi i fundit i kulturës së mosbesimit, dyshimit dhe ndarjes së shoqërisë bashkëkohore, ku ne gjithmonë jemi të inkurajuar t’i shohim bashkëqytetarët tanë si të rrezikshëm dhe të sëmurë. Ku ne mund t’i shohim se mund të na dëmtojnë me fjalët e tyre, ardhjet e tyre, dorën e tyre, të dytën ku zakonisht mbahet tymi i cigares, etj.

Ne duhet të hedhim distancën tej normalit të ri dhe të kthehemi në shoqëri. Në një botë siç duhet qytetare, në të cilën njerëzit qëndrojnë së bashku, sesa të shmangin njëri-tjetrin fjalë për fjalë si murtaja, duhet jo më normal i ri. Ai është i largët. Është latin. Pra, ndërsa fjala “normale” vjen nga një fjalë latine “normalis”, e cila përshkruan diçka të bërë me katrorin e një marangozi, edhe kjo përditësi e tillë me normal të ri mbetet një katror i tillë përditësie për të gjithë. Diçka e ndërtuar në këtë mënyrë do të ishte normuar të kishte kënde që ishin në mënyrë të përsosur dhe që i përshtatej një modeli të përgjithshëm. Ky kuptim përfundimisht na dha sensin më të gjerë të përshtatjes së një modeli, standardi ose mesatari me situatën.

88 views0 comments

Comments


Shkrimet e fundit

fjalaelireloadinggif.gif
bottom of page