Njazi Ramadan Ademi – Profili i një mjeshtri, intelektuali praktik dhe njeriu që ndërtoi me duar, mendje dhe shpirt

Njazi Ramadan Ademi – Profili i një mjeshtri, intelektuali praktik dhe njeriu që ndërtoi me duar, mendje dhe shpirt

Hyrje: Portreti i një figure të pashkruar sa duhet

Ka njerëz që jetojnë pa bujë, pa zhurmë, që nuk e kërkojnë kurrë dritën e skenës, por lënë një ndriçim të përhershëm në kujtesën e qytetit. Njerëz që nuk flasin për vepra, por i bëjnë ato. Njerëz që bashkojnë mjeshtërinë e dorës me inteligjencën e mendjes dhe ndershmërinë e karakterit.

Njëri nga këta njerëz ishte Asistent Inxhinieri Njazi Ramadan Ademi, një prej figurave që i dhuruan Elbasanit dhe Shqipërisë një jetë të tërë punë, vullnet, kontribut, kulturë dhe qytetari.

FËMIJËRIA – Ndikimi i një babai mjeshtër dhe rrënjët mes qytetërimit

Njazi Ramadan Ademi lindi në Elbasan, në një familje të punës, të mjeshtërisë dhe të traditës së ndërtimit. Babai i tij, Ramadan Ademi, ishte një nga mjeshtrit më të respektuar të kohës, aq sa në Dibër, Gollobordë, Kavajë, Durrës, Berat, Kuçovë, Elbasan, Tiranë, Fier, Vlorë e njihnin me dashuri si Usta Ramçja.

Në periudhat kur ai punonte në qytetin bregdetar, familja qëndronte me të, dhe kështu Njaziu i vogël njohu jo vetëm qetësinë karakteristike elbasanase, por edhe energjinë, ngjyrat dhe dinamizmin e Vlorës.

Vitet e fëmijërisë në Vlorë qenë vite formimi të rëndësishme. Të shihte të atin duke ndërtuar vepra, duke komanduar punën, duke zgjidhur probleme teknike, i dha një prej mësimeve më të rëndësishme të jetës: Që njeriu vlen aq sa vlen puna e tij dhe nami i mirë që lë pas.

Por fati i solli një goditje të parakohshme: humbjen e të atit. U bë jetim shumë i ri. Dhe nga ai çast ai u detyrua të përballej me jetën si burrë ende pa qenë djalë i rritur.

RINIA – Futbolli, shoqëria dhe formimi si njeri i përgjegjësive

Pas kthimit në Elbasan, Njaziu u përfshi në futboll, duke u aktivizuar me ekipin e të rinjve të “Labinotit”. Ky ishte një nga periudhat e tij më të dashura, sepse sporti i dha disiplinë, shpejtësi mendore, kulturë kolektive dhe shoqëri të shëndetshme. Në fushë, ai u bë pjesë e një brezi që solli frymë të re – ndër ta edhe Fatmir Lamçja, emër i njohur i sportit lokal.

Jashtë fushe, ai ndërtoi miqësi të çmuara me figura të rinisë elbasanase të atyre viteve: Medi e Demir Zena, Albert Tafani, të cilët ruajtën gjithnjë respekt dhe kujtime të bukura për të.

Njazi Ademi vetë fliste me admirim të veçantë për shoqërinë e tij me Omer Etëhem Haxhiademin, një lidhje e ngushtë intelektuale e ndërtuar mbi vlera të përbashkëta, kulturë dhe respekt reciprok.

KARRIERA E HERSHME – Hapat e parë në rrugën e profesionit

Duke qenë më i madhi i shtëpisë dhe mbajtësi i familjes, ai duhej të punonte. Filloi si teknik ndërtimi, ku doli shpejt në pah aftësia e tij për të kuptuar projektet, për të zgjidhur situata teknike dhe për të komunikuar me mjeshtrit. Ishte i kursyer në fjalë, por i saktë në punë. Nuk fliste shumë, por punonte shumë. Përherë i përgatitur, gjithnjë me laps e fletore në dorë, me planet e skicat që i merrte seriozisht. Kjo qasje profesionale i hapi rrugën drejt niveleve të larta të përgjegjësisë.

NGRITJA PROFESIONALE – Nga specialist te projektues novator

Me kalimin e viteve, Njazi Ademi u bë një figurë qendrore në sektorët ku punoi. Ai u rrit profesionalisht deri në pozicionin Asistent Inxhinier, duke drejtuar ekipe pune, duke studiuar linja teknologjike dhe duke gjetur rrugë racionale që kursenin materiale, energji dhe fonde. Punoi në: Ndërmarrjet e Ndërtimit, në ndërtimin e veprave të rëndësishme ekonomike; Hekurudhë, ku sfidat teknike ishin të mëdha; Kombinatin Metalurgjik, një nga qendrat kryesore industriale të vendit; Sektorë të specializuar të prodhimit industrial. Projektet e tij teknike dhe zgjidhjet që ai propozoi, i kanë kursyer shtetit miliona lekë, një shifër e madhe në kushtet e kohës.

Kolegët e mbanin mend si të aftë në: optimizim procesesh; riorganizim teknik; zgjidhje praktike në situata të vështira; projektim novator. Ai nuk i pranonte mendimet e gatshme. Kërkonte mënyra më të mira, më efikase, më profesionale.

NJË NGA PAK SHQIPTARËT QË KUPTONTE GJUHËN KINEZE

Një nga aspektet më të jashtëzakonshme të figurës së tij ishte njohja e gjuhëve të huaja, sidomos kuptimin e gjuhës kineze. Në kohën e bashkëpunimit strategjik Shqipëri–Kinë, njohja e kësaj gjuhe ishte tepër e rrallë dhe ai kishte aftësi ta kuptonte e të komunikonte me të profesionalisht për tullat refraktare. Njazi Ademi ishte ndër të paktët që e përdorte gjuhën kineze, më pas, jo vetëm për komunikim, por edhe për të kuptuar e lexuar dokumentacion teknik, skica, udhëzime montimi dhe manuale teknologjike për furrat e tullat refraktare.

Prandaj, shumë prej pajisjeve dhe makinerive që vinin nga Kina, i dërgoheshin pikërisht atij për t’i shqyrtuar. Kishte aftësinë të kuptonte esencën teknike, të përkthente termat dhe të sugjeronte mënyra më të sakta përdorimi.

SPECIALIZIMI NË KINË – Impresioni i lënë tek partnerët kinezë

Për shkak të nivelit të tij profesional, ai u përzgjodh për një nga specializimet më të rëndësishme të kohës: specialist i tullave refraktare, një sektor kritik për industrinë metalurgjike. Në Kinë, ai la mbresë të jashtëzakonshme. Inxhinierët kinezë u habitën me: saktësinë e tij; mënyrën si analizonte materialet refraktare; aftësinë për të bërë pyetje profesionale; zotërimin e gjuhës së tyre; kulturën dhe seriozitetin e tij teknik.

Kaq i madh ishte vlerësimi i tyre, saqë kërkuan zyrtarisht që ai të qëndronte më gjatë në Kinë. U dërgua një letër kërkese në instancat shtetërore shqiptare – një gjë e rrallë për kohën – por urdhri nuk mori miratim. Letra u arkivua dhe tema u mbyll në heshtje. Megjithatë, reputacioni i tij mbeti i shkëlqyer, dhe kinezët e kujtuan për vite.

PERSONALITETI – Njeriu i drejtësisë, disiplinës dhe shpirtit të gëzuar

Ai nuk ishte njeri i fjalëve të mëdha; ishte njeri i fjalës së mbajtur. Të gjithë që e kanë njohur flasin për të njësoj: njeri i sinqertë; shumë i drejtë; përpikmëri e rrallë; disiplinë profesionale; kulturë qytetare; sjellje të butë e dinjitoze. Në dasma, festa dhe mbrëmje miqsh ai shndërrohej në shpirtin e gëzuar të shoqërisë. Vallëzonte bukur, këndonte me pasion dhe sillte atmosferë. Ishte njeri që gëzonte dhe gëzonte të tjerët.

Mediat e kohës i kushtuan dhjetëra artikuj, sidomos në gazeta profesionale dhe kronika të jetës industriale. Ai u përfshi gjithashtu në disa libra dokumentarë të viteve ’70–’80.

FAMILJA – Vlera më e madhe e jetës së tij

Përveç jetëshkrimit profesional, Njazi Ademi ndërtoi edhe një jetë të bukur familjare. Bashkëshortja e tij, Selvije Elmaz Ademi, ishte shoqe, mbështetje, bashkëpunëtore dhe njeri i besuar në çdo hap. Bashkë, ata krijuan një familje me vlera, me kulturë, me dije dhe përkushtim.

Rritën tre vajza të shkëlqyera, të cilat trashëguan: ndershmërinë e tij; punën e tij të palodhur; respektin e tij për dijen; kulturën qytetare; dashurinë për punën dhe familjen. Kjo është trashëgimia që nuk shuhet.

TRASHËGIMIA – Një emër që mbetet në historinë e punës shqiptare

Njazi Ramadan Ademi mbetet një nga figurat që i dha vendit më shumë sesa mori. La pas: vepra teknike; projekte industriale; kursime të mëdha financiare për shtetin; një emër të pastër; një familje aq të respektuar sa ai vetë; kujtime të paharruara tek miqtë; vlerësime dhe dekorata; një reputacion që vazhdon të përmendet. Ai është shembull i brezit të atyre profesionistëve që: ndërtuan Shqipërinë me ndërgjegje, me duar të pastra, me dije dhe me karakter.

Përmbyllje

Historia e tij nuk është vetëm historia e një inxhinieri. Është historia e një qytetari të ndershëm.

E një profesionisti me mendje të hapur. E një babai të devotshëm. E një njeriu që ia kushtoi jetën punës, qytetit dhe vendit.

Ky artikull është një homazh, një rikthim i merituar, një rikujtim për një figurë që duhet të zërë vendin e vet të nderuar në kujtesën e Elbasanit dhe Shqipërisë.