Nexhbedin Basha: Misioni ushtarak në Afganistan...

Misioni ushtarak në Afganistan dhe dinjiteti shqiptar në flamujt e NATO-s

Hyrje

Nëse çdo njeri në jetë ka një vend ku shkon për të gjetur veten, për mua, vendet e vështira dhe ditët e rënda kanë qenë ato ku kam njohur më mirë shpirtin tim. Më kishin ndjekur gjithnjë stuhitë e kohërave dhe më ishte dashur të përballesha ballëhapur me to, qoftë në fushën e gazetarisë, qoftë në ushtri, qoftë në poezi. Shqipëria kishte hyrë në një fazë të re. Nga misionet e para paqeruajtëse në Bosnje në vitet '96, tashmë ishte pjesë e misioneve shumëkombëshe të NATO-s në konfliktet më të ndërlikuara të globit. Dhe një prej tyre ishte Afganistani.

Ceremonia e Dorëzimit dhe Marrjes së Komandës së Kontingjentit Shqiptar në Herat, Afganistan — 2012

Në oborrin e Komandës Rajonale Perëndim (RC–W) në Herat, ndër flamujt e shteteve partnere e anëtare të kombeve që valëviteshin në erën e nxehtë të Afganistanit, ai shqiptar ishte më i vogli në madhësi, por i barabartë në dinjitet. Një ditë e zakonshme për trupat aleate, por një ditë e veçantë për shqiptarët në mision.

Ceremonia nisi me rreshtimin ceremonial të kontingjentit shqiptar, të veshur me uniformën e misionit, ku çdo ushtarak kishte në kraharor flamurin kuqezi dhe mbi të, krenarinë për atdheun.

Në prezencën e Komandantit të Komandës Rajonale Perëndim, Gjeneral Michele Masiello, oficerëve të aleancës dhe trupave pjesëmarrëse, nisi një akt i thjeshtë në formë, por i madh në përmbajtje.

Rendi ceremonial:

• Raporti ceremonial nga komandanti i trupave shqiptare.

• Hapja e ceremonisë me përshëndetje ndërkombëtare.

• Leximi i urdhrit zyrtar të dorëzimit dhe marrjes së komandës.

Nënkolonel Arben Kingji, pasi lexoi fjalën e fundit si komandant kontingjenti, përshëndeti çdo ushtar, duke ua lënë misionin amanet dhe duke shtrënguar fort flamurin kombëtar. Me një gjest solemn, e dorëzoi flamurin tek Nënkolonel Vladimir Oshafi, duke përcjellë jo vetëm detyrën, por dhe peshën e atij simboli që e mbante Shqipërinë të pranishme në hartën e paqes.

Në atë çast, në oborr mbizotëroi një heshtje e ngrohtë. E vetmja që lëvizte ishte stema kuqezi që vallëzonte përkrah flamujve të NATO-s.

Fjalimet e mbajtura:

• Nënkolonel Arben Kingji:

"Çdo ushtar shqiptar këtu ka përfaqësuar më shumë se uniformën e vet. Ka përfaqësuar një popull të vogël, por të lindur për të mbajtur fjalën, për të përmbushur detyrën dhe për të respektuar besën. Ky flamur që dorëzoj sot nuk është i lodhur, por më i fortë se kurrë, nga djersa, nderi dhe sakrifica e secilit prej nesh."

• Nënkolonel Vladimir Oshafi:

"Ky flamur dhe kjo detyrë janë më të mëdha se ne. Ne nuk jemi thjesht ushtarë të Shqipërisë këtu. Ne jemi bij të historisë sonë, të gjakut tonë, të betimit tonë. Unë marr këtë komandë me nder dhe me detyrimin që asnjë emër shqiptar të mos njolloset në këtë mision."

• Gjeneral Michele Masiello:

"Shqipëria mund të jetë një vend i vogël në hartë, por është një komb i madh në zemër dhe në betejë. Kontingjenti shqiptar ka qenë çdo ditë model i dinjitetit ushtarak dhe të ardhmes së NATO-s. Ky flamur i kuq me shqiponjën dykrerëshe ka valëvitur përkrah nesh dhe ka dëshmuar se paqja fitohet kur bashkohet vullneti i kombeve të ndershme."

Mbyllja:

Ceremonia përfundoi me uljen simbolike të flamurit shqiptar në dorë të komandantit të ri dhe ngritjen e tij në rresht, në të njëjtën vijë me flamujt e vendeve më të mëdha të botës. Në oborrin e bazës, ndër 40 flamuj, ai i Shqipërisë ishte i vogël në përmasa, por i pamposhtur në shpirt.

Moto: Kombi, Nderi, Atdheu

Në vitin 2012, ndërsa shërbeja si shef i degës së Bashkëpunimit Civilo-Ushtarak në Komandën e Forcave Tokësore, mbi tavolinën time mbërriti një detyrë që nuk mund të refuzoja. Përvojat e mia si gazetar dhe ushtarak, me mbi dy dekada shërbim, më kishin mësuar të mos ktheja kurrë kokën pas përballë sfidave.

Shqipëria kishte vendosur të shtonte praninë e saj në misionet paqeruajtëse shumëkombëshe të NATO-s, dhe unë u caktova psikolog dhe shef personeli në bazën ushtarake “Camp Arena” të Heratit në Afganistan. E prita si një tjetër provë, i bindur se as në atë shkretëtirë të largët hija ime nuk do të më linte vetëm.

Në mëngjesin e 6 janarit, ishim të rreshtuar në Rinas për t’u nisur me një përgjegjësi historike për atdheun, kombin dhe flamurin shqiptar. Siç thotë populli: "Nëse dëshiron ta njohësh dhe ta duash më shumë atdheun tënd, shko në të huajën." Këtë ndjesi pata fatin ta përjetoja edhe unë.

Në Camp Arena, na priste kontingjenti i ri shqiptar — 222 ushtarë, nënoficerë dhe oficerë. Komandanti, Nënkolonel Arben Kingji, sot Shef i Shtabit të Përgjithshëm të FA-së, me përvojë të pasur në misione shumëkombëshe, e lehtësoi adaptimin tonë.

Ngjarja e dhimbshme në Kandahar

Në atë shkretëtirë, nën qiellin përvëlues dhe frikën e përhershme nga snajperët e shpërthimet, përjetova një ngjarje që më tronditi thellë: në Kandahar, ra në krye të detyrës Kapiten Feti Vogli, ushtarak i shquar i Forcave Speciale.

Në një akt të pashembullt për historinë e NATO-s, në Camp Arena, bashkë me një kolonel amerikan, morëm vendimin që të gjithë flamujt e vendeve të NATO-s dhe partnerëve të uleshin në gjysmështizë për nder të tij.

Përbërja e shteteve pjesëmarrëse në RC–W, Herat (2012)

• ✅ Italia — vend udhëheqës i komandës, me kontingjentin më të madh.

• ✅ Shqipëria — me kontingjent të përhershëm në mision paqeruajtës.

• ✅ Spanja — me personel dhe instruktorë deri në 2013.

• ✅ Sllovenia — me personel në logjistikë dhe trajnime.

• ✅ Lituania — me këshilltarë dhe personel monitorimi.

• ✅ Shtetet e Bashkuara të Amerikës — me njësi speciale dhe këshilltarë.

• ✅ Polonia — me ekipe këshilluese për ANA dhe Policinë Afgane.

• ✅ Ukraina — me mjekë ushtarakë dhe personel mbështetës.

• ✅ Maqedonia e Veriut (atëherë FYROM) — me personel këshillues.

• ✅ Franca — me personel këshillues.

• ✅ Bullgaria — me personel shëndetësor.

• ✅ Gjeorgjia — me ekip këshillues (shtesë e vlefshme për 2012).

Në heshtjen e netëve afgane

Në atë hapësirë të ashpër shkretinore, përballë flamurit tonë në gjysmështizë, ndjeva se edhe hija ime po përkulej bashkë me ta. Çdo mbrëmje, në heshtjen e bazës, shkruaja në bllokun tim, duke shprehur ndjesitë, kujtimet dhe vargjet që më ndiqnin që nga fëmijëria.

25 mars 2012: Paqja më zgjoi kujtime lufte…

Me paqen dua të flejë çdo çast,

Si miku më i mirë pa enigma,

Jo me të ftohtin e acartë...

Emri im n'Herat Avganistan, shënuar në regjistra.

Si misionar nën emblemën e shqipes në fluturim,

Vajtëm si luftëtar për paqen e artë,

Liria dhe paqa ishin obligim,

Si një afgan flas me tankun rus në bazë.

Ai n'heshtje rri si muze relike historie,

Si jehonë kushtrimi më vijnë ato britma,

Dhe zëri kumbues pa pushim i një borie…

Në grykën e tij dëgjoj akoma ulërima.

Dhe zëra fëmijësh në tym e flakë,

Në vargjet e poetit vaj e dhimbje,

N'kasollet prej baltë ende ka shumë plagë,

Sa shumë më dhemb në shpirt kjo mungesë lirie.

Kur shoh lot në faqet e nënave afgane,

E dua paqen e me të dua të fle çdo ditë,

S'dua lot, as dhimbje në kasollet prej balte,

Dua liri, diell dhe dritë...

Mbyllje

Përmbylla atë mision me dinjitet, krenari dhe kokën lart. Kur u ktheva, përpara pasqyrës i thashë vetes:

“Ti ishe nisur për atë udhë, Nexhbedin.”

Sepse më shumë se një detyrë ushtarake, ishte një kapitull i pandashëm i jetës sime. Një dëshmi se në çdo kontingjent shqiptar rreh një zemër që mban në duar flamurin me shqiponjën dhe një shpirt që di të mbajë mbi supe barrën dhe nderin e kombit.