Thoshin se ishte kurvë, po ai e donte. Ja që edhe një femër e tillë mund të duhet, madje marrëzisht. Fjalët e turpshme, zvarritur ngadalë nën zë, nuk e bindnin. “Njerëzit i zmadhojnë gjërat”, - prirej të mos u zinte besë. Në qytetin e tyre, e shkuara dhe e tashmja përplaseshin në ndeshje të vazhduar, secila me mjetet e veta paqësore. Koha e re luftonte hapur me autostrada, makina luksi, internet, hotele moderne. Tinëzarja kohë e vjetër fshihej prapa qosheve, rrugicave të vogla me kalldrëm ngrënë nga vitet, bahçeve të qëmoçme, sidomos prapa syve mosbesues të njerëzve. Neni jetonte në cep të lagjes së vjetër nga perëndimi, afër burimeve të famshme, Fillareta pranë rrugës kryesore në hyrje të qytetit. Apartamenti i saj ndodhej në katin e dytë mbi marketin e Kristinës. Dilte te stacioni i autobusit në orën shtatë e gjysmë, bashkohej me mësuesit e tjerë, udhëtonte jashtë qytetit. Jepte anglisht në një shkollë rrëzës së Malit të Thatë. Zakonisht kthehej rreth orës katër pasdite. I përshëndeste me dashamirësi të gjithë. Kishte vithe të bukura, trup të drejtë, këmbë të përsosura, dhjetëra sy binin mbi të. Në fytyrë nuk qe gjë: sytë e bardhë larg njëri-tjetrit, hunda e vogël dhe flokët e shkurtër bojëgruri e tregonin femër mesatare. Po kurmi i derdhur tërë forma e relieve, lëvizjet e hijshme, sjellja e shpenguar i godisnin meshkujt. Të krijonte përshtypjen se bukuria femërore është më shumë se një trill në skemën e përgjithshme të natyrës. Djemtë turbulloheshin, u mbahej goja, nuk dinin të thoshin një fjalë për të qenë, burrave të martuar u mbeteshin sytë, sikur kërkonin të mbushnin një boshllëk të kahershëm. Verës vishte bluza të hapura me ngjyra të vrara dhe funde të shkurtra, zbulonte gjer lart këmbët elegante. Grave u dukej shumë e dhënë pas modës. E përgojonin. Vajzat e sodisnin me kureshtje dhe një lloj frike, siç shihen të sëmurët e pashërueshëm. Kaq e mirë, lavire? Argaliseshin nga fjalët e turpshme, po më tepër u vinte keq për Retën me trup aq të bukur, për t’u pasur zili. “A nuk kishte mundësi ta hiqte atë njollë?” Reta sillej ngrohtësisht me të gjithë, sfiduese si përherë. Kur e shikonin, gratë përjetonin gëzim të egër prej fëmijësh nopranë; mund të thoshin ç’të donin, ajo nuk bënte kurrgjë, nuk i ankohej askujt. “Forca e zakonit, - mendonte me njëlloj mëshire kristjane. - Sa pak dashuri kanë njerëzit!” Ja kështu qe Reta, me shpirt të lirë, shikonte punën, as bëhej merak ç ’thoshin. I pëlqente qyteti, liqeni, njerëzit pa përjashtim. Nuk dinte të urrente. Askush nuk e dëgjoi të këmbente fjalë të ashpra. Kur djem të guximshëm e ngacmonin me fjalë të turpshme, buzëqeshte, i vështronte me nuanca qortimi të lehtë në sytë e kulluar, lule kumbulle. Trimoshët shpartalloheshin. -Arrat i gjuajnë me gurë, jo shelgjet - bënte shaka Tom Belegu. -Ke të drejtë xha Tomi, - miklohej plot hare. Belegu e ndiqte me sy, psherëtinte i ngashënjyer. Reta i largonte lodhjen dhe brengat e moshës, ashtu si flladi i vjeshtës davarit retë e fillim dimrit. Ngaqë sillej çlirët, pa komplekse, mësuesja e anglishtes shihej me dyshim. Ndoshta prandaj e quanin të shthurur. Shumë syresh qenë të bindur se diçka nuk shkonte në qëndrimin dhe sjelljen e saj. Reta e donte natyrën, aty ndihej e plotë. Hapësirat e mbushnin me frymë, e gazmonin. Rritur mes ajrit të kristaltë dhe fushës së gjerë pa kufij, nuk i donte ngushticat, dhomat e mbyllura, motelet. I zihej fryma. Neni e takonte çdo mbrëmje në rrethinat pranë Qytezës, ku preheshin gjurmët e vendbanimit të lashtë. Drurët e dendur gjithfarëlloj dhe shkurret krijonin intimitetin e dhomës së gjumit. Mbrëmjes së prillit me shi të imët dhe erë, ai e priste plot ankth. Përthithte polenin e luleve të sapoçelura, aromën e athët të rrugës së lagur, dëgjonte fëshfërimën dembele të ujit. Qielli i ngarkuar, varur teposhtë, lëmonte butësisht lëkurën e tokës. Një zog i murrmë, çukiste mbi drurin e mollës përkarshi. Në ajrin e mjegulluar tarracat e pallateve vezullonin, ndërsa përmes pemëve të zinte syri një copë liqen gri me ca rrudha të argjendta. Ajo erdhi me çap të shpejtë si era. Drita e zbehtë kafshonte lakimet e këmbëve, format e gjinjve, ndriçonte flokët në ngjyrën e mollëve të pjekura. Pa thënë asnjë fjalë, Neni e puthi gjatë. Ngjitur pas saj i përcillte pa pushuar mesazhe dashurie. U rrokullisën mbi bar, depërtuan thellë nëpër sytë e njëri-tjetrit. Eksploronin zona të panjohura. Dhe zgjasnin çastin para se të jepeshin. -Je kali im i natës, - rënkoi Neni i dalldisur dhe i ra lehtë vitheve. Në heshtjen e virgjër të mugëtirës zëri kumboi si jehonë. Me sy gjysmë të mbyllur nga kënaqësia, ajo vështronte nga poshtë fytyrën e prushitur të Nenit. Kaloi mjaft kohë, kaq ëmbël, kaq thellë, ngarkuar me emocion, derisa u dhanë të rraskapitur. Ai mbeti shtrirë mbi të, dremiti. Reta u drodh nga kënaqësia. Ledhatimet e zjarrta, rënkimet dehëse, vesku i natës dhe muzgu i florinjtë shkrirë në një, kjo ishte lumturia. Ditën, kur e kujtonte, eksitohej, orët i dukeshin të gjata. Pothuaj çdo mbrëmje, trupat e tyre kapërtheheshin të ngazëllyer. Loja e kuajve të natës nuk shterte. Ajo e priste gjithnjë e qeshur, e malluar. Neni besonte se Fillareta rrezatonte çiltërsi… Nga dritarja e raftit kozmetik në marketin e Kristinës, ku blinte çdo muaj pastën e dhëmbëve “Cherer”, Neni pa Retën të ecte trotuarit përballë. Pothuaj në të njëjtën kohë dëgjoi zërin e ngjirur si prej burri të Xexes. -Ta pish në kupë, po ç’e do, e lëvizur. -Eh, ajo nuk jeton në këtë botë, - psherëtiu Kristina e gjallëruar përnjëherë. Pas banakut nga mëngjesi në darkë, Kristina e gjatë dhe simpatike nuk e mbante veten. Flokët e thinjur, rrobat dosido e tregonin të moshuar. Sytë e vegjël të vëmendshëm regjistronin gjithçka si aparat dixhital. Në dyqanin e saj gjeje përherë një duzinë grash, që shtynin kohën. Bisedat nuk qenë thjesht kureshtje e pafajshme. Ato argëtoheshin. Rrallë i shpëtonin kalimtarët kërshërisë së tyre. Në këtë lloj auditori virtual secila shpaloste aftësitë e veta. Reta ishte pre i lehtë, binte kollaj në lak, nuk dinte të mbrohej. -Shkon me Tom Belegun, - foli Xexja mbytur, sikur rrotullonte mastikë nëpër dhëmbët e rrallë e të ngrënë. I vetëm në qoshen e minimarketit, Neni u zmbraps a thua e goditën me pëllëmbë. “Deri këtu?” Edhe Kristinës iu duk e tepruar. Xexja fliste marrëzira. -Na bëre për të qeshur, - i tha. -E pashë me këta sy, - u përgjigj Xexja me gjysmë zëri. Përreth endeshin të ngeshëm blerësit e rrallë. -Ku? -Rrugës së Qytezës. Dëgjova rënkime femre nga ato, e di ti, pastaj zërin e Tomit: “kali im i natës”. -Je në vete moj! - u habit Kristina. -Kështu i thonë tani, - qeshi me zë të lartë trashaluqja, - edhe unë me zor e besova. Neni pagoi, iku i tronditur. “Nuk janë kot, - arsyetoi i turbulluar. - Nga e dinë batutën?” Në mbrëmje e priti ftohtë. Bëhej gati të zbrazej, kur Reta foli natyrshëm, madje buzagaz. -Tom Belegu më tha sot, “ku je kali i natës”, - qeshi me zë të lartë. Neni u shastis. -Jo, të ka thënë ndryshe, - ironizoi. I rëndë, cinik. Ajo e shikoi me habi. -Kali im i natës, - plotësoi Neni në mënyrë provokuese. Reta u ligështua. Fjalët e lodhnin më shumë se sa e trishtonin. Ajo kishte filozofinë e vet: gjithkush le të sillej si i pëlqente, asaj aq i bënte. Në donin të merreshin me fjalë, punë e tyre. Ai e dinte. Priti me vështrim mbi qytetin memec, përgjumur në këmbët e tyre. Neni dashuronte për herë të parë, nuk i njihte femrat. Mënyra si reagoi iu duk e dyshimtë, jo e zakonshme. “Nuk kundërshtoi, as iku”. - Mendimet e hallakatura ndalën të ngurtësuara, po sakaq morën sërish gjallëri, rendën pas vajzës. I hodhi duart në bel dhe u rrëqeth: Reta qe bërë pjesë e tij. Atë mbrëmje loja qe mbresëlënëse si rrallë herë. Ndërsa e mbante në krahë, përkëdhelte kofshët e ngjeshura të rrëshqitshme, harroi gjithçka. Harroi edhe se ishte i vdekshëm. Pa menduar gjatë, si një shtysë e brendshme shumë e fortë, i kërkoi të martoheshin. Reta ngurroi, u përgjigj në mënyrë të papërcaktuar. -Herët, - i tha. E shikoi gjatë me dashuri, e sikletosur. -E lëmë për më vonë? Më në fund heshti. Ajo sikur tallej. Përse e shmangte? Mos kishte të tjerë në mes? Nenit iu duk vetja i përfshirë në një lojë djallëzore, të dhunshme, nga e cila zor se do të dilte. E pamundur ta kuptonte atë vajzë, njëlloj siç nuk mund të ndjesh flladin që përtërin një krah të plagosur fluture… Pasditeve Neni pinte kafe te bar “Topleci”. Kur ra ora katër, nga tavolina e cepit ku qe ulur, pa Retën të afrohej rrugës kryesore. Si të kishte shkrepur një rreze dielli, shpirti iu ngroh, u ndje i plotë. Klientët kthyen kokën njëherësh, e ndoqën me sy derisa silueta e saj u fsheh pas farmacisë. Në sytë prej të dehurish spikasnin hapur dëshirat. Një femër e pashme si Fillareta qe balsam plagësh të harruara. -Pelë hergjele, - tha Viktori. -Ah, edhe ti xha Tori! - e ngacmoi kamerieri. -Kalë, nuk i shkon, - Viktori rënkoi mbytur, - pelë po. -I fortë Belegu, - zëri hundor erdhi nga fundi i kafenesë. -Eh, këto laviret, dreqi vetë janë, nuk të kthejnë, - tha një i dehur me tonin e atyre që i dinë mirë këto punë. Nenit i hipi gjaku në tru. Doli nga bar “Topleci” i zverdhur dyllë, i dërrmuar si një fatkeq. Shpirti iu trazua, siç pështjellohet pellgu me ujë të ndenjur. Një ndjenjë e hidhur xhelozie e përcëlloi. “Bushtër” - mërmëriti i handakosur. Mezi e priti takimin dhe, kur erdhi Reta, nuk e mbajti veten, iu duk se po e shtypte qielli mbi kokë. -Nga e dinë? - pyeti vrazhdë. Një pikëpyetje habie u ndeh në sytë e qelibartë të vajzës. -Mendoj se e kupton, - vazhdoi ai. Reta u mblodh e indinjuar. -Kujtova se do të ma thoshe ti, - foli e mbushur me bezdi. -I jep dot shpjegim kësaj pune? - u vrenjt Neni. -Jo, nuk mund t’i jap. - Reta e soditi gjatë me sytë e tejdukshëm, të kristaltë. Zuri të qajë heshtur. E zhgënjyer. Ai s’e kishte parë asnjëherë të lotuar. “Kërkon të shfajësohet”, - mendoi dhe i ktheu shpinën. Reta as mori mundimin të vazhdonte një bisedë të kotë pa pikë kuptimi. Nuk ishte e aftë të hynte në të tilla hulli, skenat e neveritnin. Ç’të vërtetë kërkonte prej saj? U largua qetësisht, e heshtur. Ai mendoi se do të kthehej. E kërkoi të nesërmen, të pasnesërmen. Nuk e gjeti as atë ditë, as më vonë, derisa e pa veten siç qe në të vërtetë, pa dashuri, të mjerë e të braktisur. Ëndrra, thurur me aq përkushtim, u zhbë në një çast të vetëm barbar dhe absurd. Tre vjet të hatashëm u vendosën në horizontin e turbullt, ngarkuar me copëza të zbehta takimesh. Reta u zhduk si një psherëtimë. Për një farë kohe njerëzve nuk u ra në sy, pastaj zunë të shqetësohen. Burrat e kërkonin nëpër vendet ku e shihnin më parë, nuk e gjenin dhe largoheshin të mërzitur, pa kuptuar tamam përse. Gratë e ndjenë më shumë. Si të mbushnin kohën? Zgjasnin kokën prapa perdeve, vështronin rrugën mëngjeseve, pasditeve, nuk e shihnin dhe ndiheshin bosh. Lagja e vjetër vazhdonte luftën e pashpallur, po tani jeta pati bërë kapërcime të mëdha. Kishte më shumë vajza të hijshme me funde të shkurtra, se gra të ligështuara nëpër markete.
