Anjeza Musollari: 𝑴𝒂 𝒉𝒐𝒒ë𝒏 𝒈𝒋𝒖𝒉ë𝒏…

“𝑴𝒂 𝒉𝒐𝒒ë𝒏 𝒈𝒋𝒖𝒉ë𝒏 𝒑ë𝒓 𝒕ë 𝒎ë 𝒔𝒉𝒑ë𝒕𝒖𝒂𝒓 𝒋𝒆𝒕ë𝒏… 𝒑𝒐𝒓 𝒎𝒆 𝒅𝒖𝒂𝒓𝒕 𝒆 𝒎𝒊𝒂, 𝒎ë𝒔𝒐𝒗𝒂 𝒕ë 𝒇𝒍𝒂𝒔 𝒎𝒆 𝒃𝒐𝒕ë𝒏.”

Në histori, në tregime, në këngë popullore apo në heshtjet që nuk u shënuan kurrë në libra, gruaja ka qenë gjithmonë aty: duke mbajtur, duke sakrifikuar, duke luftuar. Guximi i saj nuk është gjithmonë i dukshëm, nuk bërtet si zërat e burrave nëpër tribuna, por ai është i thellë, i qëndrueshëm, i palëkundur. Guximi i gruas nuk është vetëm ai i luftëtares me armë në dorë. Është edhe ai i nënës që rrit fëmijë në errësirën e luftës. I vajzës që lufton paragjykimet për të ndjekur ëndrrat e saj. I gruas që ngrihet çdo ditë përballë një bote që shpesh përpiqet ta heshtë.

Mike, jeta na përball me situata që dhe në ëndrrat e një gjumi të thellë do të trembte, por realiteti si një ëndërr e keqe na sprovon dhe kjo ndodh me qenien më të fortë ‘Gruan’. Mua ,Ty, Ne.

“Isha vetëm 33 vjeç kur më dhanë lajmin që më ndau jetën më dysh: kancer në gjuhë.

Nuk kisha pirë kurrë, nuk kisha tymosur… por sëmundja nuk pyet për zakonet tona. Ajo hyn pa trokitur.

Në fillim më thanë që një operacion i pjesshëm do mjaftonte.

Por mjekët vendosën: duhej hequr e gjithë gjuha.

U zgjova nga operacioni me një djegie në fyt dhe një heshtje aq të rëndë, sa më thërrmoi shpirtin.

Të mos flisja më… ishte si të shihja jetën nga pas një xhami të mbyllur.

Muaj me radhë qava pa zë. Përpiqesha të kuptohesha, por shihja vetëm sy të hutuar përballë meje. Kur djali im i vogël më bënte një pyetje… dhe unë nuk mund t’i përgjigjesha…dhimbja nuk kishte britmë. Dhe një natë, bërtita brenda vetes. Atëherë kuptova: nuk doja të jetoja kështu. U regjistrova në një kurs intensiv të gjuhës së shenjave. Mësova me inat, me lot, me një uri të egër për të folur — ndryshe, por përsëri. Çdo fjalë që formonin duart e mia ishte një plagë që shërohej.

Sot mbaj konferenca motivuese, me ndihmën e përkthyesve dhe të duarve të mia. Jam gjallë. Jam nënë. Dhe jam zëri i atyre që besojnë se nuk kanë më zë.

Shkoj në shkolla, ndaj përvoja, mësoj se trupi flet me mijëra gjuhë…

dhe më e rëndësishmja është kjo: fjalët që vijnë nga shpirti, prekin shpirtin.

“Ndonjëherë, jeta të imponon heshtjen… që të zbulosh gjithçka që ke ende për të thënë.

Guximi në heshtje  

Për shumë gra, guximi nis brenda mureve të shtëpisë. Atje ku askush nuk i sheh. Në netët pa gjumë me fëmijën në krah. Në ditët pa pushim, duke u kujdesur për gjithçka, duke sakrifikuar gjithmonë veten në fund të listës. Guximi i gruas shpesh ka qenë i nënvlerësuar pikërisht sepse ai ndodh në mënyrë të heshtur. Por duhet guxim për të duruar. Duhet guxim për të qenë përkrahëse e një familjeje, për të sakrifikuar ëndrrat personale për një mirëqenie të përbashkët. A është më pak heroike gruaja që zgjedh të qëndrojë në shtëpi për të rritur fëmijët, sesa ajo që thyen barrierat në karrierë? Jo. Sepse guximi nuk matet me sytë e të tjerëve. Ai matet me përballjen me përgjegjësinë, me lodhjen, me vetminë.

Guximi përballë padrejtësisë

Shpesh, gratë kanë qenë në vijën e parë të ndryshimit, edhe kur bota u tha të heshtnin. Në çdo shoqëri, në çdo sistem që i ka nënçmuar, ato kanë gjetur mënyrën për të rezistuar. Edhe kur nuk u lanë të votojnë, ato mësuan të organizohen. Edhe kur nuk u lanë të arsimohen, ato shkruan në fshehtësi, lexuan me qiri, i mëkuan fëmijët me dije.

Të jesh grua, është vetë një akt guximi. Të mos dorëzohesh përballë talljes, të mos e ulësh kokën kur të paragjykojnë për mënyrën si jeton, punon, dashuron, kjo kërkon guxim. Gruaja që ngrihet për të drejtat e saj, edhe kur e gjithë bota i kthehet kundër, është ndër figurat më të fuqishme që njeh njerëzimi.

Gruaja që bën epokë

Historia jonë është plot me emra burrash, por në sfond, gjithmonë ka qenë gruaja. Në kohën e luftës, kur burrat ishin në fronte, gratë ishin jo vetëm prapa skenave, por edhe në vijën e zjarrit. Në Luftën Nacionalçlirimtare, qindra gra shqiptare morën armët. Disa u bënë dëshmore, disa u burgosën, por të gjitha lanë një gjurmë.

Nënë Tereza, një nga figurat më të ndritura shqiptare në botë, është një shembull i guximit shpirtëror. Në një botë që fliste për pushtet, ajo zgjodhi të fliste për dashuri. Në një botë që ndante, ajo zgjodhi të shërojë plagë, pa kërkuar asgjë në këmbim. Guximi i saj nuk ishte me zë të lartë, por ndikimi i saj kaloi kontinente.

Gruaja që përball vetveten

Por ndoshta forma më e vështirë e guximit është ajo e përballjes me vetveten. Gruaja që pas një sëmundjeje të rëndë, si në historinë e gruas që humbi zërin për shkak të tumorit, vendos të mos dorëzohet, por të rikrijojë veten, është mishërim i guximit të pastër.Guximi për të mos u përkufizuar nga dhimbja, për të mos lejuar tragjedinë të bëhet identitet, është forma më sublime e fuqisë njerëzore. Guximi nuk është mungesë frike. Është veprim përballë frikës. Dhe kur gruaja përballet me pasiguritë e jetës, me paragjykimet, me dhimbjen, dhe përsëri zgjedh të ngrihet, ajo po i jep botës një mësim mbi vlerën e jetës.

Guximi i gruas nuk është vetëm një histori që duhet treguar në 8 Mars. Është realiteti i përditshëm i miliona grave që nuk dorëzohen, që luftojnë për fëmijët, për familjen, për veten.

Është vajza që ngrihet kundër dhunës. Është nëna që sakrifikon gjithçka. Është gruaja që ecën përpara edhe kur rruga është e pashkelur. Guximi i gruas është thellësisht njerëzor. Është dritë në errësirë. Është forca që mban botën.

"Nëse do të njohësh forcën e vërtetë, shiko një grua që ka vendosur të mos ndalet."