THEMBRA E AKILIT HYJNOR DHE DËSHPËRIMI EPIDEMIK I AJAKSIT
Vetësiguria “utopike” dhe dëshpërimi “distopik”
Akili simbolizon realisht një testament, i cili përfaqëson vullnetin personal, për të përmbushur betimin ndaj të tjerëve. Vetësiguria e Akilit shfaqet si utopike; hyjnore. Akili, i zbrituri nga qielli me shqytë e përkrenare të zbukuruara me Shqiponjën e Zeusit dhe Dhinë, që e ushqeu. Kjo vetësiguri utopike është forca, qëndrueshmëria dhe lëvizja energjike e Akilit, po aq sa edhe mbetet pjesa më e brishtë, jo rezistuese dhe e pamundur për t’u ringritur, nëse është e pambrojtur dhe goditet. Utopia është e brishtë si “thembra e Akilit”...! Utopizmi i idealizuar e hyjnor, funksionon si “thembra e Akilit” në shoqëritë dhe politikat “e përsosura”, ndaj edhe gjërat nuk shkojnë mirë shpesh në këto raste, nëse goditet “utopizmi”, “thembra” e bukurisë, forcës dhe shpejtësisë së zhvillimit të sistemeve. “Thembra” i mbështet hyjnorët në tokën e të zakonshmëve, për të cilën vetsakrifikohen mbi parime hyjnore! “Thembra e Akilit” zbuluar midis qiellit dhe dheut, midis dashurisë dhe tradhëtisë, midis thellësisë erotike të Helenës dhe kokëfortësisë së pabesë së Paridit...!
Ajaksi simbolizon shenjtërimin shumëfish të dështimit, krahasuar me humbësit e tjerë. Ajaksi është gjaks, mbron, shpëton dhe merr hak për humbjet në luftime, ndaj përherë jeton në dëshpërim. Dëshpërimi i Ajaksit shfaqet distopik, mjaft dëshpërues e pa shpresë. Kjo pasiguri distopike njihet si “dëshpërimi i Ajaksit”, ashtu si në rastet individuale apo edhe ato kolektive, përballë ngjarjeve dhe situatave, të cilat kanë të bëjnë me protagonizmin e të tjerëve, të gjykuara prej cilitdo prej nesh, si të pamerituar, të pakëndshëm dhe të rrezikshëm lidhur me të ardhmen e parashikuar prej vetvetes dhe për veten... “Dëshpërimi i Ajaksit” humbës i parashikimit, i vetmuar e i idhnuar, preket prej mosbesimit të perëndive për ta vendosur atë në krye të betejës kundër Trojës, e cila kurorëzoi fitoren në fuqinë e akejve komanduar me dinakërinë odiseane...!
Akili dhe Ajaksi simbolizojnë fillesat e një marrëdhënie politike, në një “betejë” të vazhdueshme midis këtyre dy mendësive historike, që e përshkruajnë jetën dhe botën mbi bazën e botëkuptimit futurist, të vlerësimeve “optimiste” dhe “pesimiste”, ndaj fakteve reale dhe parashikimeve shkencore për të ardhmen e teknologjive.
Utopizmi dhe distopizmi janë përfaqësues tipik të mendimit social, ku të parët janë pakicë në krah të pushtetit, punojnë për të dhe presin prej tij, ndërsa të dytët janë edhe ata po pakicë, por në krah të individëve të frustuar, që simbolizojnë kundërshtinë njerëzore ndaj “vuajtjeve dhe padrejtësive” të krijuara nga pushteti... apo kultet, shpesh larg arsyetimeve realiste, ndaj dhe jetojnë me “dëshpërimin” e mosrealizimit të shoqërive të përkryera... apo me pamundësinë e marrjes së pushtetit nga duart e pakicës, që po ushtron pushtetin! Pra, utopikët dhe distopikët nuk janë popull, por janë individë ambiciozë ndaj privilegjeve të pushtetit.
AKILI, AJAKSI DHE UDHA E TROJËS
“Akili dhe Ajaksi duke luajtur” - Skenë në vazot e dekoruara me ngjarje tematike nga Lufta e Trojës, piktori grek Eksekias, 530 p.e.s.
Humbës e fitimtarë
Akili dhe Ajaksi[1], dy luftëtarë elegantë, janë paraqitur nga piktori grek Eksekias duke luajtur për fitore individuale, apo ndoshta duke thurur plane për marrjen e betejës së Trojës. Pamja e hijshme dhe miqësore e tyre, prezanton një marrëdhënie familjare, një marrëveshje dhe mirëkuptim, se loja apo beteja do të jetë përcaktuese për fatin e tyre, si bij të vëllezërve kurorëmbajtës... “Trashëgimtarë të pushtetit”! Kjo pikturë pasqyron ëndrrën e tyre për pushtet. Akili me fuqi utopike të përkrenares në krye, gati për të bërë lëvizjen e radhës me ngutje, ndërsa Ajaksi në dilemën distopike në vlerësim të veprimit, para se të bëjë lëvizjen e duhur!
Elementi i koduar në këtë pikturë, janë “6 pika-germa” rreshtuar, që nisen nga mjekra e Akilit dhe ndalen pezull mbi tavolinën e lojës apo fushën e betejës, konverguar me “3 pika-germa” që nisen nga hunda e Ajaksit, pikërisht vertikalisht me gurin e lojës, ku pritet të luhet nga dora e Ajaksit. “6 pikat-germa” e Akilit simbolizojnë betejën dhe misionin e kryer për plotësimin e testamentit utopik ndaj familjes mbretërore (gr. TESAPM – llogari), ndërsa “3 pikat-germa” e Ajaksit simbolizojnë pasigurinë për vazhdimin e betejës, dilemën distopike të ruajtjes së pozitave mbretërore të familjes (gr. LOT – shuma). Akili ngutet, Ajaksi frenohet në gjysmën rrugës. Mjekra e Akilit rrezaton energji burrërore të pandalshme, ndërsa hunda e Ajaksit nuhat fatin, i cili do të godasë shenjtërimin e familjes së tyre mbretërore. Akili ngutet dhe bie hero për shenjtërimin e familjes, së bashku me mbrojtësin e tij Patroklin. Ajaksi matet për të arritur suksesin dhe vetvritet, në dëshpërim..., për të mos pranuar përjashtimin nga vazhdimi i misionit të Akilit, ... i cili iu besua Odisesë.
Pas vrasjes së Akilit, Ajaksi mbron dhe varros trupin e tij bashkë me atë të mbrojtësit të tij, Patroklit, vrarë nën petkat e Akilit. Ajaksi kërkon të marrë mburojën dhe heshtën e Akilit, farkëtuar në Olimp nga Efesti, por Athinaja është pushtuar nga mosbesimi ndaj luftrave distopike hakmarrëse dhe gjakderdhëse, pa fitore, ndaj ajo urdhëroi t’i jepen armët e Akilt “udhëtarit” Odise, mbretit me kurorë në Itakë, si më dinak e gojëtar për të drejtuar betejat. Ia jep këtij udhëtari të zakonshëm, rritur në idhnitë e jetës në Itakë. Ajaksi i zhgënjyer, në panik e në turbullim mendor, shkon e ther tufat e veta të bagëtive, duke i menduar ato si tersllëk dhe në armiqësi ndaj fatit të tij. Më pas i tronditur dhe në dëshpërim vret edhe veten në tehun e shpatës së tij.
Thembra Akilit dhe dëshpërimi Ajaksit – në udhën e Odise idhnakut
Odiseja, i mbështetur nga perëndesha e luftërave Athina, ideoi marrjen e Trojës me "Kalin e drunjtë", dhuratë e krijuar prej ushtarëve humbës para se të largoheshin nga fushëbeteja, si "kurorë-monumentale" për të simbolizuar dhe deklaruar nënshtrimin e akejve ndaj “armikut të pathyeshëm”. “Kali i drunjtë” u la para portës së kështjellës, si përulësi joshëse në mashtrim të armikut fitimtar. Në barkun e drunjtë të "kurorës-hambar", si baktere të egra e të padukshme, pabesisht fshehur, prisnin një grusht luftëtarësh, etshëm e gati për të sulmuar në befasi, nga brenda mureve Trojën e pathyeshme, natën pas festimit në eufori të fitores dhe në gjumin e thellë e “utopik” të trojanëve fitimtarë, pas asaj beteje të gjatë me akejtë, plot lodhje dhe ankthe të frikshme.
Utopizmi euforik i trojanëve ishte “thembra e Akilit” ku do të thyej Porta e Trojës dhe nga ana tjetër distopizmi tragjik i grekëve ishte “dëshpërimi Ajaksit”, i cili do të shndërrohej në burim urtësie, dinakërie, vendosmërie dhe veprimi për Odisenë e kurorëzuar me armët e Akil Hyjnorit. Kjo është arsyeja pse vinë deri sot në ditët tona këto dy simbole hyjnore: “Kali i Trojës” si utopi e mundësive për të fituar e glorifikuar “humbësit” dhe Odisenë “Idhnakun me Kurorë”, si produkt i distopizmit të shoqërive të papërkryera, të dëshpëruara, pesimiste, të zhgënjyera e pa të ardhme.
AKILI, AJAKSI DHE TËRHEQJA NË KAOS
“Akili dhe Ajaksi luajnë”– nga piktori finlandez Timo Waittinen, 2013
Fuqia Magjike e Trojës në Art - Unionexit
Në pikturën "Akili dhe Ajaksi duke luajtur", punuar nga bashkëkohësi ynë, piktori finlandez Timo Waittines, shprehen idetë subjektive të autorit, duke përdorur historinë dhe artin e trashëguar prej asaj kohe antike, me kuptimin dhe frymën e një bote të re moderne e të mbingarkuar me “vockërrima destruktive”, që sendërtohen në imazhe të ndryshme dhe shumëformëshe, por thelbi kuptimor mbetet po ai, i trashëguar nga antikiteti - si përfaqësim të lirisë edhe pas 2500 vitesh (pikturimi nga Exekias, 530 p.e.s.)! Kjo gjuhë alternative e të menduarit të pikturës, vjen si një tendencë për të trajtuar problemet e sotme të lirisë, si një betejë virale herë-herë e pakapshme apo edhe shpesh e padukshme, e palexueshme dhe e padeshifrueshme. Një komunikim i koduar, gjithsesi edhe më pranë thelbit ekzistencial, i cili shoqëron të treguarit me “fshehtësinë” e mendimit. Kjo pikturë ka kuptim të gjerë alegorik dhe simbolik mbi bashkëjetesën dhe luftën, për të mbijetuar ndaj betejave të padukshme virale dhe epidemike.Perceptimi "psikodelik" në këtë pikturë si manifestim i mendimit dhe artit, nën efektin e substancave aktive dhe haluçinacioneve, mund të duket si ekspresionizëm naiv e zbavitës, por në të vërtetë, simbolika e pikturës ia lë vendin mendimit dhe fjalëve, për të shprehur shqetësimin antik, në vazhdën e perceptimeve bashkëkohore të ekzistencës së njeriut dhe unionit së marrëdhënieve njerëzore në infinit.
Kjo skenë "psikodelike", evokon një nga temat e rëndësishme nga historia e artit, për t’u ritrajtuar me ide dhe forma haluçinante e ëndërrimtare, ku mund të hasen shtjellime, transformime, shpalosje e shumëfishim të ideve dhe mendimeve të çuditshme dhe surreale.
Përshkrimi formal
Akili dhe Ajaksi shfaqen të përkulur brenda një katrori, sikur do të na thuhet; se fati i tyre është në një kuadrat të përbashkët, midis kuadrateve të tjerë në lojën e shahut. Dhe vetë fati i betejës lidhet me historinë e tyre utopike-distopike, pasi brenda kuadratit ku janë pikturuar, midis tyre ndodhet një kuti shahu, e cila flet për zhvillimin në progresion gjeometrik të drejtimit të betejës në portat e Trojës. Imazhet e dy heronjve na vinë në pikturë më tepër të ngjashme me mikrobe, bakterie apo forma e “ngjyra virusale” të vëzhguara në mikroskopë digjitalë, të zmadhuara miliona e miliona herë, sesa realisht figura njerëzore. Madje, edhe veshjet mbuluese mbi shpatullat e tyre, përforcojnë idenë se kemi të bëjmë me pamje të “viruseve nën kurorë”.
Akili jeshil
“Akili jeshil”, si një virus i ngjashëm me “vuajtjet e vdekjes heroike” dhe “ringjalljes për fitore”, në optimizmin e dhe besimin e perëndeshës së luftës, Athina, e cila pasi shteroi energjitë e heroizmit të Akilit dhe Ajaksit, zgjodhi dinakërinë e Odisesë, për të ringjallur fitoren kundër trojanëve të pabesë e lakmitarë. Veshja jeshile e Akilit ul tensionin dhe ankthin, duke na çliruar emocionalisht nga tensionet arteriale të ankthit, dhe na ofron shpresë dhe premtimin për fitore. Kjo veshje jeshile na bën të shohim Akilin si një qenie aliene apo dinosaur, si një dilemë, nëse është optimizëm i ardhur apo tashmë i zhdukur në këtë jetë. Imazhi jeshil i Akilit është simbol i nxitjes së xhelozive dhe shkaktimit të venitjes dhe plakjes së epokës, si dëshpërim. Nga ana tjetër jeshilja ofron frymën pjellore e mundësitë krijuese të shpirtit të shenjtë, pra simbolizon besimin dhe jetën pa kufi, si edhe dëshpërimisht shpreh papjekurinë psikologjike në afërsinë me jetën bimore, më tepër, sesa me instiktin në botën shtazore. Fryma e pjellorisë jeshile së perëndeshës Afërditë është plotësi e egërsisë të perëndeshës Athina. Uniteti i të kundërtave, ploti të kundërtave plotësuese!
Ajaksi portokalli
“Ajaksi portokalli”, si një virus i ngjashëm me ndriçimin e një llave ose shkëmbi magme, si dominim i gjakut, fuqisë, veprimit dhe ndryshimit të tokës. Veshja portokalli shfaqet si simbol i kujtimit të flakës dhe nxitjes, energjisë trupore fizike dhe pluhurit të shakramimit të dytë[2], pesimizmi shkaktuar nga vendimi i perëndeshës Athina, për të qenë pasues i Akilit, jo Ajaksi, por Odisea. Veshja portokalli e Ajaksit ofron bashkimin e rezistencës paqësore dhe të heshtur, ofron aromën e ritualeve kishtare me simbolikën e mjaltit dhe bletës në vijat zi-portokalli të përkrenares, si simbol i lulëzimit të jetës sumere. Ngjyra portokalli e Ajaksit ekzalton ndjesi mëshirimi, gjë e cila u demostrua në veprimin për trupat e vrarë të Akilit dhe Patroklit, duke i tërhequr nga fushë-beteja e armikut, për t’i mbrojtur dhe ruajtur nga dëmtimi prej barbarisë së luftëtarëve trojanë. “Ajaksi portokalli” simbolizon diellin që ngjitet e agon në lindje, ndizet e ngroh në mesditë dhe zbret i fikur në zmadhim drejt perëndimit... Kjo ngjashmëri me diellin ngjyrë portokalli, vjen si simbolikë e ndryshimit psikik të Ajaksit, nga ngrohtësia njerëzore dhe fuqia ripërtëritëse e shpirtit, drejt pjekurisë dhe ballafaqimit me pasojat në përfundim të betejës. “Ajaksi portokalli” do të ndjejë transformimin përvëlues të qenies së tij distopike, në rrëzimin psikik të natyrës së tij mëshiruese, në befasi dramatike, duke u shtyrë në krim dhe mosekzistencë. Pra, dielli portokalli e djeg vetvehten...!
***
Ndryshe nga pikturimi i skenave të Trojës nga piktori grek Eksekias, 2500 vite përpara, piktori finlandez Waittinen, në vend të “6 pikave-germa”, poshtë mjekrës së Akilit, vendos një mbajtëse ndriçimi mbi të cilin gjendet një miniaturë kukulle matriarkati, me bri dhie sipër, si simbol magjie dhe besimi okult në realizimin e misionit dhe në përkujdesje ndaj “lojës” me Ajaksin. Akili, si kopshtari Kain, paraqitet i ndërgjegjësuar në kryerjen e misionit, si produkt i natyrshëm i jetës jeshile të Tokës... Në gishtërinjtë e dorës së tij, janë duke u rrëzuar dy figura shahu, një oficer dhe një ushtar, si një paralelizim i vetë Akilit dhe Patroklit, rënë në fushë betejë. Ndërsa poshtë mjekrës së Ajaksit, në vend të “3 pikave-germa” vendoset një mbajtës llambe ndriçimi në të cilën shohim të ngrihen e të zhduken në tërheqje, rrathë drite shakramuese, sikur të na thonë se Ajaksi e sheh fatin e tij të paqëndrueshëm dhe të pasigurtë në luftëra hakmarrëse e instiktive. Si bariu Abel, me lëkurën e gjakosur në shpinë dhe me shkopin e bariut, si spektër mbretëror në dorën e majtë, sheh i dëshpëruar fatin e tij tragjik. Ndërsa në gishtat e dorës së djathtë të Ajaksit është “figura-shah mbretëreshë”, e cila është duke u rrëzuar para syve të tij, si një paralelizim me perëndinë Athina, përcaktuese e fatit të luftës.
“Rrëzimi” i “figurës-shah mbretëreshë” është një iluzion i “dëshpërimi të Ajaksit” ndaj vendimmarrjes së perëndeshës Athina, për të caktuar Odisenë në drejtimin e betejës kundër Trojës, dje para 3000 vitesh, apo në ngjashmëri simbolike sot, në “Unionexit”, për të udhëhequr betejën ndaj kaosit ekologjik, ekonomik dhe politik në botën e mbipopulluar dhe të pushtuar nga euforia “fitimtare” e konsumatorëve, të shfrenuar ndaj burimeve jetësore dhe ndaj energjive prodhuese në botën e organizuar e moderne! Akili, njeriu i bindur ndaj frymës hyjnore, vetsakrifikohet për mbrojtjen e ambientit e natyrës, ndërsa Ajaksi i dëshpëruar e humbës, ndriçohet me rrathët e dijes shakramuese, si në një kafshim pafund i “mollës së shenjtë”, “mollës së mëkatit, “mollës së informacionit” në mjedisin e jetës, në bimësinë e harlisur të “kopshtit të parajsës”, ku njeriu humb ekuilibrin dhe në kaosin gravitacional të mendimit, i duket sikur po i përmbyset bota, jeta, ekonomia dhe vetë fuqia e kurorëzuar e njerëzimit. Realisht në rrëzim është “dëshpërimi distopik” i Ajaksit, si një virus që kërkon të fshihet nën kurorën e Kainit, por që e vret veten si një Abel..., pra..., kurora “utopike” e Akilit vret Ajaksin “distopik”... Zhgënjimi për të qenë Akil, e vrau Ajaksin!
Ngacmimet!
Piktura na "ngacmon" të gjitha shqisat e brendshme e intuitive, nën shtysat ndjesore e emocionale të gjuhës ekspresioniste dhe konceptuale, trajtuar në përdorimin e elementeve formale; linjës, formës dhe ngjyrës, si kaos hapësinor të mendimit, apo si ide e dyfishtë dhe konspirative.
Piktura e Waittinen shpreh “një dëshpërimin distopik dhe tropikal” të marrëdhënieve në botën njerëzore të sotme. Kjo pikturë me frymë të thelluar “naive” të ekspresionizmit, aq sa e shtyn krijimin drejt frymës konceptuale të pasqyrimit të Akilt dhe Ajaksit si gjysëm-perëndi me brirë dhe çanta lufte, ngjashëm me njerëzit, që u rritën dhe jetuan në vitet ‘80. Në këtë rast piktura “Akili me Ajaksin duke luajtur” të shtyn të aludosh, apo nënkuptosh “ferrin ose fluturimin engjëllor..." të njeriut bashkëkohës, që ndeshet me problemet e shoqërisë postmoderne, në përfytyrimin e një bote imagjinare post-apokaliptike, e cila ka lënë gjurmën e saj të spiritualizmit, që prej asaj kohe. Aludimet dhe simbolikat mistike nuk paraqesin thjesht reflektime të nënkulturave, që përfaqësonin rininë e viteve ’80, për më tepër ato janë kuptim i marrëdhënieve kaotike të traditave antike me strukturat moderne në mendimin e njeriut të kohës.
“Dëshpërimi tropikal” i Ajaksit merr kontekstin e një bote postmoderne si e jona, ku hulumtohet “egërsia” sociale, kaosi, shpërbërja dhe çrregullimi nekrofil i saj. Mos harrojmë se Ajaksi në humbje të ekuilibrit psikik, vrau “tufën e deleve” dhe veten e tij. Krijimi Waittinen prezanton “qëndismë” në kaos linjash e ngjyrimesh, me pamje të ndezur, si të xhunglave tropikale, si karikaturizim i një ngjarjeje të njohur historike nga e kaluara, nën ndikimin e ngjarjeve dhe kulturave të kohës së sotme. Prandaj, historia mbetet “çelës përgjegjës” për të shpjeguar formimin e një shoqërie të dëshpëruar (distopiane) në ditët e sotme dhe në parashikimin e një ngjarjeje tjetër, krijuar prej rrethanash dhe situatash të ngjashme.
Piktori Waittinen, paraqet një çrregullsi formash, linjash e ngjyrash si në një ndeshje mbijetese ndërmjet elementeve formale, të cilat provokojnë paralele me idenë e mbijetesës njerëzore. Paraqitja e frymës pesimiste (distopiane) në këtë pikturë, si histori e mbijetesës së heronjve, vjen nga roli i rëndësishëm që merr trajtimi i mjedisit nëpërmjet një përshkrimi distrofik (i parregullt, i pamjaftueshëm). Ky rrëfim histopian nuk vjen vetëm si rrëfim i konflikteve dhe mbijetesës në qytetërimet e para të antikitetit, 3000 vite më parë. Piktura ngjason me një përshkrim të mjediseve në qytetet e mëdha, në ditët e sotme, të shkatërruara nga ndotja...!
ANALOGJI EPIKE
Në çdo histori distopiane, ka histori të luftës, të revolucioneve, të mbipopullimit dhe të katastrofave të tjera shkatërrimtare. Pamja distopiane e pikturës është imagjinare, një “fiction distopian”, e cila huazon tipare nga realiteti dhe i “hedh” për diskutim para syve tanë, pa pretenduar përshkrimin e mjaftueshëm të shoqërisë bashkëkohore, në përgjithësi. Ky pasqyrim, edhe histopian, na paralajmëron ne për ato ngjarje të cilat mund të ndodhin në të ardhmen, por që kanë lidhje shkak-pasojë me ato gjëra, të cilat zhvillohen sot e ndonjëherë edhe me gjërat, që kanë ndodhur dje.
Piktura ekspresioniste-konceptuale postmoderniste e finlandezit Waittinen, prezanton rrëfime fiktive të historisë së botës, trilluar dhe ngarkuar me skenarë utopikë apo distopikë, të cilat janë të domosdoshme për të krijuar "efektin histori-botërore", në sensibilizimin e shoqërisë njerëzore me “fundin” ose “rilindjen” e botës. Finlandezi Waittinen ofron mundësinë e narracionit të fatit të mbarë njerëzimit, prej “Kalit të drunjtë” në Trojë në “Virusin kurorë” të Unionexit. Prej këtij momenti, që po përjeton aktualisht njerëzimi, për “fundin apo rilindjen e botës”, evokimi i temës 3000 vjeçare “Akili dhe Ajaksi duke luajtur” do të jetë në toplistën e romancierëve dhe dramaturgëve. Ky model strukturor pasqyron mënyrën në të cilën bota e prezanton veten njëkohësisht si “vazhdimësi” dhe po ashtu si “paqëndrueshmëri”, në lëvizjet e saj lineare, ciklike apo rrezatuese.
“Akili dhe Ajaksi duke luajtur” ka frymë distopike, pasi fokusimi i temës në “dy burra që luajnë” është i prirur për të ofruar evidentimin e ndarjeve të thella, që ekzistojnë midis qytetarëve bashkëkohës, mbi bazën e intelektit, aftësisë profesionale dhe klasës sociale, përfaqësuar ditët e sotme nga kapitalistë dhe proletarë, partiakë dhe jo-partiake, publikë e jo-publikë, etj. Piktura e Waittinen vjen si një histori tipike “ngjyrash-njeri” me ndërthurje shoqërore në rrezatime fizike alpha, beta, gamma, delta dhe epsilon, si grupe të tilla shoqërore nën kontrollin e qeverive induktive-analitike të linjave, formave dhe ngjyrave njerëzore (perceptimi shtetit ndaj individit). Sipas ritmit të linjave, ngjyrave dhe formave, pikturuar nga Waitimen, nënkuptojmë se siguria dhe besimet e pavarura nuk mund ekzistojnë më midis individëve dhe grupimeve sociale, ndaj në vend të kësaj, ka për të ekzistuar një kult i personalitetit të krijuar nga shteti, të ngjashëm, siç janë Akili utopik ose Ajaksi distopik! Ata janë përherë midis nesh, por me emra të tjerë, si ata të sotmit!!!
Po cili është shteti? Si ai i krijon kultet? Kjo nis e merr përgjigje në “historinë e dy burrave që luajnë”, e cila merret si tregues kohor i zhvendosjes së burrave larg nga institucioni i familjes, në shoqëritë e sotme të dëshpëruara (distopiane), duke i hedhur në betejat dhe luftërat ekzistenciale të punës dhe mbijetesës, nën përqëndrimin e ethshëm, për arritjen e të qenit “kulti shpëtimtar” i kësaj bote, ku familja po institucionalizon riprodhimin artificial të fëmijëve. Kjo “lojë burrash” distopike tregon pafuqinë e sotme të tyre, si individë, përballë qeverive shtypëse dhe brutale të drejtuara nga diktatura totalitare, ose të organizuara në institucione burokratike masive elektorale. Paranoja e çdo individi, në këto qeverisje prej dhe nga “kulti”, është shumë e dukshme në mesin e qytetarëve të shoqërive të dëshpëruara (distopiane), të cilët jetojnë në ankthin ekzistencial “të Ajaksit” dhe me frikën se ata pas çdo fitoreje mund të monitorohen, tradhëtohen ose edhe manipulohen, tashmë jo më nga një “kalë i drunjtë” masiv, por nga një “virus me kurorë” i padukshëm dhe i pakonceptueshëm prej mendjes së njeriut të zakonshëm, të zhveshur nga mjetet prodhuese, financiare dhe teknologjia bashkëkohore e informimit. Paranoja lind nga fakti, nëse po apo jo, se shëndeti i individit monitorohet, tradhëtohet dhe manipulohet nëpërmjet kontrollimit të mendjes nga metodat policore, qeverisur nga “ekzistenca e kulteve”, prodhuar në “lojën e burrave” utopikë apo distopikë.
Epoka utopike optimiste e Akilit, e burrave me vullnet personal për të mbajtur e përplotësuar betimin ndaj të tjerëve, tashmë është shpërdoruar ekstremisht nga shteti - “prodhues i kultit të individit”.
Epoka e sotme distopike, e burrave “të shenjtëruar humbës”, si Ajaksi, sapo ka nisur sfidën përballë teknologjive të përparuara, të cilat zotërohen nga një “kult-olimpik” me fuqi kontrolli mbi gjithçka, që nuk i përgjigjet kërkesave dhe betejave për të ardhmen e njerëzimit. I zgjedhuri në krye të kësaj beteje, nga mbrojtësit e luftërave, duhet të jetë i ngjashëm me Odisenë dinak, të para 3000 viteve. Odisea ishte “udhëtari-mbret” i idhnuar (nga Itaka) i cili ulet e bisedon në “oda”[3] ku shprehen, hidhen dhe mbillen mendime e ide; “të krijuara e të mësuara nga eksperiencat vetjake të pjesëmarrësve në këto oda-kuvende”, “të para me sytë e tyre vetë, pa opinionet e të tjerëve” dhe “të mbjellura dhe të provuara në jetët e tyre, për përfitimin e rezultateve të suksesshme në sundimin e bashkësive”. Edhe metoda e taktika e përdorur për fitoren e planifikuar, duhet të jetë e ngjashme me konceptin mbi “Kalin e Trojës”, veçse kjo mund të jetë e kuptueshme për ata të cilët dinë të shohin me fuqinë e mendimit dhe kuptimit të teknologjive, të padukshme për syrin e zakonshëm. Bota sot nuk po ndeshet më me “kuaj-fuqi” motorikë të lëvizjes, por me shpejtësinë dhe “injektimin” apo “infektimin virusal” të energjive njerëzore. “Kali i drunjtë” i Trojës, si fakt, është primitiv, grotesk, instiktiv në manipulimin e ndjesive euforike dhe delirante të “fitimtarëve”, nën “kultet” e krijuara nga qeverisjet despotike e distopike. Ndaj “humbësit” e demokracive i kanë lejuar “fitimtarët” e kapitaleve dhe politikave qeverisëse, që të shtohen e të fryhen, deri aq sa të mos i mbaj më as cipa dhe lëvozhga e vet mbrojtëse e shëndetit social, fizik dhe mendor të “kulteve” dhe “dinastive” të tyre. Deri në atë cak sa të plasin, por jo nga goditja me “kuaj-fuqi”, por nga një “prekje” e lehtë prej një “virusi të padukshëm”, dhe ç’është më e paparashikueshme edhe vetë “kurora” e modifikuar e këtij virusi është e padukshme dhe e paprekshme nga paratë, kapitalet dhe politikat e “fitimtarëve”.
Pyetja shtrohet kush do të jetë heroi, “Odisea” i sotëm?
Është po i njëjti, është “udhëtari-mbretërisë” i idhnuar në Manhattan[4], i cili ulet e bisedon në “oda”, duke pirë koktej uski me verë lulesh e bimësh, zhytur në shijen e hidhët të lotëve. Ndoshta udhëtari i zgjedhur, si hero, mund të jetë edhe i “Biri i Gjonit” rritur dhe edukuar në “oda” parlamentare dhe obortarësh fisnikë. Por, “natyra kuvendore” e Odisesë Dardan dhe e Birit të Gjonit në Dardanele, nuk ka thjesht kuptimin e “kalit të drunjtë”, pasi natyra e tyre e përzgjedhur në “oda” ka të bëjë me përulësinë apo përkulshmërinë (ulysses, ul-lisat) e tyre ndaj mendimit të burrave, prijësve, politikanëve apo mbretërve të tjerë, të ngjashëm me lisa, pjesëmarrës në këto “oda kuvendore”. Sinonimi i Odisesë dhe Birit të Gjonit si “Uliksi” nënkupton aftësinë e tyre “për të na ulur në tavolinën e betejës” dhe “për të krijuar një metodë apo armë” e cila do e përulë edhe kundërshtarin armik në tavolinën e kushtëzuar të paqes, e cila mbahet në oda, kuvende e parlamente. Uliksianët mund të jenë “frut” kohor nën emrat Odise apo Biri iGjonit, por rrënjët e tyre janë në “pemën mitologjike” të kulturave progresive të njerëzimit në Mesdhe.
Metoda e Uliksit-Odise është “e vjetër”, por që hyri në historinë e taktikave luftarake për të fituar betejat, njohur si “Kali i Trojës”, një transportues masiv ushtarësh “i maskuar”, si një kalë i drunjtë “dhuratë” brenda ushtrisë armike, përgjumur në utopinë e fitores... Metoda e Odisesë synonte “hapjen e portave” të kështjellës armike, thyerjen e ushtrisë, grabitjen e pasurive dhe shkatërrimin e vazhdimësisë së mbretërimit armik në Trojë.
Arma e Uliksit - Biri i Gjonit është “e re”, por që rifutet në historinë e taktikave moderne të luftimit, jo si transportues i maskuar ushtarësh brenda armikut, por si një “test i padukshëm”, i cili teston apo neutralizon forcën e ushtrisë armike dhe parapërgatit, imunizon dhe e forcon ushtrinë e tij, për marrjen e betejës. Arma e Birit të Gjonit synon në të kundërt “mbylljen e kufijve” të shteteve, për t’i mbajtur popujt larg betejave apokaliptike të ushtrive të tyre, pozicionuar gati në luftim, atje ku do të përcaktohen me forcë kufijtë e hapësirave me burime jetike për popujt e tyre dhe administrimin e drejtë të vazhdimësisë së tyre. Kjo armë e re dhe e padukshme tashmë ka emrin e saj “Virus-kurorë”. Troja e sotme është sinonim i “Mesdheut pellazgjik”, rrethuar nga shtete me kufij të mbyllur për lëvizjen e lirë, nën ankthin dhe panikun ndaj epidemisë virusale. “Virus-kurorë” është tërheqje në kaos e “humbësve” të Mesdheut apo Unionexit, larg prej luftimeve hakmarrëse, instiktive dhe shkatërrimtare të hapësirës ku jetojnë popullatat, larg edhe prej bashkësive pa “oda” demokracie, atje para portave të “fitimtarëve” të Unionexit, në detin e turbulluar Marmara!
Cilët janë “humbësit”? Janë ato vende që po dalin nga bashkësia jofunksionale, duke lënë aleancat ekonomike, për mospërputhje rezultatesh në mirëqenie për popujt e vendet e tyre. Thellimi dhe zgjerimi i aftësive specifike të çdo shteti europian, për shfrytëzimin dhe administrimin e burimeve jetësore, i shtyti demokracitë e mëdha perëndimore, të cilat po ashtu si Menelau[5] (“e la”) që la Helenën (“e lënë”), të lënë hapësirat e lira të Mesdheut nën vetadministrimin e këtyre shteteve europiane në këtë rajon, duke ndërtuar marrëveshje midis tyre, aty për shfrytëzimin e pasurive të tyre natyrore dhe duke demokratizuar politikat e tyre institucionale.
Por, kush janë “fitimtarët”? Janë “paria e botës” rreth Detit të Zi, të fortët dhe të bukurit në tregjet e prodhimit, “paridianët”, të cilët si Paridi i Trojës turren për të rrëmbyer “të lënën” (Helenën) prej demokracisë europiane (Menelau). “Fitimtarët” janë përtej “gjetjeve” të detit Egje, në pellgun “marr çfarë të marr” të detit Marmara, dhe përtej “taksimit të bukurisë” në Bosfor... “fitimtarët” janë trazuar në aleanca midis “ariut të madh” dhe “tigrit të vogël”, brenda pellgut-det Marmara. “Fitimtarët” po “lozin anës”[6] së drejtës demokratike për administrimin 100% të “taksimit të bukurisë” në Bosfor, “lënë” nga Europa. “Lozin anës” lirisë për “kërkime-shkencore” në shelftin e ujrave të veta me historitë arkaike të sundimit ushtarak të sulltanateve përtej Dardaneleve, në ishujt e “lënë” të Mesdheut. “Lozin anës” demokracive europiane me ëndrrat për sulltanat e kalifat, nën flamuj ideologjikë të së kaluarë së errët të tyre. “Lozin anës” europianëve si letër bixhozi “Krajli i Zi Maç”, me lakmi mbretërish të kuq mbi Bosfor dhe sulltanësh të kuq nën Dardanele, me ëndrrën e delirin për të nënshtruar popujt e lashtë europianë dhe dritën e civilizimit që buron prej tyre.
Odisea dhe Kali i Trojës “uliksian” i shndërroi “humbësit” në fitimtarë dhe “fitimtarët” i ndëshkoi si humbës. Historia do të përsëritet, Biri i Gjonit “humbësit” e lirive dhe demokracive do i nxjerrë fitues prej “kaosit të Unionexit”.
Unionexit dhe Instikti - Biri i Gjonit dhe Bariut të Shenjtë - “Virusi kurorë”
Shtrëngimi, rëndimi, shtangësia dhe tendencat për largim gjatë krizës “PIGS” (koncidenca në anglisht ‘derri’), goditën BE në “thembrën e Akilit”, në optimizmin utopik, goditën bilancet financiare të këtyre vendeve të BE-së, në Portugali, Irlandë, Greqi e Spanjë. “Hedonizmi i konsumizmit turistik” dhe pesimizmi krijuar prej pabesisë korruptive të bilanceve financiare në këto vende anëtare të BE, zbuluan “thembrën e Akilit” në demokracitë perëndimore. “Thembra akiliane” e BE-së, ishin brigjet e Mesdheut... Vendi më i fuqishëm financiar i BE-së, Gjermania, u angazhua “si Ajaksi distopik”, për të mbrojtur trupat ekonomikë të këtyre vendeve “akiliane”, me kusht që ato të dorëzonin “të ardhurat olimpike” prej burimeve koloniale dhe pasurive të tyre natyrore, të bekuara dhe të farkëtuara në “tempuj me kurorë”, prej Gjibraltarit e deri në Bosfor. Kjo është “thembra” europiane, prej Altarit të fiksuar me dredhi, si “maçok kërcëllitës” (Giber-altar, në ang.), midis ujërave atlantike dhe mesdhetare në perëndim, e deri në Dardanele, ku ndahen ujërat mesdhetare lindore me hapësirën e ujërave të izoluara turke në detin e Marmarasë, të cilat janë të hapura nga “taksat e vlerës” (Boes-foroi) të interesave ruse të izoluara me rajonin “e mbyllur” të Detit Zi... Por, prej Gjibraltarit e deri në Dardanele, janë ushtritë “odiseane” të Birit të Gjonit, dhe prej Dardanelev e deri në Bosfor gjendet pellgu i interesave aziatike turko-ruse. Dardan ishte Odisea idhnak në krye të ushtrisë mesdhetare, në Trojën midis Egjeut dhe Mar-mar-asë, ndërsa sot Troja nuk ekziston, por ujërat e detit të Marmarasë janë trazuar e turbulluar me dhuratat dhe premtimet e ardhura nga përtej Bosforit (taksimi i vlerës), që i sëmuri i Bosforit të bëhet mbret prej Dardaneleve në Dardaninë e lashtë, shtrirë tej në qendër të Europës. Beteja është në pragun Mar-mara. Pas Bosforit ndodhet “i ziu det”, si thembër e këputur dhe ngulur në hije të BRUM-it lindor europian (Bullgari, Rumani, Ukrahinë e Moldavi), i cili duket sikur varet në këputje kokëposhtë drejt pellgut të turbulluar të Mar-marasë, si në gijotinë midis truallit të Dardaneleve dhe Bosforit si “sopatë e zezë”, e cila godet edhe tempullin e trashëgimisë europiane Shën Sofinë. Gjermania si “Ajaks i çarmatosur” ndodhet larg pellgut Mar-mar-as, tashmë, si një “ari i vogël” (ursula) i cili pret të nënshkruhet paqe midis “luanit” të Dardaneleve dhe “ariut madh” të Bosforit... “Ariu vogël” ëndërron të lahet në tri dete; herë në Egje me “luanin brexit”, herë në Detin e Zi me “ariun rus” dhe herë vetëm me “tigrin aziatik” në Marmara.
Perëndesha Athina, “mbretëresha e luftërave”, është pushtuar nga mosbesimi ndaj marrëdhënieve dispotike shfrytëzuese dhe gjakpirëse, të luftërave pa fitues. Për të, mbretëreshën Athina, figurë e sotme “odiseane” shpëtimtare mund të jetë vetëm një figurë biblike e dyfishtë, “e gatuar” sipas Ungjillit të shkruar me dykuptimshmëri nga Gjoni. Ungjill ky i nisur; si dashuri para “Darkës së fundit” dhe më pas shkruar si besim pas “kryqëzimit të Krishtit”, i cili u kryqëzua prej “taksuesit të vlerës së jetesës” ardhur nga përtej perëndimit të Mar-mar-asë. “Shpëtimtari”, i gatuar me këto histori, mund të thirret “Biri i Gjonit”. Ky “i zgjedhur” në shenjtërimin e dashurisë dhe besimit të Gjonit, duhet të jetë më kokëkrisuri e më intuitivi, se sa “li-derët” e tjerë (out-exit), të kontinentit të vjetër me rrënjët në Trojë. “Biri i Gjonit” me dinakëri “odiseane” duhet të drejtojë betejën me pasuritë e trashëguara “akiliane”, për të shpëtuar “ujërat e Mesdheut” deri në Trojë e Marmara... në Dardanele. Ky udhëtar modern duhet të përfshihet në “vorbullat virusale” të kurorëzuara nga pathyeshmëria e tyre pandemike, në krizën ekonomike-financiare, e cila ka mbërthyer mbarë botën. Kush do të ketë frerët e “Virus-kurorës” (“Kalit të Trojës”), ai do të ketë edhe mbrojtjen e Athinasë, “mbretëreshës së luftrave”, për të zotëruar rrënjët ku nis jeta. Ndërsa “liderët largpamës”, si Ajaksi i zhgënjyer, në panik e në turbullim mendor, kuptojnë se kapitalet e investuara pa kontroll, në largësi nga zemra e instikti natyral i vendeve të tyre, janë kthyer në tersllëk dhe në armiqësi ndaj fatit të tyre, si “lidershipi ekonomik” i botës. Të tronditur dhe në dëshpërim, kuptojnë se kapitalet e investuara në skajin lindor të “udhës mëndafsh”, e kanë kthyer këtë skaj të Lindjes së Largme në “myll kame”, të cilin dora e kapitalistit të ri aziatik e rrotullon për të ngulur “skajin perëndimor judaik”, të kësaj udhe, në shpinën e Europës, së kapur nga dëshpërimi i derrit (“pigs”) dhe plogështia e “brumit” europiano-lindor buzë Detit të Zi.
Demokracisë “ajaksiane”, në BE, ia ka zenë vendin perëndesha Athina, “mbretëresha e luftërave dhe e paqes” e cila e sheh se asgjë nuk mund të shtyhet më tej, në këtë “lojë shahu” përjashtuese “exit”. Nga njëra anë, “Kurora-Athina” këtë herë ka thirrur atë, i cili ka lindur e jeton si Biri i Gjonit (Johnson), për të cilin “zoti me kurorë” është përkujdesur, Bariu i Shenjtë, i cili per qen ka ujkun... (Boris[7]), për t’u mbrojtur nga vështirësitë e krijuara në mosmarrëveshje me fqinjët e zotërimeve të tij, në mbarë botën. Nga ana tjetër, “Demokracia-Athina” parashikon nevojën për t'u rikthyer përsëri në tryezën e bisedimeve (Lozanë 2023), për çështje të tilla si: tarifat, të drejtat e kërkimit shkencor e peshkimit në ujëra, standardet e produkteve tregëtare dhe ndihma shtetërore ndaj shtresave sociale, politikat e njësuara bashkëkohore, etj. Dhe fatet e “tërheqjes” (Unionxit) do të duhet të ratifikohen përsëri nga marrëveshjet me parlamentet e Bashkësisë Europiane të shteteve të Mesdheut. Një detyrë “herkuliane” për Birin e Gjonit (Johnson), të cilit do i ndihmonte një shkollim me frymën klasike, si në “kolegje etoniane”, dhe me kulturën e botës greko-romake, të studiuar në Oksford. Natyra e karakteristikat e tipit të tij, duhet të ofrojnë më tepër me një natyrë njerëzore të sunduar dhe të ndikuar prej shprehive impulsive, veprimeve intuitive të besuara në instikt apo me zemër, sesa me thelbin e një “gjenialiteti praktik”, që kërkon të fshehë në të vërtetë natyra e tij “fallike” në pamjen e jashtme “baritore e katunareske”. Për më tepër, që pagëzimi i emrit të tij, përveç natyrës thelbësore të “gjenialitetit njerëzor” ofron edhe kuptimin e ekzistencës dhe vazhdimësisë nën kontekstin e “organit gjenital” të burrit (Johnson[8]), sipas një slangu vulgar në fjalorët anglisht-anglisht. Në shqip këtë tip politikani, apo si të themi, lloj të natyrës njerëzore, mund ta perifrazonim në mirëkuptim me epitetin “tope derr”, përdorur rëndom në shtresat e ulta sociale (rrugaçe) apo edhe në ato vende të zhytura tashmë në dëshpërim moral, zhveshur nga etikat formale e hipokrite! Pra edhe “pa hapur dosjet” shohim se njeriu në ‘gjenialitetin’ e tij përndiqet edhe nga koncepti ‘organi gjenital’ mjaft dobiprurëse në kohë krizash e mbijetesë...! INSTIKTI!
Në studimet e tij, Biri i Gjonit, Johnson, duhet të ketë njohur thellë kuptimin mitologjik mbi Herkulin dhe Athinanë, ai duhet të ketë kuptuar se si u bë zot Herkuli, heroi romak, nëpërmjet fuqisë, guximit dhe plotësimit të 12 porosive..., i cili lindi i vdekshëm, po ashtu i ngjashëm si edhe Odisea, fatin e të cilit e caktoi dhe e mbështeti Athina, “mbretëresha e luftërave dhe paqes”, e cila ishte edhe këshilltari hyjnor i tij. Në këto studime Biri i Gjonit, Johnson, duhet të ketë kuptuar se termi “perëndeshë” (Athina) shpesh atribuohet si një simbol i demokracisë, si jo vetëm “hyjneshë e luftërave”, por edhe e urtësisë, artit, shkencës dhe zejtarisë. Athina ishte pjesë e familjes “kurorë-mbajtëse”, pasi lindi nga koka e Zeusit Zot... Enigma! Luftërat e saj më fitimtare ishin ato të cilat i bënte me urtësi, pa zë dhe pa figurë... si “virus i kurorëzuar”, i padukshëm e me fuqi magjike!
Kjo u pa në luftërat me të cilat mbështeti Akilin, Odisenë dhe tashmë mbështetje duhet t’i ofrohet edhe Birit të Gjonit, Johnson “herkulian”! Një perëndeshë e çliruar nga ndjesitë erotike përballë përzgjedhjes së trimit të mençur dhe “tope derr”, i cili para se të nisë betejën e madhe “exit”, shkoi e u fut vetë në mes të “luftëtarëve” të vet, të kapur në panik nga “Virusi-kurorë”, të cilin e përqafoi atë vetë i pari dhe nga hero i vdekshëm u shndërrua në “hero i pavdekshëm e hyjnor”..., si Akili dhe Odisea dinak në tërheqje, dhurata dhe heshtja virusale do realizojë fitoren! Biri i Gjonit, Johnson “herkulian”, duhet të shkojë me hulumtimet e tij ekzistenciale përtej antikitetit greko-romak të viteve 600 p.e.s., deri në periudhën e errët homerike të arkaizmit grek e të ngatërruara me “histori fallike” të helenëve grekë dhe të bukuroshit në parinë trojane, në Mar-mara, 1200 p.e.s. Kjo periudhë gati 3000 vjeçare e ka ushqyer biblën dhe kuranin me mësime morale dhe shpirtërore mbi jetesën, mësime këto, të cilat e kanë zbërthyer kuptimin e miteve në mendimin filozofik të “Birit të Gjonit”, Johnson.
“Biri i Gjonit”, Johnson, do të shpëtohet me ndihmën e perëndeshës Athina nga çmenduria e infektimit, prej “Virus-kurorës”, pra, beteja sapo ka filluar, dhe vetë ajo “mbretëresha e luftërave dhe paqes” i ndëshkon kundërshtitë ndaj “porosive të saj” dhe Birit të Gjonit, Johnson “herkulian”. I ndëshkon kundërshtarët e tij, siç bëri me Arachnen[9] e cila u përpoq të sfidojë Athinanë me anën e aftësive në art dhe arenave personale “plot gjenialitet praktik”, të cilën e shndërroi në merimangë.
Athina është “Virus-kurorë” dhe “mbretëresha” e paprekshme, e blinduar dhe e gatshme për të qenë mbi fushën e betejës. Ilaçin dhe vaksinën, për t’u mbrojtur nga “Virusi-kurorë” i Mbretëreshës Athina, e ka vetëm Biri Gjonit, Johnson “herkulian”. Të gjithë do shkojnë të trokasin në “portën” e tij në Dardanele, Portën e Diellit!
Epilog - “Virusi-kurorë”
“Virusi-kurorë” po i shemb sistemet e ndërtuar mbi shfrytëzimin e hapësirave; e mbifitimeve me anë të prodhimeve të fallsifikuara dhe jo të shëndetshme për popullatat; e mbifitimeve prej shfrytëzimeve çnjerëzore të grave dhe fëmijëve, në vendet e varfëra kudo në botë; e mbifitimeve të krijuara nga politikat korruptive qeverisëse, në kurriz të bashkëqytetarëve në vendet e tyre; e mbifitimeve prej investimeve të shpërdoruara, nga institucione të vjedhura dhe të shkatërruara në pak vite. “Virusi-kurorë”, për një çast, do t’ia kthejë mendjen njeriut drejt mirësisë, brenda respektit dhe dashurisë për njerëzit “humbës” të lënë e të harruar, të cilët do t’i sjellin paqe e zhvillim njerëzimit në të ardhmen.
Heroi në epokën distopiane do të jetë gjithmonë ai i cili vë në dyshim shoqërinë, edhe sikur ai të mund të jetë përfaqësues i një klase të lartë brenda ndarjeve sociale. Heroi do të jetë ai, i cili e sheh atë çka nuk funksionon në rregull dhe do të përpiqet për të përmirësuar sistemin, pa “lozur anës” me kushtetutat, por me një frymëmarrje të lirë dhe të gjerë përfshirëse të njerëzve në mendimin politik të kohës. Heroi do të jetë ai, i cili e vendos shpresën dhe besimin e tij në marrëdhënie të lirë komunikimi me një grup njerëzish, të lirë për të ndryshuar bindjet e tyre, të cilët nuk janë as të privilegjuar dhe as nën kontrollin e plotë të shtetit dhe “kulteve” ideologjike të krijuara prej tij.
Epoka distopike dëshpëruese, është përballje mbinjerëzore me hipoteza të zhvillimeve shkencore, sepse nëpërmjet tyre do të përshkruhet se si do të jenë shoqëritë fiktive në të ardhmen, duke përdorur të tjera elemente dhe parime shkencore të stisura, si: udhëtime në kohë, fluturime në hapësirë, teknologji mahnitëse dhe të përparuara në lëvizje. Bota e ardhme do të jetë me kontraste klimaterike, ku do mbijetojnë heronjtë, si hije virusale në betejat me “të padukshmen” kohë!
“Hija e shpëtimtarit” të “humbësve” do të jetë e padukshme, si një “Spajdermen”...! Pas çdo “Spajdermeni”, i cili mund të shfaqet kudo në botë, do të fshihet vepra e një krijese inteligjente e gjeniale nën “kurorë”. Pak rëndësi do ketë emri i tij, nëse do jetë emër bilete, zileje, porte apo lëvizjeje politike... (bill, gate or brexit)!
20 gusht 2020
[1] Exekias pikturoi lojën e Akilit me Ajaksin në amforat me tematikë nga lufta e Trojës, 530 pes. Akili djali Peleut, dhe Ajaksi djali i Telamon. Telamon vëllai i madh i Peleut. Dy luftëtarë, bij kurorëmbajtësish duke luajtur,... apo duke thurrur plane për marrjen e Trojës. [2] Gjuajtje nga larg me Shakram, armë luftimi e lashtë, e cila copëton objektin që godet. [3] “Oda” – vend ku bashkohen e kuvendojnë bashkësitë fisnore dhe krahinore. Hapësira të mëdha ku burrat ulen e kuvendojnë për hallet e tyre në gëzime, hidhërime dhe luftëra. [4] Manhattan – 1/ lagje Nju Jork, SHBA, 2/ koktej uski me verë lulesh e bimësh zhytur në hidhnim lotësh [5] Menelau, mbret i Mikenës së kulturës para Dorëve, parardhës pellazgë. Sinonim i “forcës”, “tërbimit”, “fuqisë” dhe “popullit”, “zemërim i popullit”. Biri Atreut (babi reve) dhe Aerope (pamje në hapësirë). Menelau “la”, “harroi”, “mendja la” administrimin e ujërave të Egjeut, ishujt e harruar në Egje të quajtura Helene “e lënë”, “e harruar”) [6] Traktati Lozanës 31 janar 1923, rikthen të drejtat në Bosfor Turqisë Moderne ne 2023 [7] Meaning of Boris – “ujk” në turqisht, “lavdi” ose “fame” në sllavisht [8] Meaning of Johnson – “ a man’s penis” - noun. vulgar slang [9] Arachne – merimangë, sipas Ovidit (43-17 pes) Arachne një vajzë e talentuar dhe “e vdekshme” e sfidoi Athinan, perëndeshën e mënçurisë dhe zanateve në një konkurs thurjeje e qëndistarie. Athina pasi pa se krijimi i Arachne ishte “i përsosur” e pa gabime, Ajo e rrahu Arachne në Anijen e saj, e cila vari më pas veten nga dëshpërimi dhe turpi, duke u shndrruar në Merimangë. Ndaj fjala “araç” sot në shqip ka kontekstin e dëmshpërblimit në rast se matesh me perënditë apo me të pushtetshmit, që nuk pranojnë t’i sfidosh në asnjë drejtim. Kur njeriu fiton më tepër se sa i takon, atij i kërkohet “araç”. “Araçi” është formë nënshtrimi apo edhe ndëshkimi për të bërit me tepri!
