Gjithnjë ka një ndryshim si në formën gramatikore, ashtu dhe në atë filozofike të ndodhisë së këtyre dy koncepteve. Kur thuhet „logjika dhe arsyeja“ edhe pse kuptojmë se kemi thënë të njëjtën gjë në filozofi ka aneksin e vetë shpjegues, por ndërsa kur vendosim „logjika e arsyes“ natyrisht kemi të bëjmë me një shtesë në formën mbiemërzore të konceptit gramatikor. Ku qëndron problemi me „logjika e arsyes“? Atëherë a është fraza "logjikë dhe arsye" gramatikisht e saktë? Gjithmonë në shkrimet e mia jam munduar ta interpretoj dhe e kam interpretuar logjikën të nënkuptoj një formë sistematike (premisë-arsye-përfundim) të arsyes. Pra, duket se jemi duke thënë një fjalë (arsye) dhe një degë të asaj fjale (logjikë). Por "dhe" sugjeron se ato janë dy gjëra të ndara. Nëse kuptimi im për këto dy fjalë është i saktë, do të ishte si të thoja "shkencë dhe biologji". Ndërsa biologjia është një degë e shkencës. A konsiderohet logjika një fjalë e degës së arsyes? Apo janë këto dy fjalë të ndara?
Ndërsa Bardhyl Maliqi argumenton: „në togfjalëshin tuaj "llogjika e arsyes" ka diçka të rëndësishme që nuk shkon. Logjika është shkenca që studion ligjet e mendimit dhe format e tij. Ndërsa arsyeja është shkalla më e lartë e veprimtarisë njohëse të njeriut, aftësia mendore për të gjetur shkaqet dhe për të zbuluar thelbin e dukurive,..Janë dy fjalë me kuptime homologe që nuk mund të pranëvihen.“
„Arsyeja“, që e gjej në këtë rast i jep të drejtë Bardhylit në anën gramatikore, dhe normalisht e postuar me këtë kontekst në shkëmbimin e nocionit të filozofisë është paksa më ndryshe, sepse logjika është më shumë fjalë e një filozofie dhe kjo e fundit ka një kuptim më të mirë të kuptimit të saj (ka edhe etiketa terminologjie / përcaktimi që tregojnë se këto pyetje mund të bëhen). Kjo varion nga interpretimi i përditshëm.
Një nga gjërat më të çuditshme në lidhje me interpretimin e përditshëm është se për një moment nën "arsyetimin logjik" të gjitha interpretimet duken, për aq sa mund të themi, të jenë të vërteta të përjetshme dhe objektive. Arsyeja është aftësia e kuptimit të vetëdijshëm të gjërave, zbatimit të logjikës dhe përshtatjes ose justifikimit të praktikave, institucioneve dhe besimeve të bazuara në informacione të reja ose ekzistuese. Arsyetimi mund të ndahet në forma të arsyetimit logjik, siç janë: arsyetimi deduktiv, arsyetimi induktiv dhe arsyetimi rrëmbyes.
Në mënyrë të ngjashme, ligjet e logjikës janë atje dhe punojnë për të na udhëhequr në përfundime të sakta, pavarësisht nëse i duam apo jo. Ato janë tipare të universit, jo konventa shoqërore si paratë. Kjo vlen edhe për faktet që shpjegojnë teoritë shkencore: bota mund të përshkruhet matematikisht shumë kohë para se të ekzistonin qeniet njerëzore, dhe më gjatë akoma përpara Galileo, Kepler dhe Neëton.
Disa njerëz, e di, e mohojnë këtë. Ata do të argumentonin se ato që duken si tipare të universit janë thjesht truke të dobishme njohëse në të cilat ne kemi ngecur dhe se ne jemi zgjedhur për ato zakone njohëse pa iu referuar të vërtetave të tyre më të gjera. Kjo është qartë se si funksionojnë shumë instikte: peshqit, për shembull, tremben lehtësisht nga gjërat që lëvizin sipër tyre pa pasur domosdoshmërisht ndonjë koncept të zogjve, apo edhe njerëzve që peshkojnë. Një futbollist mund të godasë një top ose një kundërshtar pa pajisjet intelektuale të kërkuara nga një oficer artilerie që përpiqet të bëjë që një predhë të zbresë në shenjë. Por lloji i arsyetimit të nevojshëm për të arritur në përfundime logjike ose matematikore është i ndryshëm në natyrë nga njohuritë e nënkuptuara që marrim për pjesën më të madhe të jetës sonë.
Së fundi ekziston një analogji edhe me shikimin e gjërave. Askush nuk dyshon që shikimi ynë ka evoluar, dhe as që është specifik. Ne e shohim botën shumë ndryshe nga mënyrat në të cilat bëjnë kafshët e verbra, ose insektet me sytë e tyre të përbërë. Kafshët me shikim dylësh e shohin botën ndryshe nga ato që kanë sytë e vendosur për të parë anën për grabitqarët. Por asgjë nga këto nuk është një argument se bota që ne shohim nuk ekziston. Macja sheh një zog në lëndinën time krejt ndryshe nga mënyra se si bëj unë. Zogu i zi, nga ana e tij, e sheh macen në një mënyrë që unë nuk do ta njihja, ndërsa krimbi që po ha nuk sheh aspak askënd nga ne. Por krimbi, macja, zogu dhe unë të gjithë ekzistojmë. Ata kanë një arsye që janë. Por, vizionet tona për njëri-tjetrin janë të papërsosura, por jo mashtruese. Mendoj se e njëjta gjë vlen edhe për intuitat tona në lidhje me logjikën, racionalitetin dhe aritmetikën. Pyetja me të vërtetë interesante është nëse e njëjta gjë vlen edhe për intuitat apo zbulimet tona morale, që rreken mes logjikës dhe arsyes.
