top of page

Korrupsion


Korrupsion

Astrit Lulushi


Sokrati përgjithësisht thuhet se u dënua me vdekje nga një juri prej 500 burrash athinas më 15 shkurt 399 pes. Pasi u mbrojt për disa orë, Sokrati humbi çështjen e tij me një diferencë prej 280 votash. Pas disa orësh diskutimi të mëtejshëm, juria dekretoi se i vetmi dënim i përshtatshëm ishte vdekja, e administruar duke pirë një filxhan me helm (hemlock). Fjalët e fundit të Sokratit, kur u rrëzua në dysheme dhe u kthye nga një mik, ishin disi mbytëse:

"Kriton, unë i kam marë një borxh Asklepiut. Paguaje atë. Mos harro”. Akuzat mbi të cilat Sokrati ishte paraqitur para gjykatës ishin të rreme: mosnjohja e perëndive të njohura nga shteti, futja e hyjnive të reja dhe – më e famshmja nga të gjitha – ‘korruptimi i rinisë së Athinës’. Korrupsioni rrjedh nga folja latine rumpere, që do të thotë "të prishësh", që lidhet me etimologjinë e fjalëve si prerje, ndërprerje, dhe shpërthim, shpërbërje. Kuptimi më i hershëm ishte ai fizik, duke iu referuar shpërbërjes ose kalbjes së diçkaje që është prishur ose kontaminuar, por kuptimi modern nuk është shumë prapa: korrupsioni moral, pikërisht si ai për të cilin Sokrati u shpall fajtor, u shfaq në shekullin XIV dhe ka qenë kuptimi mbizotërues i fjalës që nga mesi i viteve 1600. Corrump është një sinonim më pak i njohur dhe i harruar prej kohësh që rrjedh nga e njëjta rrënjë. Korruptim gjithashtu fillimisht do të thoshte 'të prishësh' ose 'ta bësh të padobishëm' nëpërmjet kalbjes ose dekompozimit, përpara se të shfaqej më shumë kuptime figurative në Mesjetë: nga mesi i viteve 1300, korrump përdorej në mënyra të ndryshme për të nënkuptuar 'të japësh ryshfet', 'të prishësh gjuhën' dhe 'për të korruptuar moralisht'. Ai që bën pikërisht këtë, është korruptues.

12 views0 comments

Shkrimet e fundit

fjalaelireloadinggif.gif
bottom of page