Galllata e mësimit online dhe frika e patolerueshme me coronavirus ndaj fëmijëve parashkollorë
Prof Dr Fatmir Terziu
Që në fillim dua të them se nuk dua të ndalem tek gallatat e mësimit online, sidomos ato të arsimit parashkollor në këto kushte. Nuk dua të ndalem tek e njohura dhe e panjohurara, problemet, apo mjaft e mjaft gjëra të tjera të kësaj fushe. Por ama dua të ndalem dhe dua ta theksoj se duhet ndalur, tek gjëja më kryesore. Ajo që shpërndan frikë dhe i mbush me frikë fëmijët që në moshë të njomë.
Para disa orësh një mike ndau në një grup miqsh të vjetër, të shumtë prej tyre në lidhje prej dy a tre dekadash e më shumë me arsimin dhe arsimimin, një video të një lloj mësimi online me parashkollorët. Mësuesja ishte munduar me kushtet dhe me mundësitë, me njohuritë dhe me mjaft gjëra të tjera të realizonte një video me telefonin celular dhe ta vendoste online. Nuk është fjala ta korrigjojmë, apo kritikojmë, as të qeshim, se ishte për të qeshur mjaft, por ama ishte dhe për të qarë, kur ajo me “padashjen” e saj e kishte bërë frikën një kryefjalë të videos së saj. Dhe kështu mes frikës për kornavirusin që kishte ndërtuar ajo mësuese në kushtet e shtëpisë, pa ndonjë këshillë apo sugjerim nga “ekspertët” apo Ministria e Arsimit, pyetja shkonte vetvetiu tek fëmijët e asaj moshe. Sa prej tyre e kanë ndjerë atë, pra frikën e koronavirusit? Përgjigjja padiskutim shkon tek shumë e shumë…, pra shumë fëmijë të frikësuar. E ne? Ne qeshim me diskursin negativ të mësimdhënies absurde online. Qeshim edhe pse … në të njëjtën kohë duhet të qajmë duke ulëritur.
Ne duhet të ndalojmë të trembim fëmijët e vegjël për koronavirusin. Duhet të ndalojmë këtë formë gallate online, dhe të sillemi ashtu sikurse duhet të sillet një edukator, një prind me fëmijën që i do të ardhmen më të sigurtë, më të paqtë e pa frikë… Sipas një studimi të kryer nga Universiteti i Oksfordit, një fëmijë i moshës pesë vjeç është shumë i shqetësuar për Covid-19, aq sa ata nuk kanë dëshirë të largohen nga shtëpia e tyre pos shqetësimeve që i kanë marë në forma të ndryshme, nga TV, prindërit e bisedat e tyre, apo dhe në forma të tjera. Më shumë se gjysma e fëmijëve kanë frikë se një mik, apo i afërm mund të kapë virusin dhe pothuajse një e katërta shqetësohen se mund ta kalojnë virusin te të tjerët. Shumë prej tyre kanë frikë se nuk do të kenë ushqim të mjaftueshëm për të ngrënë dhe dy të pestat raportohet se janë të shqetësuar për mungesën e punës në shkollë. Fëmijët e vegjël raportohet të jenë më të shqetësuar për koronavirusin, sesa ata të moshës midis 11 dhe 16 vjeç.
Është vështirë të kuptosh dhe habitesh se si fëmijët janë të shqetësuar: çdo aspekt i jetës së tyre është ndryshuar rrënjësisht në një hapësirë shumë të shkurtër kohe. Rrjeti i mbulimit të lajmeve detajon numrat më të fundit të vdekjeve pandemike. Ata e dinë se prindërit e tyre janë të shqetësuar për të dy, koronavirusin dhe mundësinë e humbjes së punës. Por vëmendja është tek të rriturit për t’i ndihmuar fëmijët t’i shohin këto frikë në perspektivë. Ne duhet t’u tregojmë fëmijëve, që edhe pse Covid-19 paraqet një rrezik serioz, ka shkencëtarë që hulumtojnë një vaksinë dhe kudo ka mjekë dhe infermierë, fermerë dhe shoferë kamionësh që janë duke punuar për t'i bërë gjërat më mirë. Nëse ne nuk mund ta bëjmë këtë, atëherë koronavirusi dhe përgjigja jonë ndaj tij mund të ketë implikime të qëndrueshme për shëndetin mendor dhe fizik të fëmijëve.
Siç vë në dukje Kathryn Ecclestone, bashkëautore e “Rritja e Rrezikshme e Edukimit Terapautik” (The Dangerous Rise of Terapeautic Education), para-koronavirus më shumë studentë u diagnostikuan me sëmundje mendore, u pranuan në spital, duke u angazhuar me ekipe krizash. Sidoqoftë, ajo sugjeron, një terminologji 'të rrëshqitshme' - elide "sëmundjen mendore" me "çështje", "probleme" dhe "vështirësi" ", dhe kjo" mjegullon dallimin midis problemeve serioze dhe të përditshme ". Ndërsa disa të rinj vuajnë nga sëmundje mendore, ka pasur gjithashtu një patologjizim të përvojave dhe emocioneve rutinë.
Perceptimi i një ‘epidemie’ për problemet e shëndetit mendor doli nga pikëpamja, që fëmijët nuk janë në gjendje të përballojnë sfidat që jeta e përditshme i hedh mbi ta. Ironikisht, një pasojë e paqëllimtë prej mbylljes së shkollave mund të jetë që fëmijët të kenë mundësinë të harrojnë direktivat se gjithçka në jetë duhet të konsiderohet stresuese.
Mjerisht, një pasojë e mëtejshme për t’iu përgjigjur koronavirusit përmes mbylljes së shoqërisë është se fëmijët dhe të rinjtë që vuajnë nga sëmundje mendore para-ekzistuese, tani e kanë më të vështirë të marrin ndihmën dhe mbështetjen e nevojshme. Ata që varen nga rutina dhe stabiliteti i siguruar nga shkollat, klubet e të rinjve dhe shërbimet e tjera lokale, e kanë tërhequr tepihin nën këmbë. Ndikimi i kësaj mënyre, sidomos i asaj që prodhojnë disa klishe mësimore online, apo dhe disa frikëra të supozuara me “injorancë” apo “pa-dashje” tek fëmijët, krijojnë në jetën individuale mjaft frikë dhe probleme dhe kjo duhet thënë me një zë të lartë, nuk mund të nënvlerësohet.
Sidoqoftë, fëmijët janë elastikë, megjithatë. Padyshim që shumë prej tyre po shijojnë kohën jashtë shkollës dhe ndryshimin në rutinë. Padyshim që disa në kushtet e prezantuara janë shumë e shumë nën nivelin e jetesës normale dhe nuk kanë asnjë mundësi të kenë një mësim online, e të tjerë nuk kanë madje dhe bukë. Kjo është një hapësirë aq e zezë, sa që duhen vite e vite tashmë për ta zbardhur.
Por, ndryshe një studim amerikan sugjeron se katër në 10 adoleshentë tani raportojnë se ndjehen “më të lidhur se zakonisht” me familjet e tyre. Pasi të hiqen kufizimet, shumica e fëmijëve do të kërcejnë menjëherë në jetën e tyre para-koronavirus. Por rreziku është për një pakicë të fëmijëve, mënyra se si ata i shohin të rriturit të reagojnë ndaj krizës së koronavirusit, ata do të forcojnë tendencat që tashmë kishin filluar të merreshin ngadalë e pa u ndier nga këto mësime online: të jesh dyshues për njerëzit e tjerë, të preferosh një jetë sociale virtuale në një të vërtetë, dhe të tërhiqesh nga bota në vend se të angazhohesh me të tjerët në përpjekje për ta ndryshuar atë. Kjo është dhe një pasojë e ndikimit dhe sigurisht edhe e frikës. Ne duhet të sigurohemi që kjo të mos ndodhë. Ne duhet të mos u mësojmë më frikë, aspak frikë me coronavirus apo covid – 19, fëmijëve. Ju lutem këshillojini këto mësuese!
