Ishte koha kur ishte njohur Pavarësia e Shqipërisë. Koha kur shqiptarët ndëshkoheshin ende me faktin se ata i kishin shërbyer një Perandorie tashmë të destinuar të meritonte shpërbërjen e saj. Dhe koha pasonte kohën. Në rrjedhë ishte Lufta e I Botërore dhe në skenë ishin tashmë Fuqitë Qendrore. Fuqitë Qendrore i bënin llogaritë tashmë vetë. Llogari të mistershme! Të tilla dhe në kushtet e emergjëncës. Në kushtet e jetës dhe të vdekjes. Ata thuhej se nuk ishin të destinuara të shpërdoronin burimet e tyre. Nëse Fuqitë Qendrore nuk ishin të gatshme të shpërdoronin burimet duke ndjekur një armik me sa duket të dënuar, ishin luftëtarët shqiptarë ata që morën një dëm të rëndë për armiqtë e tyre stërgjyshorë. Tifoja, dizenteria dhe ngricat i shkatërruan të mbijetuarit. Pas tre javësh makthi në një dimër ballkanik, ata që arritën në Adriatik gjetën, thuajse ... asgjë. Italia, e cila i ishte bashkuar Antantës në maj, fillimisht pranoi përgjegjësinë për të mbrojtur dërgimin e ushqimeve dhe furnizimeve mjekësore në portet e vogla shqiptare ku ishin grumbulluar refugjatët. Por kur erdhi puna te kriza, admiralët e Italisë nuk ishin të gatshëm të rrezikonin anijet e tyre. Në vend të kësaj, aleatët vendosën për evakuimin. Deri në prill 1916, më shumë se 250,000 refugjatë ishin larguar, shumica e tyre në ishullin grek të Korfuzit. Ata ishin aq të dobësuar sa infermieret mund të ngrinin dhe të mbanin si pupla në krahët e tyre, burra të bëshëm e të rritur. Por 150,000 prej tyre do të luftonin përsëri.
Por, DENNIS E. SHOWALTER profesori i historisë në Kolegjin e Kolorados dhe një redaktor kontribues në MHQ, duket se në shkrimin e tij të botuar fillimisht në numrin e dimrit 1998 (Vol. 10, nr. 2) të MHQ—The Quarterly Journal of Military History me titull: Salonika, duket se do të thotë publikisht se shqiptarët nuk i tremb as vdekja.
