Apeloj për të gjithë, përfshirë në krye vetveten: të përzgjedhim profesionistë dhe veçmas korrektorë letrarë të sprovuar
Nga Hasan M. Shahinaj
Doli nga shtypi libri i 12-tĂ« i shkrimtarit Xhevahir Cirongu, duke plotĂ«suar kĂ«sisoj njĂ« dyzinĂ« nĂ« kolonĂ«n e tij botuese e tĂ« suksesshme deri mĂ« tash nĂ« harkun kohor 2005- 2018, dmth ka botuar vit pĂ«r vit.Ky libĂ«r i ri, sipas autorit, tenton, realizon e shpĂ«rndan natyrshĂ«m vakumin e grumbulluar prej tij nĂ« kohĂ« dhe hapĂ«sirĂ« nĂ« detyrĂ«n fisnike, delikate e tĂ« vĂ«shtirĂ« tĂ« gazetarit; prandaj me tĂ« drejtĂ« shkrimtari e ka titulluar ââUdhĂ« nĂ« kohĂ«âŠââ.
Kjo, veç tĂ« tjerash,na kujton tĂ« madhin DritĂ«ro Agolli nĂ« fillimet e tia tĂ« para letrare, nĂ«se kujtojmĂ« vĂ«llimin e parĂ« poetik ââNĂ« rrugĂ« dolaââ tĂ« vitit 1958; pastaj ââHapat e mia nĂ« asfaltââ tĂ« vitit 1961; mĂ« pas ââShtigje malesh e trotuare ââ tĂ« vitit 1965. Kurse Xhevahiri ynĂ« modest, nĂ« fqinjĂ«si krahinore me tĂ« madhin Agolli, ka ecur nĂ« udhĂ«n letrare me hapin e matur tĂ« milingonĂ«s punĂ«tore tĂ« dheut, e cila plot pĂ«rpjekje e çon kokrĂ«n e grurit nĂ« folezĂ«n e sigurtĂ« duke sfiduar pĂ«rherĂ« atĂ« gjinkallĂ«n zhurmtare, landraqe e aspak letrare qĂ« pĂ«rpos dembelizmit tĂ« saj vegjetues, mbetet urie; madje paturpĂ«sisht troket nĂ« derĂ«n bujare tĂ« milingonĂ«s pĂ«r njĂ« kore bukĂ« çdo dimĂ«r tĂ« pĂ«rvitshĂ«m! BĂ«ra kĂ«tĂ« paralelizĂ«m tĂ« pĂ«rafĂ«r, sepse nĂ« tĂ« 12- tĂ« librat e Xhevahir Cirongut fryn lirizmi spontan, shpirtĂ«ror dhe i motivuar i trevĂ«s nga buron, gĂ«rshetuar me epizmin heroik shqiptar, ndĂ«rkrahinor, kosovar e mbarĂ«komĂ«tar. Mua qĂ« mĂ« ra barra e rĂ«ndĂ« e redaktorit tĂ« paanshĂ«m tĂ« analizĂ«s sĂ« kĂ«tij vĂ«llimi publicistiko-letrar pĂ«rzgjedhur kĂ«mbĂ«ngulshĂ«m nga vetĂ« autori, mĂ« del sakaq pĂ«rpara sysh ajo lartĂ«si qiellore Tomorrike pĂ«r tĂ« ravijĂ«zuar linjat nĂ« fjalĂ«.Dhe ja, analiza ime e pĂ«rmbledhur:
SĂ« pari,i nderuari lexues, autori Xh.Cirongu e ka origjinĂ«n burimore nga fshati LeskovĂ« i TomorricĂ«s sĂ« Skraparit, pra nga njĂ« trevĂ« e begatĂ« disaplanshe, shtrirĂ« nĂ«n hijerĂ«ndin mal tĂ« Tomorrit. Dhe, ashtu sikurse ky kryemal i bekuar froni i perĂ«ndive, pĂ«rthith e shpĂ«rndan fort bukur rrezet mĂ«ngjesore mbrĂ«mĂ«sore rreth e qark nĂ« njĂ« hapĂ«sirĂ« tĂ« pamatĂ«; ashtu edhe autori ynĂ« Xh. Cirongu reflekton me librin e tij mĂ« tĂ« ri njĂ« mozaik tĂ« pasur shkrimor tematik, shtrirĂ« nĂ«pĂ«r trevat shqipfolĂ«se qĂ« nga Kosova martire e deri tek ĂamĂ«ria fisnike. Gjithashtu, qĂ« nga Lura e DibrĂ«s, Vlora e PavarsisĂ« dhe mĂ«sonjtorja e parĂ« e Korçës deri tek mĂ«suesit e spikatur e tĂ« dekuruar delvinjotĂ« e picariotĂ«; deri nĂ« DurrĂ«sin antik e metropolitan ku hulumton ai vetĂ« si krijues i mirĂ«filltĂ« nĂ« pĂ«rbĂ«rje tĂ« Klubit tĂ« shkrimtarĂ«ve dhe artistĂ«ve sĂ«toku me ne tĂ« tjerĂ«t, qysh prej 11 vitesh tĂ« themelimit tĂ« veprimtarisĂ« intensive vlerashumĂ« tĂ« bashkĂ«sisĂ« sonĂ« prej krijuesish tĂ« zellshĂ«m.
E nisa me vendlindjen e autorit, sepse sipas meje H. Sh, ajo Ă«shtĂ« ngjizja e parĂ«, zanafilla e cicĂ«rimave tĂ« para poetike tĂ« autorit tonĂ« dhe tĂ« çdo krijuesi nĂ« kĂ«tĂ« botĂ« njerĂ«zore ku çelin sythat e parĂ« tĂ« pemĂ«s krijuese. PikĂ«risht, pĂ«rms esesĂ« poetiko-prozodike ââGuri i vendlindjesââ ( nĂ« fq. 14 tĂ« faqosjes sĂ« librit), ai motivon e shpĂ«rfaq mall e dhimbje pĂ«r vendlindjen duke binjakĂ«zuar shpirtin e vet poetik me atĂ« tĂ« poetes emigrante me rrĂ«njĂ«t tomorricare Vjollca Koni Ajasllari, pĂ«rms vargjeve tĂ« skalitura:
ââMĂ« prit tĂ« shoh majĂ«n e Tomorrit/, tĂ« hedh sytĂ« mbi Elbasan, Korçë, Gramsh, Skrapar/, mbi krejt ShqipĂ«rinĂ« siç bĂ«nĂ« FrashĂ«llinjtĂ« atdhetarĂ«âŠââ Dhe poeti Xhevahir thur: ââ Qenka zhur e prush/ ajo kĂ«ngĂ« e bukur/ , gjoksin plot seç ma mbushâŠââ. Shkurt, guri i vendlindjes na portretizohet si gur mulliri qĂ« bluan bukĂ«n e jetĂ«s, kurse jazet ujrambledhĂ«s tĂ« tij, njĂ« sinfoni e pambaruar. UnĂ«, redaktori i kĂ«tyre paragrafĂ«ve, do tĂ« shtoja sentencĂ« vetiake se: edhe pse emigrojmĂ« nga fshati nĂ«pĂ«r qytete e shtete e kontinente, djepvarrin vendlindĂ«s e bartim pĂ«rgjithmonĂ« me vete!⊠Vendlindja Ă«shtĂ« guri i themelit, ekzistenca dhe mbijetesa kulmore. Kjo tĂ« mbush me krenari pĂ«rmes qĂ«ndresĂ«s sfidante tĂ« nĂ«nĂ«s heroine Xhemile Hazis Kolgjegja, masakruar barbarisht pĂ«r sĂ« gjalli nĂ« dheun e zi me fĂ«mijĂ«n nĂ« bark nga pushtuesit austro- hungarezĂ« gjatĂ« LuftĂ«s I BotĂ«rore, mĂ« 28 korrik 1916 sĂ«bashku me 108 banorĂ« qĂ«ndrestarĂ« burjanĂ«. Xhemilja martire ishte nga Krej-Lura, vendlindja e Dom NikollĂ« Kaçorrit, n/kryetarit tĂ« QeverisĂ« Shqiptare tĂ« PavarsisĂ«; njĂ«herĂ«sh ai kryepersonazh i shkrimit publicistik nĂ« fjalĂ« (nĂ« faqen 5 tĂ« faqosjes sĂ« vĂ«llimit libĂ«ror.)
SĂ« dyti, libri publicistiko-letrar ââUdhĂ« nĂ« kohĂ«âŠââ prej 120 faqesh, ilustruar kĂ«ndshĂ«m sipas rastit edhe me fotot pĂ«rkatĂ«se, strukturohet pĂ«rmes 4 kapitujve bazĂ«; gĂ«rshetuar edhe me plot nĂ«ntituj e rubrika qĂ« ka botuar autori vijĂ«misht nĂ« median e shkruar dhe elektronike. Kapitulli I hapet me shkrime e pasazhe letrare pĂ«r disa nga figurat emblematike kombĂ«tare siç cituam mĂ« lart N. Kaçorri e Fan Noli; ky i fundit dijetar i shquar poliedrik, i cili meshĂ«n e parĂ« nĂ« gjuhĂ«n shqipe e ka dhĂ«nĂ« nĂ« DurrĂ«s. Vijon me kongresin e Lushnjes tĂ« 1920-Ă«s, ku jepet edhe fotoja e parlamentit tĂ« pare shqiptar tĂ« vitit 1921. ParakalojnĂ« nĂ« ekranin e mendjes sonĂ« shkrimewt portretizuese pĂ«r figura dĂ«shmorĂ«sh tĂ« djeshĂ«m e tĂ« sotĂ«m si Avni Kondi e Antigona Fazlliu, qĂ« nga jugu shqiptar deri nĂ« zemĂ«r tĂ« KosovĂ«s. RrĂ«fimet ecin parallel edhe me dĂ«shmitĂ« e pĂ«rjetuara nga invalidĂ«t e veteranĂ«t e luftĂ«s e tĂ« punĂ«s sikurse Qemal Mançja me shokĂ«; njĂ« figurĂ« e spikatur ndĂ«rtimore shqiptare; madje njĂ«herĂ«sh mik i pĂ«rherĂ«shm i duarartĂ«ve mjeshtra tĂ« GollobordĂ«s kantjereve dursake.Kapitulli I pĂ«rfshin 37 shkrime tĂ« veçanta ku lexuesi njihet me bilbilat e vĂ«rtetĂ« tĂ« kĂ«ngĂ«s skrapariote qĂ« nga kryebilbili i majit Demir Zyko ââArtist i Popullitââ dhe nĂ« vazhdim me Asllan Ibron e Fatmir Ajasllariin; pra krenohemi me kĂ«ta figura tĂ« shquara tĂ« gurrĂ«s sĂ« pashteruar tĂ« folkorit shqiptar, pĂ«r tĂ« arritur tek rapsodi e valltari virtuoz Dervish Shaqa, shqiponja kosovare. Njihemi me artistĂ« tĂ« mĂ«dhenj durrsakĂ« e me jehonĂ« kombĂ«tare si psh. Nikolin Xhoja dhe Ramazan Njala, ky i fundit dalluar si sportist dimensional nĂ« disa lloje. Po kĂ«shtu edhe ish- mĂ«suesi e kĂ«ngĂ«tari i spikatur lirik Naim KĂ«rçuku, dalluar si intelektual i palodhur pĂ«r afro 2 dekada pĂ«r veprimtaritĂ« kulturore tĂ« fĂ«mijĂ«ve nĂ« rang prefekturor, kombĂ«tar e ndĂ«rkombĂ«tar nĂ« drejtimin e QKF-sĂ« sĂ« DurrĂ«sit.Shkrime analitike e mbreslĂ«nse janĂ« ato pĂ«r poetĂ«t e shquar kosovarĂ« si psh: Adem Zaplluzha, Ismail Simica e Gani Pllana; tregimtarin e talentuar pĂ«r fĂ«mijĂ« Izet Hotin, shkrimtarin e analistin Bedri Tahiri, poeteshĂ«n Valbona Sulçe, dibranin Myrteza Baboçin, ish- mĂ«sues e kĂ«ngĂ«tar, piktoren Manjola Hoxholli etj. VĂ«mendje tĂ« posaçme meritojnĂ« pasazhet pĂ«r poetin e publicistin tropojan Zeqir Lushaj, gazetarin dhe shkrimtarin cilĂ«sor Bashkim Koçi nga Prishta e Skraparit e deri tek satira e mprehtĂ« e Nebi Dragotit tĂ« zonĂ«s sĂ« DumresĂ«, qĂ« lĂ«vron ndryshe trivargĂ«shin haiku-humoristik. MirĂ«po, qershia mbi tortĂ« nĂ« kĂ«tĂ« kapitull, Ă«shtĂ« poetesha dhe prozatorja ââMjeshtre e Madhe e PenĂ«sââ, Vilhelme Vranari Haxhiraj, princesha e fjalĂ«s sĂ« Ă«ndrrave dritĂ«dhĂ«nse.
PĂ«rpos tjerash, kjo mjeshtre e vĂ«rtetĂ« eurodite e fjalĂ«s letrare shqipe, nĂ« pĂ«rmbyllje tĂ« librit qĂ« kemi nĂ« duar tĂ« Xh. Cirongut, na dhuron EsenĂ« e saj si njĂ« buqetĂ« karafilash pĂ«r 1 QĂ«rshorin e ditĂ«lindjes sĂ« shkrimtarĂ«ve dhe artistĂ«ve durrĂ«sakĂ« ( pra pĂ«r Klubin aktiv tonin nĂ« 10 â vjetorin e udhĂ«timit tĂ« tij progresiv 2007- 2017).NĂ« kapitullin e parĂ«, mĂ« i zgjeruari se 3 kapitujt e tjerĂ«, autori gdhend edhe portrete mĂ«suesish tĂ« dalluar delvinjotĂ« e picariotĂ« nga njĂ«ra anĂ«; kurse nga tjetra tĂ« befasojnĂ« detajet nga pĂ«rkushtimi human i mjekĂ«ve poliçanas e durrsakĂ« deri tek rangu i kirurgut tĂ« specializuar Bashkim Habibi, i cili ka botuar edhe monografi historike nĂ« kĂ«tĂ« fushĂ«. Duhet pohuar se kapitulli I parĂ« ndalet mĂ« gjerĂ«sisht se kapitujt e tjerĂ« nĂ« veçoritĂ« poetike tĂ« talenteve si psh.Adem Zaplluzha, tĂ« cilin e ka fort pĂ«r zemĂ«r sit Ă« thuash vetĂ« Xh. Cirongu. MirĂ«besoj se ka plotĂ«sisht tĂ« drejtĂ«,pasi poeti guximtar e prodhimtar A. Zaplluzha, autor i mbi 173 botimeve deri mĂ« tash, Brenda e jashtĂ« vendit, nĂ«pĂ«r EvropĂ« e gjetiu, ka njĂ« nerv poetik specifiko-metaforik dhe analitiko-pĂ«rgjithĂ«sues, nĂ«se kemi parasysh refleksionet çudibĂ«rse tĂ« titulluaraââKozmogonia e njĂ« poeti kosovarââ si edhe vĂ«llimin poetik ââNjĂ« dry prej dylliââ,ndarĂ« nĂ« 3 cikle me poezi dhe arrira tĂ« kalibrit cilĂ«sor kadrean.
Talentit Zaplluzha i shkon pĂ«r shtat cilĂ«sime i Xh.Cirongut: Poet qĂ« udhĂ«ton brigjeve tĂ« kujtesĂ«sââ pĂ«r modelin e vargut tĂ« tij motivues dhe 4 bedenave tĂ« fjalĂ«ve kĂ«shtjellore: Atdhe, NĂ«nĂ«, Flamur, Liri⊠tĂ« ngjizura siç duhet nĂ« kohĂ« dhe hapĂ«sira mbarĂ«kombĂ«tare.
Paralel me poetin kosovar Adem shkon dhe analiza pĂ«r talentin Vivra ( Vilhelme Vranari Haxhiraj),botuese e merituar e 30 librave nĂ« 15 vjet si njĂ« sfidante moshore, ngaqĂ« e ka nisur krijimtarinĂ« nĂ« moshĂ«n 52 âvjeçare; atje brigjeve tĂ« RivierĂ«s magjike vlonjate saqĂ« epitetohet si njĂ« Nermin Vlora Falaski, pra me studimesen skrupuloze tĂ« etnogjenezĂ«s shqiptare dhe tĂ« gjuhĂ«s sĂ« lashtĂ« shqipe me rrĂ«njĂ«t etimologjike pellazgo-ilire. Poeti rebelues Adem Zaplluzha nĂ« 5 vargje na kujton se ââEdhe librat nĂ« raft protestojnĂ«/, sa bukur! / e paskan mĂ«suar lojĂ«n e pantomimĂ«s/,herĂ« hapen e herĂ« mbyllen/ ; fletĂ«t e ndryshkura tĂ« lirikave tĂ« FrederikutâŠââ.Pra, Ă«shtĂ« edhe njĂ« apel i sotĂ«m, edhe njĂ« homazh i merituar por i vonuar pĂ«r humbĂ«sin lirik tĂ« pakrahasueshĂ«m Frederik Rrepshpja, shkodrani etj.
SĂ« treti, Kapitulli II i veprĂ«s publicistike tĂ« Xh. Cirongut na emocionon padyshim me vlerĂ«simet qĂ« i bĂ«jnĂ« 9 autorĂ«t vendas dhe kosovarĂ« pĂ«r krijimtarinĂ« e begatĂ« tĂ« autorit tonĂ« nĂ« fjalĂ«.ProzĂ«n tregimtare tĂ« Xhevahirit e analizojnĂ« objektivisht kolegĂ«t shkrimtarĂ« Muharrem Gazioni, mjeshtĂ«ri haikut dhe Agim Bajrami, poeti i pĂ«rveçëm lirik e baladist. Po kĂ«shtu vlerĂ«sojnĂ« produktin e Xhevahirit nĂ« gjininĂ« e pĂ«rrallĂ«s e tĂ« rrĂ«fenjave pĂ«r fĂ«mijĂ« analistĂ«t Hasan Ulqini e Kadri Tarelli; ndĂ«rsa refleksionet e Bedri Tahirit dhe tĂ« PĂ«llumb Gorica kanĂ« disa nota elozhiste e subjektive.AnalizĂ« objektive modeluese nĂ« kĂ«tĂ« kapitull bĂ«n poeti e kritiku letrar eseist PjetĂ«r Cara duke rreshtuar me fines ca vĂ«rejtje dashamirĂ«se e dobiprurĂ«se.Kjo na vlen tĂ« gjithĂ«ve. Secili/a prej nesh kemi tĂ« meta dhe mosrealizime nĂ« shkallĂ«n spirale tĂ« pritshmĂ«risĂ« letrare sipas gjinive qĂ« lĂ«vrojmĂ«.KĂ«soj, vĂ«rejtejet reciproke e tĂ« specifikuara siç duhet e ku duhet, janĂ« balsami i vetĂ«m pĂ«r njĂ« krijimtari tĂ« shĂ«ndetshme e me sens ngjitjeje nĂ«pĂ«r labirintet e misteret e artit krijues. Duke u ndalur konkretisht nĂ« trekĂ«ndshin krijues tĂ« shkrimtarit Xhevahir (pra si poet, publicist e tregimtar); duke shmangur nĂ« maksimum elozhe tĂ« tipit ââBelulââ pohoj se mesazhet e 4 vĂ«llimeve poetike tĂ« cirongut kanĂ« njĂ« poezi tĂ« pranueshme, tĂ« mirĂ«pritur, tĂ« sinqertĂ«, liriko-epike, e cila sython natyrshĂ«m nĂ« trungun e shĂ«ndoshĂ« tĂ« penĂ«s sĂ« tij poetike.MegjithatĂ«, qĂ« tĂ« arrijĂ« deri nĂ« frontin e plotpjekur kĂ«rkon ende mjeshtĂ«ri; pĂ«rpos talentit tĂ« autorit dhe kryesorja qĂ« ta shijojmĂ« si lexues e anasjelltas Ă«mbĂ«lsinĂ« e frutit poetik.
Metaforikisht do tĂ« thoja me plot dashamirĂ«si: poeti buron nga Leskova (qĂ« entimologjikisht dmth LajthizĂ«); prandaj nuk thyhet dot lajthia me dhĂ«mbĂ« sikurse njĂ« kokĂ«r gĂ«shtenjĂ« e zier apo njĂ« arrĂ« e butĂ« ( e jo gungse)! Shkurt, poezia lirike e Xh. Cirongut ka gjetur shtratinlumor Osumian herĂ« me vozitje tĂ« qetĂ«, herĂ« me ngjitje â zbritje kanonike tĂ« trevĂ«s nga buron, gjithnjĂ« nĂ«n kĂ«mbĂ«t gurore tĂ« ââBaba Tomorritââ mal⊠UnĂ« personalisht pĂ«rgĂ«zoj autorin mĂ« fortĂ« pĂ«r poezinĂ« me tematikĂ« sociale psh dhimbjen e kurbetit, varfĂ«risĂ« aktualeâŠsepse ma ka Ă«nda qĂ« ajo tĂ« jetĂ« sa mĂ« pĂ«rafĂ«rsisht Ăajupiane, ashtu si vĂ«llimi poetik brilant i rilindasit tonĂ« tĂ« dytĂ« tĂ« madh pas Naim FrashĂ«rit. Kujto kĂ«tu poezitĂ« e famshme ââFshatit imââ, ââKurbetiââ, ââAtdheu dhe dashuriaââ etj tĂ« Ăajupit.ĂshtĂ« rasti kĂ«tu tĂ« bĂ«j pĂ«rqasjen me poezinĂ« vendlindĂ«se tĂ« Xh. Cirongut:ââNga Tomorri, fron i parĂ«/, dielli ngroh botĂ«n mbarĂ«!/, Fshati im nĂ« faqen e njĂ« mali/, aty ku rriten lulete lajthia/; njĂ« burim uji rrijedh si kristali/; aty nisin udhĂ«n Ă«ndrrat e mia/âŠRrjedh nga shpirti si ujvarĂ«/, kĂ«nga e zemrĂ«s o Skrapar!ââVetĂ«kuptohet lirizmi , mesazhi dhe nĂ«nteksti i plot po edhe pĂ«rshtatja adekuate, e pĂ«rpiktĂ« si fjala me titullin e vetĂ« librit ââUdhĂ« nĂ« kohĂ«âŠââ
Me kĂ«naqĂ«si vĂ«rejmĂ« se autori ynĂ« Xh. Cirongu Ă«shtĂ« pĂ«rfshirĂ« me dy poezi tĂ« bukura nĂ« antologjinĂ« dygjuhĂ«she( italisht âfĂ«rngjisht) me tematikĂ«n e ullirit; njĂ« event botues mes autorĂ«ve tĂ« pĂ«rzgjedhur kryesisht mesdhetarĂ«. Kjo veç tjerash, rrit besimin pĂ«r energjitĂ« vitale krijuese tĂ« poetit Xhevahir si njĂ« tipar pikant nĂ« bonsensin e vet krijues. Magjia e ullirit mijravjeçar, edhe si drufrutor i zgjedhur specifik, ilustrohet me foto nga vetĂ« autori qĂ« nga Petrela e TiranĂ«s e nĂ« jug tĂ« vendit tonĂ«.
Së katërti, kapitulli III i librit jep panoramën e shkrimëve të autorit Xhevahir Cirongu me bashkëautorët shqiptaro-kosovarë. Si psh. me poetin Xhemail Peci, imazhe e refleksione për mësuesit delvinjoto/ picariotë, bashkëpunime me dr.Osman Azizaj, refleksioni për Bashkinë e Maliqit etj.
Personalisht ndjej kĂ«naqĂ«si obliguese se autori Cirongu ka pĂ«rzgjedhur edhe 2 nga shkrimet tona si bashkĂ«autorĂ«, kushtuar autorit disident durrsak GĂ«zim Ăela dhe 70 âvjetorit tĂ« gazetarit me pĂ«rvojĂ« kombĂ«tare Zylyftar Haxha, tĂ« botuara periodikisht mĂ« parĂ« edhe nĂ« gazetĂ«n e pavarur ââZĂ«ri i GollobordĂ«sââ, ku unĂ« jam kryeredaktori i saj prej 13 vjetĂ«sh rradhazi. Sqaroj se shkrimtari Xhevahir Ă«shtĂ« njĂ« bashkĂ«puntor i rregullt me kĂ«tĂ« organ me botime poezish, shkrime pĂ«r rapsodin Dervish Shaqa, opinione letrare etj. Autori bĂ«n mirĂ« qĂ« kapitullin e tretĂ« e siglon nĂ« fletĂ«n hyrĂ«se me 2 bashkĂ«puntorĂ«t e tij vendas: GĂ«zim Aliajn nga kryesia e ShoqatĂ«s atdhetaro-kulturore ââTomorriââ dhe Dake TushĂ«n nga kryesia e OrganizatĂ«s sĂ« VeteranĂ«ve tĂ« LANĂ-it.
SĂ« pesti, kapitulli IV hapet me 2 shkrime skica humoristike tĂ« autorit me thumb kritik aktual social. Me ineres pĂ«r lexuesin Ă«shtĂ« shkrimi hulumtues pĂ«r kĂ«ngĂ«n pĂ«rmetare kaludhiote, njĂ« buqetĂ« e vĂ«rtetĂ« trandafilash qĂ« veç rriten nĂ« PĂ«rmet, ku siç edhe proverbializohet gĂ«zueshĂ«m: shko e vizito tĂ« tĂ« presin nĂ« çdo kohĂ« e stinĂ« si mbret! MirĂ«po, rubrika mĂ« domethĂ«nĂ«se Ă«shtĂ« ajo e si gurra ââUdhĂ«tim nĂ«pĂ«r gjurmĂ«t e historisĂ«ââ; ku pĂ«rmes reportazhit aktual triditor 14,15,16, qĂ«rshor 2018 na ekranizohen veprimtaritĂ« konkrete nĂ«pĂ«r KosovĂ«, pikĂ«nisur nga guida pĂ«rmes Prizrenit historik, nĂ«pĂ«r gjurmĂ«t e betejĂ«s famore tĂ« FushĂ«-KosovĂ«s tĂ« vitit 1389 e deri nĂ« komunĂ«n Kastriot. Atje, pikĂ«risht nĂ« kuadrin e ââVitit tĂ« SkĂ«nderbeutââ (2018-ta), ka marrĂ« pjesĂ« enkas nga Italia mike njĂ« pinjoll trashĂ«gimtar skĂ«nderbegian me emrin Loros SkĂ«nderbeg. GjĂ« solemne kjo!
Pra, lĂ«vizja ââFoleja kombĂ«tare shqiptareââ e realizuar si mĂ« lart pĂ«rmes larmisĂ« sĂ« veprimtarive, bisedave, vizitave, kĂ«ngĂ«ve zinxhir e valleve mikste jug-veri, sekuencave fotografike, na mbushin me emocione tĂ« forta atdhetarie tĂ« ndĂ«rsjellta.KĂ«tu ka vlerĂ« edhe pena e Bedri Tahirit, ngaqĂ« pĂ«rjetĂ«son lavdinĂ« tonĂ« kombĂ«tare nĂ« pĂ«rkrahje tĂ« publicistikĂ«s tĂ« Xhevahir Cirongut.
SĂ« fundi, duke pĂ«rmbledhur kĂ«tĂ« analizĂ« pĂ«rmbledhĂ«se si mĂ« lart, dĂ«shiroj tĂ« shpreh opinionin personal si vijon:Pa asnjĂ« hatĂ«rmbetje tĂ« gjithĂ«secilit/Ă«s prej nesh, as tĂ« autorit Xhevahir, duke pĂ«rfshirĂ« edhe veten time si redactor (me botimin e librit tim tĂ« fundit, shtator 2018: monografi historiko- pedagogjike me 460 fq.) ; dua tĂ« apeloj e tĂ« jem kritik dashamirĂ«s si i thonĂ« ââ24 karatââ pĂ«r: KĂ«rkoj shumĂ« ndjesĂ« drejtpĂ«rdrejt pĂ«r shumĂ« lapsuse kompjuterike tĂ« pashmangshme qĂ« na bĂ«jnĂ« tĂ« ashtuquajturit ââspecialistĂ«ââ tĂ« artit grafik; ngaqĂ« ata faktikisht nuk njohin nĂ« fakt dhe nuk zbatojnĂ« rigorozisht standartin e drejtshkrimit tĂ« njĂ«suar kombĂ«tar tĂ« gjuhĂ«s shqipe. KĂ«sisoj, edhe libri i mirĂ«, i pasur, motivues e masozhues i autorit tonĂ« Xh. Cirongu qĂ« analizova sa mĂ« detajueshĂ«m, nuk u shpĂ«ton dot gabimeve kompjuterike si mĂ« lart. Kjo pĂ«rbĂ«n keqardhje dhe kontradiktĂ« me pĂ«rmbajtjen mjaftĂ« tĂ« pasur tĂ« librit ââUdhĂ« nĂ« kohĂ«âŠââ. Po kĂ«shtu mĂ« ndodhi kohĂ«t e fundit edhe mua me vĂ«llimin poetik brilant ââ SĂ«rishââ tĂ« Agim Bajramit; me librin e bukur ââBaladĂ« pĂ«r Tartin e Spaçitââ tĂ« Hysen Haxhiajt, me librin vĂ«llimor pedagogjik ââ 100 vjetori i shkollĂ«s sĂ« ShĂ«nvlashitââ tĂ« Bajram Gashit, me ââUnĂ« mendojââ tĂ« Vladimir Muçës. etj.
Prandaj, e pĂ«rsĂ«ris: apeloj pĂ«r tĂ« gjithĂ«, pĂ«rfshirĂ« nĂ« krye vetveten: tĂ« pĂ«rzgjedhim profesionistĂ« dhe veçmas korrektorĂ« letrarĂ« tĂ« sprovuar; mundĂ«sisht mĂ«sues me pĂ«rvojĂ« tĂ« pasur tĂ« fushĂ«s shqipe, me qĂ«llim qĂ« veprat tona tĂ« kenĂ« bukurperformancĂ«n, nurin ashtu siç na i prodhon aq mundimshĂ«m porsi guri i Sizifit truri e shpirti ynĂ« krijonjĂ«sâŠ
Me pĂ«rzemĂ«rsi pĂ«rshĂ«ndes botimin e librit ââUdhĂ« nĂ« kohĂ«âŠââ tĂ« Xh. Cirongut duke i uruar: suksese e lartĂ«si tĂ« tjera mbi shtratin e sigurtĂ« tĂ« botimeve si deri mĂ« tash porsi rrjedha tĂ«rsĂ«lluese e Osumit plak nĂ«n hijen e Tomorrit frymĂ«zuesâŠ
