GRIM
Fragment romani
FATMIR TERZIU
PROLOG
Një ulërimë e paparë, e pa ndjerë më parë mbushi ajrin. Djali hodhi armën dhe nxitoi drejt trupit, të shtrirë përkrah stendës prej druri. Burri para tij gati po shpërthente barkun, bluzën e tij të njomur me gjak. Sytë e tij filluan të mbusheshin me lot, ndërsa mbante babanë e tij në krahë. Duke u përqëndruar, burri përdori krahun e tij të lirë për të prekur faqen e djalit.
“Shshshsh. Është në rregull. E di që ishte një aksident,” - tha burri.
“Më vjen keq. Unë nuk kisha për qëllim të... Ne do të të çojmë në një spital,” – ndërhyri djaloshi i mbytur nga lotët që i dilnin jashtë si currila. “Mjekët do t’ju shërrojnë. Ju premtoj!”
Djali po dridhej si një plaçkë e varur në shkop dhe koka e tij u shtjell fort në gjoksin e babait të tij.
“Hej, ju do të jeni mirë, bir. Shikomëni mua!”
Ai u kollit papritmas dhe një lumë gjaku filloi të shpërthente nga goja,
“Unë të fal. Por më dëgjoni, nuk do të keni mundësi të më rregulloni. Nuk do të jetë e mundur të më ktheni në jetë. Vetëm, se unë e di dhe gjithmonë do të krenohem me ty, njeriun e madh, që do të bëhesh një ditë.”
Me atë frymë përfundimtare, duart e tij gati u këputën poshtë.
Ju duhet të kuptoni: kur një fëmijë hap sytë për herë të parë, ai është si një vemje. Ndërsa vitet kalojnë, rritja e tij matet me numrin e lëkurave që ndërron, ndërsa ai kalon në një version tjetër të vetes. Dhe për secilën lëkurë, që ai ngjesh, do të jetë një tjetër, i varrosur thellë brenda tij, nuk do të ketë më një lëkurë reale, ai do të gjej lëkurën reale, që do të afrohet drejt realitetit. Pastaj një ditë, ai do të mbytet vetvetiu në veten e tij.
Për këtë djalë të tillë, është koha të kërkojmë më tutje… e më larg. Për shumë vite ai do të konsumohet me mendimin se nuk është gati të jetë burrë. Ai do të refuzojë të largohet nga të papriturat e tij. Përfundimisht, ai do të harrojë botën që shtrihet përtej mureve të saj derisa të vijë dita më në fund, ku ai do të duhet të bëjë një zgjedhje: të mbetet një djalë ose të bëhet njeriu që babai i tij donte që ai të ishte.
Sakaq fjalët pasuan fjalët dhe rrjedha e tyre u bë një kryqëzim ndjesish mbi xhamin e asaj vile, ku sytë e një femre mbanin brenda tyre jo vetëm fjalët, pamjen e asaj skene, por dhe një vëmendje që sa vinte e bëhej palë me të gjithë atë pasqyrim të qelqtë.
I
Një zë i përzyer me mjaft zëra të tjerë, dukej se bënte kryeneçin në ajër, ndërsa qindra banorë të qytetit mbushnin dhe frynin rrugën që të shpinte nga Xhamllëku në atë ngarkesë të trafikut, që përkiste me minutat e orës më të vrullshme. Hijet e gjendjeve bënin garë me njëra-tjetrën dhe lëshonin hera-herës brirët, sikur donin të frikësonin tërë atë avullamë nën qelq e beton përreth tyre, ndërsa qielli ishte gri qëllonte të lëshonte ngutshëm lagështi.
Lutani ecte përtej vizave të bardha me një dosje nën sqetull dhe Lefteri me një kapuçino të ftohtë në dorë. Tutje, aty ku reklamoheshin të brendshme femërore, ishte Gjoni, që ngjante sikur donte të formonte një trekëndësh me kënd të zhdrejtë. Në këndin tjetër, ishte një djalosh i ri, që ecte si i hutuar. Fytyra e tij e rrumbullakët ishte shestuar nga qasja e ngutshme e hijeve, ndërsa vodhi një shikim të shpejtë në orën e dorës dhe shpejtoi ritmin e tij.
Një ditë si kjo, Gjoni me të vërtetë urrente t’a bënte një ditë pune. Një shpërqëndrim i menjëhershëm i tij. Gruaja që kaloi pranë tij, e preku padashje nga ana e djathtë, pastaj ngriti vetullat dhe holli vështrimin e saj në xhepin e tij të fryrë, ku diçka bënte dritë. Duke buzëqeshur në mënyrë të qetë, ai nxori telefonin e tij. Pasi shtyu syzet dhe i kaloi sipër kokës, ai nxori ID-në e Thirrësit. Sytë iu zgjeruan, dhe me ngut iu përgjigj thirrjes.
“Përshëndetje, jam Gjoni…, jam Gjoni duke ju folur.”
“Unë pres që ju të jeni gati për nesër,” - tha zëri në linjë.
“Sigurisht. Telefonata që unë urdhërova, mbërriti mjaft vonë natën e kaluar,”- u përgjigj Gjoni.
Gjoni kafshoi buzën dhe nxitimimthi kaloi një dorë nëpër flokët e tij të çrregullt.
“Megjithatë detyra juaj e fundit më la dy nga të mitë në burg” - vazhdoi zëri. “Mos gabo më! Nëse zemra e tij është ende duke rrahur deri në fund të ditës së nesërme, ju do t’a pësoni të njëjtin fat si babai juaj.”
Gjoni e largoi telefonin nga veshi, nga frika se mos ky zë që ulërriti mund ta bënte të shurdhër.
“Çdo gjë që shkon nga e ardhmja juaj, mbështetet në këtë mision. Mos harro!”
Gati eci si i ngrirë. Pastaj, eci vetëm në heshtje.
Gjoni shtrydhi sytë tij duke i mbyllur fort dhe u bë i vetëdijshëm sikur po ndjente shije metalike në gojë. Kishte kafshuar buzën për së dyti. Buza e tij u gjakos. Futi dorën e majtë në çantën e tij dhe kërkoi diçka për të fshirë gjakun. Në nxitim e sipër, dora i tij preku të ftohtën e armës, që mbante aty në atë çantë. Duke nxjerrë shpejt paketën me peceta letre, ai e struku armën më tej poshtë të gjitha atyre që kishte në brendësi të çantës. Gjoni lëshoi një psherëtimë të thellë dhe gati e shqeu bërrylin me dorë.
“Ndaloni të dëmtoni veten, Gjon” – mërmëriti me vete. Ai zë është vetëm një …, që ka për të paguar. “Thjesht bëje mirë, Gjon, bëje të mbarojë…”
II
Ajo u ul. Nxitoi gishtat nëpër flokët e lagur të tij dhe nisi duke e ledhatuar. E ky veprim u duk qetësues për të. Shumë shpejt ai u kllapit në gjumë. Ajo priti një copë kohë. Pastaj ia kapi me kujdes kokën dhe ia vuri mbi jastëk. Ia ngriti lehtë e lehtë këmbët dhe po me shumë kujdes ia vuri në shtrat. Pastaj brofi në këmbë. U rotullua dy a tre herë nëpër dhomë. Pas disa minutash mbushi një gotë uiski, shtoi një pikë ujë me gaz në gotën e saj, e tundi lehtë dhe e piu menjëherë.
Pastaj bëri nga dera, e tërhoqi lehtazi, duke e hapur ngadalë dhe doli jashtë. Menjëherë e mbylli derën duke mos e përplasur. U soll përqark nëpër oborrin e shtëpisë, pastaj hapi portën e rrethimit të shtëpisë, dhe doli në rrugicën ku kolovitej mbi pellgje trupthi i latuar i hënës. Qielli ishte tashmë i pastruar nga retë. I njëjti vegim qiellor nga atje lart e ndoqi deri në të dalë të rrugicës. Pastaj doli në bulevard dhe eci në lindje të tij. Dhe kur arriti në hyrje të Pubit mori frymë thellë. U fut brenda dhe aty ishte Lutani, i ulur, qëndronte vetëm, dhe dukej që ishte i dehur, nga fytyra e tij e zverdhur, që bënte rikoshetë me lakatundjet e ngjyrimeve të ndryshme të dritave, aty në atë kënd të vetmuar, në fund të së djathtës së Pubit. Bëri ngadalë andej nga ai kënd dhe u ul pranë tij.
“S’të ka marrë malli për fëmijën?” pyeti ajo.
Lutani ngriti sytë. Ai ngriti kokën dhe enkas hapi e mbylli sytë disa herë. Nuk u përgjigj. Shikoi banakieren dhe banakierja u afrua drejt tyre. Aty të gjithë e njihnin njëri-tjetrin.
Lutani ia vuri krahun rreth saj, e tërhoqi dhe e puthi.
“Ah, ti ….”, tha ai, “Më ka marrë malli”. “Më mungojnë ato këmbët e tua, Edra. Unë me të vërtetë i kam humbur ato të mirat pulpa, i kam … humbur këmbët e tua”, vazhdoi ai duke folur me gjuhën e trashë.
“Juve akoma…, akoma ju pëlqen të mbeteni adoleshent?” – ndërhyri Edra
“Më nxehet trupi, më merr zjarr ky … duke të parë”, foli Lutani.
“Unë kurrë nuk mund ta prisja këtë fjalor, një gjuhë si e një djali të …, kaq adoleshent nga mendja,” foli Edra. Mori frymë thellë dhe vazhdoi: “Këmbët e mia janë hekur, por janë gjithashtu të buta, janë shumë interesante. Se këto këmbë e këto duar të mbajtën shtëpinë të pastër dhe … dhe u sakatuan në mish e në kockë duke mbajtur brengat e kyçura në këtë trup të .... Me ty, ishte si të bëje rolin e një shërbëtoreje. Por unë të pyeta a nuk të ka marë malli për fëmijën?”
“Eh, si e thua këtë? Si ma kërkon këtë? A…”, ndërhyri ai.
“Me sa shoh qenke ende esëll, kujtova se mos ishe bërë tapë. Por shoh se po shkon në pikën e fundit”, foli Edra.
“Pikën e fundit? A e paske harruar kontratën tonë? Si mendon ti se është e lehtë të mbash një damllë të zezë në shpirt? Si mendon ti se duhet të kujtosh e të kesh dashuri për një surrogato epruvete?” foli i acaruar Lutani.
“E thashë që shkove në pikën e fundit. Por ajo epruvetë kishte spermën tënde dhe ne ramë dakord që ajo të …”, u mundua të zbuste zërin e të sqaronte disi situatën Edra.
“Jo moj, me atë që e lindi vrima e asaj putanes do të më bësh ti …”, foli përsëri nervoz Lutani.
“Ah, ti i bën të gjitha. I bën. Ky vend ishte dhe mbeti pa vend. Ju mund të hani mish viçi e të pini gjithë ditën. Por, ajo që të thashë nuk shkon me këtë gjuhë. Ajo ishte e kontrolluar dhe ishte e pastër nga ana mjekësore, ishte anonime dhe ti nuk ke të drejtë të acarohesh me atë që e vendosëm të dy dhe e bëmë kontratë jete, … kjo ishte ajo që ishte”, foli ai.
“Pini me fund, do të ndjeheni më mirë”, foli si nëpër dhëmbë ajo. Mori frymë thellë dhe vazhdoi të sqaronte se ndodhej në pikë të hallit.
“Unë nuk kam tashmë burrë. Ai shoku yt që më ngece për të më bastarduar dhe harruar … ai … është një grim. Grim!”
“Çfarë? E ke dhjerë edhe me të? Të paktën ai …”
“Të paktën dhe ai nuk mund të bëjë dashuri.”
“Do të thuash që ai nuk mund të … ngrihet?”
“Oh, ai ngrihet, ai është i ngritur gjatë gjithë kohës. Por, ai nuk di të bëjë një grua të lumtur, ju e dinit, apo jo? Ai nuk dinte se çfarë të bënte. Të gjitha ato para, gjithë atë edukim, ai ishte thjesht …, thjesht i padobishëm si burrë për një grua, por një mashkull mjaft ndryshe nga një si ty. Thjesht grim”.
“Unë uroj që të kesh një edukator ...”
“Po ndryshe me mua. Ja pra, e gjete, sikurse e gjen gjithmonë. Ndërsa me ju… Ju nuk keni nevojë për një. Ju keni gjithçka që ju nevojitet, Lutan?!”.
“Unë jam thjesht një pluhur. Të gjitha punët e pluhurosura. Unë thashë që keni gjithçka që ju nevojitet, Lutan. Ju e dini se si të bëni një grua të lumtur.”
“Eh, vërtetë?”
“Po. Dhe ju e dini çfarë tjetër duhet për një femër? Nëna e tij më erdhi për të më takuar.”
“Nëna e tij?” u habit Lutani.
“Po. Dhe foli gjatë me mua. Tashmë vjen dy ose tre herë në javë. Dhe ajo ulet atje përballë meje dhe atij, duke na shikuar, duke pretenduar se më pëlqen mua, por gjatë gjithë kohës ajo po më trajton sikur të isha një e përdalë nga rruga. Si unë të isha një e keqe e madhe dhe ndodhesha aty në atë shtëpi të madhe si një hajdute që kisha vajtur për t’ia vjedhur djalin e saj dhe për t’a çuar larg nga ajo! Tullumbacen e saj të çmuar! Krishti i saj! Çfarë rrëmuje! Dhe ai qëndron e më fërkon në sytë e saj. Ai pretendon gjithashtu në sytë e saj, se më do mua. Dhe unë do të thoja në prani të dyve, ‘Shikoni zemra ime, Lefteri!’ Dhe ai nuk do të shikonte më në pjesën time intime, por do të shkonte me duart e tij atje. Në sytë e saj një ditë më tha: ‘Unë jam i habitur me ty, nuk do ta shikojmë atë gjë.’ Ajo gjë! Kjo është ajo që ai e quajti atë gjë! Ju nuk keni etikë si ai, dashuria ime, ah je ti, Lutan?”
“Asnjëherë nuk është pak për mua. Por ju e keni grimuar atë, e keni mashtruar, nuk keni bërë për të shpëtuar veten tuaj Lutan?”
“Veten time? Apo moralin tënd?”
“Unë mendoj se kam bërë më të mirën. Morali im dihet prej teje, prej meje, nuk bëj fëmijë, por nuk jam e përdalë… nuk … jam edhe kështu, edhe ashtu.”
“Mjaft!” u acarua mjaf Lutani.
“Dhe ju e keni lëpirë atë, a nuk e keni shkë…. atë? Se ju jeni edhe kështu, edhe ashtu. Dhe juve u interesonte të fshihnit veten.”
“Unë mendoj kështu, se unë…, unë… bëra më të mirën”.
“Ju e dini mirë i dashur, Lutan, atë që keni bërë. Sa para keni marrë?”
“Gjashtëqind stërlina dhe ato për atë surrogatën tënde, për atë që e deshe ta kishe si provë dashurie.”
“Ah, s’mund të them thjesht turp. Jo. Ai është produkt i një mirëkuptimi. Ai është engjëll i pafajshëm. Është fëmijë. Është jetë. Por…por … dije mirë. Nuk më pëlqejnë njerëzit që vjedhin njerëz të tjerë, Lutan.”
“Kjo është arsyeja pse ju jeni një pjatalarëse muti. Ju jeni e sinqertë? Por ai është i tillë? Ah, i shkreti Lefter, ah?!”
“Menjëherë e përdore edhe sot dhe pasi e dehe e plase në rrugicë… Ndërsa unë… Unë e mbaj ende, ende e mbaj dashnorin tënd i dashur Lutan si të dashurin tim, për të mbajtur besën tek ajo kontratë, që ti e quan se na e solli atë surrogatë.
“Dhe ai mund t’i … mbyllë të gjitha. Ai, pra lefteri mund t’i lejojë paratë që të bëjnë mrekullira në jetën tonë, timen, tënden dhe të vetë atij.”
Paratë, paratë… E kuptova. Ti i dashur Lutan, gjithnjë e ke mendjen tek… dhe nuk e harron paranë. Paratë? Dhe unë i kam fituar ato ... ai dhe nëna e tij, dhe e tija …, ah, e shkreta nënë… Dashuria. Dashuria e nënës për të, dhe dashuria e tij për nënën. I pastër, lahet me birila, ka qindra tualete dhe çanta të ngjashme, kremra fryme dhe locione pas rruajtjeve dhe ngurtësive të tij dhe të gjitha thjesht … thjesht për hir të dashuri-marrjes. Gjithçka për veten e tij, ti e kupton, gjithçka për vete! Ti e di se çfarë dëshiron, një Lefter si ai tek një Lutan?”.
III
Gjoni u zvarrit ngadalë drejt majës së çatisë. Përtej tij, poshtë asaj godine të braktisur, vazhdonte një histori e ndyrë. Ishte dritarja e shtëpisë së Berit, që e sillte në sytë e tij si një film në ekran. Duart e tij po dridheshin.
“Ti je thjesht i ftohtë” mendoi me vete, “nuk është asgjë më shumë”.
Gjoni e hapi me kujdes çantën dhe nxori pushkën. Pasi u sigurua që arma e tij ishte e mbushur, e drejtoi përsëri dorën e djathtë në çantën e tij për të nxjerrë skemën, dhe e nxori jashtë.
“Një lente kamerash? Pse duhet të ishte një lente kamerash në çantën time”- u habit. “Ah, sa budalla që jam. Kam marë çantën e atij…, mutit Lefterit. Ai është një fotograf. Dhe ai … nuk e di qëllimin tim.” – vazhdoi Gjoni me veten.
Zhurmëra të lehta. Lutani sapo ishte rikthyer në dhomën ku ndodhej Edra.
“Unë nuk mund të besoj se kjo …, kjo po ndodh. Por, kjo gjë po ndodh. Ja që po ndodh.” U përgjigj ai vetë. “Po ndodh…ky grim. Po ndodh. Sot e të gjitha ditëve ... po ndodh.”
***
Retë në fillim u bënë palë me pluhurin që ngrihej mbi Treport, Zvërnec, Marmiro dhe Tragjas. Pastaj si një tështimë e gjatë e tymta u qafos mbi një hiram të hollë, që gjarpëronte kokëngritur përgjatë Rrugës së Karvanëve me një zgjatimë bishti nga Vlora në drejtim të “Gjemisë së Selishtës”. Shpata e Lumën Balës në fillim u duk sikur i ra tërthor Kalasë së Xhyherinës dhe më pas me një kordhimë të thepshme sakatoi ngrehinën e pëlhurtë të ngritur enkas në këmbët e Qytezës së Armenit.
“Qenka ëndërr e keqe” – tha me vete dhe pasi fshiu mirë e mirë sytë, as vetë nuk u besonte atyre që kishte parë gjatë asaj dremitjeje mbi atë shkëmb në majë të malit. U duk sikur u nda më dysh. Nga njëra anë guna e tij, e cila i ishte bërë mal mbi kurrizin e tij, pos atyre shirrave që nuk pushuan gjithë natës dhe nga ana tjetër sorda që i dukej se kafshonte me dhëmbë të egërsuara çfarë i zinte syri. Nexhip Gostivishti kishte ditë që hakërrehej me veten. Jo vetëm kaq. Edhe ëndërrat i suleshin sikur të ishin motake me ulërrimat e atyre që kishin përfunduar poshtë tehut të shpatës së tij. Por, ja që duhej të ishte aty. Duhej. Thirrja kishte javë që i kishte mbërritur, por udha e kishte lënduar, jo pak fjalëdhënien. Duhej të ishte me kohë në Vlorë… Duhej…
Duhej të ishte sikurse u ndodh të ishte atje, kur bashkë me Shaqir Grishën i dhanë hakun zullumqarit të atyre anëve. E kënga kishte mbërritur aty nga barrinjtë e maleve qark, më herët se sa ai të hapte sytë atë ditë:
“Mblidh xhenazet, hiqmu shpejt,
merr taborret e hajde opet,
ta dhashë besën çetu po t’pres”.
E kjo ishte fjalëdhënie me tjetër kuptim. Ishte besa që i jepej hasmit në kthimin e tij për zullum. E aty dihej si fshikëllonte sorda. Tashmë, kjo kishte tjetër arsye. Shemë Gjirokastriti dhe Kajo Babjeni kishin kohë që kishin filluar punërat e tyre. E punërat ishin shtuar, jo vetëm për shpatat e tyre që prisnin ata që guxonin t’i hynin në hak popullit, por edhe…
…Atë natë nga çadra e të dërguarit special, i fundit që doli ishte Kajmekani i Krahinës. Kostumi i zëvendës qeveritarit të Krahinës dukej gati ujë. Kur doli në dritë të hënës u pa më mirë. Atë e kishin mbytur djersët. E ndërsa ecte vazhdonte të mërmëriste me veten.
“Vajzën e tregëtarit. Vajzën e tij e dua për tre ditë në çadrën time. Përndryshe…” Dhe ende pa mbaruar fjalinë e fundit, Lumën Bala i doli përpara sa një mal në këmbë dhe gati e shastisi fare.
“Mos bëj gabim!” – i foli prerë Lumëni.
“Nuk …, nuk e kuptova…” – u mërmërit me gjysëm goje Kajmekani.
“Kaq të thashë. Të tjerat …nuk fliten me fjalë.” – ia ktheu po aq prerë Lumëni.
“Po, unë çfarë faji kam? Ku të …” – ishte fjala e Kajmekanit.
“Sebepçiu i vetvetes?! Kjo është puna jote, por hazërxhevap i tjetrit mos u bëj …, mos e bëj dhe mos e prano vetvetiu këtë…, si hak.” – foli dhe ia rrotulloi afër syve shpatën e tij, që në dritë të hënës u duk se bëri një rikoshetë me tërë pamjen ballore të kodrinës, që mbulonte vendndodhjen e atyre çadrave si kupa të përmbysura.
“Po, unë si të veproj?”
“Kjo nuk është puna ime. E imja është të të them kaq, mos e bëj…”
“Po koka ime?”
“Koka jote? Ajo s’ka për të merituar atë trup të bërë mut në djersë. Dhe sikurse e sheh dhe vetë edhe tani nuk e meriton një trup që vjen erë qelb. Turp për një zotëri si ty. Turp! Shkon dhe i heq shallvaret një zullumqari, një … pushti që do edhe bythë edhe …”
“Jo. Nuk është ashtu. Kanë folur keq për mua. Jo…”
“Si jo? Si? Edhe më flet akoma? M’u zhduk dhe po të pashë dhe njëherë do të ta varr bythën në derë. Ah, s’e harrova, nëse guxon dhe e dërgon vajzën e tregëtarit atje… Jo. Mos guxo!”
Kajmekani ikte dhe nuk goxonte të kthente kokën pas. Pas disa orësh nga shtëpia e tij u dëgjuan kuja. “Kajme…eeeekani! Uh, bre, kajmeeeeekani! Ka varrur veten!”
“Shpëtove nga një hale moj krenaria ime” – i foli shpatës së tij Lumën Bala, ndërsa dëgjonte tellallin që oshëtinte nga maja e asaj ngrehine të vjetër. “I dërguari special e kërkon kokën e Lumën Balës. Jepen dhjetë qese me florrinj për kokën e tij.”
Lumën Bala pa rrreth e qark dhe pasi fshiu mirë e mirë shpatën e tij u hodhi një sy pjerrtazi trimave të tij. Por, e mundonte gjendja e tyre. Flama që kishte rënë i kishte lodhur më shumë se përplasjet me armiqtë. Ishin të dërmuar. Nuk dinte ç’të bënte. E dinte se Shemë Gjirokastriti dhe Kajo Babjeni nuk do të kishin mundësi. Sakaq u mendua pak dhe thirri më të riun.
“Më duhet Nexhip Gostivishti. Ai më duhet…”
***
Sapo kishte shkundur veten. Gjoni nuk e kishte besuar, se si të përfundonte në një kllapi të tillë, për aq kohë të gjatë. Sidoqoftë, kur pa se ende pasqyroheshin trupat në xhamat e shtëpisë së Berit, u ndje më i lehtësuar.
Gjoni i vuri me kujdes thjerrëzat e kamerës në çantën e tij. Ai nuk mund të harxhonte më shumë kohë.
“Unë mendoj, se do të duhet të përdor atë metodën e vjetër.”
I trazuar, arriti të fusë dorën e djathtë në xhepin e përparmë të çantës dhe nxori një vegël të vogël, të gërvishtur. Një thep arme! Megjithëse, sikurse e dinte ishte thjesht një model mjaft i vjetër.
“Është një gjë e mirë që e mbajta me vete një të tillë të vjetër, si rezervë. Kush nuk e do një rast të mirë të hakmerret në një rast të tillë?”
Një tështimë. Nuk ishte e Gjonit. U sigurua kur pa më tej skenën në dritaret e Berit.
Duke mos qenë në dijeni të asaj çfarë po ndodhte jashtë dritares së tij, Lutani më në fund përfundoi telefonatën e tij dhe u ul në një kolltuk aty pranë. Sapo u ul, qafa e tij u shfaq lehtë mbi majën e karriges. Duke psherëtirë, Lutani lëshoi lehtazi një dorë nëpër flokët e tij dhe u përkul mbrapa.
Gjoni me shpejtësi zuri pozicionin e tij. Ndërsa ishte gati të shkrepte dhe tyta të dërgonte forcën e plumbit, një flutur u qas drejt tij dhe u ul në majë të këmbëzës. Krahët e saj miniaturë ishin të ngjyrosura me të kuqe të gjallë, të verdhë të ndezur dhe portokalli me shenjëza të karamelta anës flatrave. Ishte koha e duhur. Gjoni e tërhoqi këmbëzën dhe … tymi dhe flaka u ndanë më dysh në të dy anët ku qasej ajo zhdërvjelltësi e lodhur.
Gjoni u zgjua i tromaksur. Pastaj i mbylli sytë. Pse po hezitonte? Kjo nuk ishte detyra e tij e parë. Megjithëse, ishte hera e parë që i ngarkohej një detyrë e tillë nga jashtë vendit. Ai nuk dinte asgjë për Lutanin. Në dallim nga viktimat e tij të së kaluarës, Gjoni nuk kishte asnjë mënyrë të vlerësonte, se burri që duhej qëlluar e meritonte armën e tij. Duke qëndruar i vetëm në majën e asaj depoje të braktisur, Gjoni dëshironte që arma e tij të mos bënte ndonjë gabim.
Papritur, imazhi i babait të tij, ashtu i shtrirë në një minder, u ndez nën qepallat e tij të mbyllura dhe rrëfenjat për Lumën Balën i shkëlqyen në sy, po aq sa ajo skenë kur... Veshët e tij ende bënin rikoshetë me tingujt e plumbit që gërryente poret nëpër lëkurën e babait të tij. Duart e tij mbanin ende peshën e trupit të tij, që po jepte frymën e fundit. Rrjedha e gjakut të tij që ngjyrosi majën e gishtave iu bë një katranosje kuqërrimash në sy.
“Ju nuk do të jeni në gjendje të më ktheni në jetë,” i pëshpëriti babai i tij, ndërsa ai ishte vetëm një çamarrok, një fëmijë.
“Ai kishte të drejtë. Nuk u kthye në jetë…Dhe pse ndodhi e gjitha ajo, e gjithë ajo mesele që më la jetim?! – ofshau dhe foli gjithë mërzi me veten.
Papritur, një zë tjetër, i zgjatur dhe i qëndrueshëm, bëri jehonë në kokën e tij.
“Mos gabo!”
Gjoni hapi sytë dhe një qetësi e njohur në tipin e tij, e kapërceu atë moment. Ai shtypi këmbëzën.
Jo aq shpejt sa duhej në fakt, por Lutani u duk qartë, që u rrëzua nga karrigja e tij.
“Nuk më mungon tashmë, … kurrë më tashmë ….”- foli me vete, ndërsa nga telefoni mesazhi i parë ishte ai i Edrës…
IV
Më vonë atë ditë, një djalosh me sy të zgurdulluar u fut në pub. Duke u përqëndruar vetëm në ecjen e tij të kujdesshme dhe me butësinë e pamjes së tij, ai thuajse i injoroi manikinimet e arnave të kuqe, që shfaqeshin nëpër mure, dhe po aq shpërfilli edhe shenjat flakëruese në qafën e tij. U shestuan vetëm zonat ku rripi i kamerës së tij kishte prekur qafën e tij të bardhë vetëm pak minuta më parë.
Aroma e njohur e pijeve dhe grahma e djersës bënin padukshëm zhirron e momentit në ajër. Papritur, një brohoritje. Zhurma shpërtheu nga këndi i pasëm i dhomës. Ndërsa sytë e tij u përshtatën më në fund në hapësirën me dritë të zbardhur, teksa ai dalloi një figurë të imët, me kokë të kuqërremtë nga stacionimi i dritave, që i binin si majëza shigjete. Një grup i intoksikuar po brohoriste emrin e tij.
Gishtat e Gjonit u zvarritën për të arritur aparatin e tij, por ai shpejt e fiku atë. Ndriçimi nuk ishte në favor të tij. Ai eci ngadalë drejt një stoli bosh pranë barit. Çuditërisht, sytë e tij ishin ende të fiksuar tek shoku i çuditshëm që i ishte krijuar e i mësynte ‘padashje’ sytë e mbuluar me syzet e tij drejt tortës. Pastaj e shmangu shpërqëndrimin e tij për një goditje tjetër në shënjestër.
Sydac!
Zhurma u dobësua shumë.
Duke u ngritur nga tavolina e tij në anën tjetër të barit, një burrë i thirri të huajit: “Hej djalosh! Më duket se nuk do të ishit aq i ashpër pa ato syze!”
Ai u tall me të. Djali kishte gjysmën e këmishës së tij të zbërthyer dhe një gotë përgjysëm me birrë në dorë. Pavarësisht nga kjo, të gjithë sytë u kthyen drejt pikës ku u dëgjua zëri.
Djaloshi kruajti pjesën e pasme të qafës dhe lëshoi një ufsh nervoz. Pastaj, pas një shkundje të menjëhershmë të kokës, zbriti gishtat dhe hoqi lentet.
“Sa shumë …?” U ndal. Psherëtiu me vete. Pastaj shfryu dhe ofshau.
“Sa shumë …? Pasoja të mëdha në gjendje të dehur…” “Sa shumë goditje të forta jashtë objektivit në anën e pasme.”
Gjoni e pa me vëmendje, ndërsa nisi të vendoste me kujdes kornizat në banak. Nga ai kënd ku ndodhej mbante në vëmendje syrin e të huajit. Duke u mbështetur në stolin e tij, Gjoni nguli sytë tek ai dhe pastaj e përkuli kokën. Një dyshim i vogël u shfaq në fytyrën e të huajit.
Duke qeshur tani, burri u kthye përsëri në vendin e tij dhe u përkujdes vetë për gjërat e lëna aty. Një dy tre…
Turma zhurmonte. Shigjeta e lavjerrësit ishte ende duke u dridhur, ishte vendosur pikërisht në qendër të shënjestrës së syrit që fiksonte puthitjen e të dy akrepave.
Gjoni u largua nga banaku dhe urdhëroi një pije. Duke dalë nga pas tij, i huaji me kujdes rrëshqiti në ulësen ngjitur me të.
“Vetëm pak ujë, të lutem.”
“Patjetër, menjëherë” - tha banakieri.
Gjoni e vështroi njeriun krah tij dhe i përvodhi lëvizjet e qepallave. Iu duk sikur sytë e tij ishin duke u ndezur, kur djali buzëqeshi përsëri.
“Unë e kryej atë. Nuk e sheh, askush nuk u impresionua nga marifet e mia atje”.
Asnjë përgjigje.
“Emri im është Gjon. Gjon Krifsha në të vërtetën e plotë të gjendjes civile, që plotëson identitetin tim.”
“Do të dëshiroja të ishte shaka.”
Gjoni më në fund ia shpërqëndroi vëmendjen e tij.
“Ekrem. Ekrem Fashikulli. Unë e di situatën.”
“Prindërit tanë me të vërtetë na lindën gabim, apo jo?” tha Gjoni.
Ekremi e ngriti gotën e tij.
“Hajde një Gëzuar”. Pasi të dy bënë “Gëzuar” me shishet e tyre, Gjoni vazhdoi: “Pra, nuk ju duhen vërtet ato lente?”
“Eh, janë lente … lente Lefteri. Dhe …”
“Epo, sigurisht që unë kam nevojë për to,” - tha Gjoni, - “por nuk është si të jem i verbër ligjërisht pa to”.
“Unë e marr atë mut shënjestre …, po ju nuk keni ndonjë lente për veten tuaj?” – pyeti ai.
“Po, unë jam në të vërtetë, një lloj tjetër. Pse ndodh kështu? Unë i mbaj të gjitha lentet e mia me vete, madje edhe kutinë time,” shpjegoi Gjoni, duke prekur butë çantën që varej mbi supet e tij.
Sytë e Gjonit u zgjeruan.
Ai heshti dhe mbante shishen fort me të duart.
“Është mirë të takosh në fund të fundit me dikë nga linja ime e punës,” tha Gjoni.
“Vërtet? Ka një ushtri të panumërt prej nesh në qytet këto kohët e fundit. Njerëzit këtu paguajnë mjaft shuka të mëdha për vetëm disa të shtëna,” - u përgjigj disi prerë Gjoni.
“Shumë e vërtetë. Një herë një kandidat për deputet më ofroi mbi dy milion Euro për t’u kujdesur për kokën e një kundërshtari të tij, dhe unë citoj, pastaj atë që më pyeti “një mik i vjetër”…,
“Dhe …a do e pranonte Gjoni?”
“Byth…, e ai është një mik i vërtetë atje në p… të s’ëmës,” - tha Gjoni, duke tundur kokën.
“Pra, a jeni tipi i duhur për detyrat tuaja, apo preferoni kandidat?” – u shfaq me gojën duke mbllaçitur Ekremi.
“Unë do të thoja karamele me siguri, apo ndonjë çamçakëz … kujdes … kujdes kur më bën pyetje!” u përgjigj Gjoni.
“Është më lehtë kur njerëzit nuk e dyshojnë dikë. Në atë mënyrë është vetëm një vrimë…, si ajo e Lutanit dhe ajo është e bërë. Makthi i vërtetë vjen kur ju kërkohet të qëlloni njerëz të shumtë.”
“Pjesa më e keqe e punës!” – psherëtiu Gjoni, duke rrokullisur sytë, “e kuptoj, e kuptoj se është shumë më shpejtë të gjesh këndin e përsosur, kur duhet të shqetësohesh vetëm për një djalë.”
Gjoni u kërrus paksa, fërkoi këmbën e djathtë. Pastaj kruajti faqen e majtë dhe pasi rrëkëlleu disa gdhënjka si me dënesë nis të fliste …
Gjyshi im, kam mësuar nga babai im, ishte një meselexhi i madh. Ama dhe një pithsame i vërtetë. I zoti. Dinte të tregonte. Dinte të rrëfente. Ama dinte të tregohej dhe… dinte të rrëfehej. Nuk duronte shumë bythëlëvizësit. Kishte njohur një …, një që i ngjante Lule Frangut. Eh, Lule Frangu ishte hero popullor dhe kishte energji të pashteruara. Dhe ai, si ai që ishte rrëfyer, ngjashëm i kishte pasur energjitë. Merrte përsipër punë që kërkonin fuqi të jashtëzakonshme. Një e tillë ishte kur kishte fituar bastin me Turkun për të ardhur brenda ditës nga Shkodra në Vlorë. Ai kishte dalë ngadhnjimtar mbi kundërshtarin, duke u frymëzuar në këtë ndërmarrje të fuqishme nga ndjenja të larta patriotike dhe familjare. Një ditë pas shumë kohësh, kur fama dhe emri i tij kishin kaluar gjeografinë e bastit, ai takon një farë trimi, që i thoshte se i ngjante Musë Qesexhiut. Dhe ai i shfaqet, pra si trim. Trimëria e tij ishte …
Ekremi ia ndërpreu fjalën Gjonit, duke ndërhyrë menjëherë.
“… ishte… ishte trim. Trim se e ngriti kullën e tij ngjashëm me Musë Qesexhiun e famshëm dhe e bëri 12 kate të lartë. Nga maja e saj ngiste shënjestrën mbi të gjithë ata që …”.
Po aq dhe Gjoni ia preu menjëherë. Shfryu dhe foli prerë.
“Ore, e di që je në një linjë. E di. Por më thuaj tani kush ta dha atë porosi?”
“Porosi?”
“Po. Kush të pagoi?”
“Unë nuk shkoj deri aty sa të paguhem. Nuk shkoj si …”
“Pra këtë vullnetarizmin tënd kush …”
“E ti e di mirë këtë, por kërkon ta dëgjosh nga goja ime. Ja po ta them… Edra…”
VAZHDON....
Desha të shprehja diçka nga impresionet që mora nga leximi i fragmentit të romanit "Grimi" të shkrimtarit të mirënjohur Fatmir Terziu, "Mjeshtër i Madh". Prita ta bëja këtë pasi të kisha lexuar edhe pjesën pasuese. Meqenëse kjo u vonua, mendova të shprehem, duke pasur parasysh atë urtësinë "Për të provuar shijen dhe cilësinë e një vere mjafton edhe një gotë ".
Veç kësaj unë e njoh mirë prozën e autorit, e cila shquhet për stilin e rafinuar, skalitjen e karaktereve dhe zbërthimin e gjendjeve psikoemocionale të tyre. Në rrëfimin dramatik terzian estetika e fjalës bashkohet e shkrihet mjeshtërisht me thellësinë e refleksionit eseistik. Këto dhe një tekst kurdoherë i latuar, dëshmojnë veç aftësisë krijuese, edhe erudicionin e kulturë…