Prof. Dr. Fatmir Terziu
Tashmë doli nga botimi libri me poezi i poetit dhe fjalëurtit të mençur nga Hasi, Rasim Ahmati. Libri ka mbi njëqind poezi të dala nga urtia dhe mençuria e tij në vite, nën një titull mjaft domethënës „Pa asnjë kusht“. „Pa asnjë kusht“ është ndoshta vëllimi i tij i parë me poezi, por në jetërrjedhën e tij, Rasim Ahmati, ka një mal mendimesh dhe ndjesish që lidhen me Atdheun, vendlindjen e tij të dashur dhe me jetën në emigrim në Londër.
„Pa asnjë kusht“ është një komunikim i ndjeshëm, që shpreh dashurinë, ndjesinë dhe kritikën e thukët të sinqertë e të ndjeshme, vërtetë pa kushte të dalë nga shpirti i tij bujar dhe i sinqertë. Udhëton me ndihmën e një diskursi të thjeshtë të gjuhës amë nëpër skutat dhestrofkat e ngrohta të fëmijërisë në Has. Begaton lotin e syrit. Rrjedh këndshëm në memorje. Flet me veten dhe dikton të thjeshtin, vetveten, simbolikën, njeriun, komshiun, rrugëtarin, emigrantin.
„Pa asnjë kusht“ është libër që shkruan me penën e mendjes e të zemrës. Është produkt i Njeriut të mirë e të lirë. Është një arsye më shumë, një shkrim në të cilin fjalët zgjidhen për bukurinë dhe tingullin e tyre dhe renditen me kujdes, shpesh në rreshta të shkurtër që rimojnë. Është plotë figura letrare, sinonime, është varg, këngë, lirikë, rimë. Më shumë sinonime të poezisë së Rasim Ahmatit i gjen në rrjedhë të jetës së vërtetë.
Kjo lloj poezie është një temë e gjerë, e gërshetuar me një traditë jete të vjetër Hasjane, që shkon jetëgjatësisht sa historia dhe më e vjetër se ajo që dihet e shkruhet, e pranishme kudo ku jeta njerëzore është e pranishme, ndoshta edhe sipas disa përkufizimeve si forma primare dhe primare e vetë gjuhëve, ku shqipja është modeli i thjeshtësisë së mjaft poezive.
„Pa asnjë kusht“ do të thotë se autori kërkon vetëm të përshkruajë në një mënyrë sa më të përgjithshme që të jetë e mundur disa mendime të tij dhe ide të strukura në vetvete, në vite të tëra, mes poezisë dhe mes mendimit poetik të konsideruar në një farë kuptimi si mënyra e tij e pavarur e mendjes. Natyrisht, jo çdo traditë dhe as çdo variacion lokal ose individual mund të përfshihet, ose duhet të përfshihet, por „Pa asnjë kusht“ ilustron me shembuj të poezisë së Rasim Ahmatit, poezi që variojnë midis rimës së jetës, historisë dhe vetë epikës. Ky libër përmbledh vështirësinë, dashuritë, intrigat dhe dhimbjet, ose pamundësinë e përcaktimit të asaj që struket dhe që e bën vetëm poezia mes poezisë.
Njohja gjithsesi e njohur e njeriut të thjeshtë me të, dallimet midis vetë asaj që ndodh dhe ka ndodhur, ideja e formës në poezi, poezia si mënyrë mendimi, dhe sa pak mund të thuhet në jetë për frymën e poezisë, është vetë ajo që ka dashur të thotë Rasim Ahmati. Sepse sikurse dihet poezia është mënyra tjetër e përdorimit të gjuhës. Ndoshta në disa fillime hipotetike të gjërave ishte mënyra e vetme e përdorimit të gjuhës, ose thjesht ishte gjuha e njeriut, proza ishte derivati dhe rivali më i ri. Si poezia ashtu edhe gjuha mendohet sipas modës se i përkisnin ritualit në shoqëritë e hershme; dhe poezia në veçanti, siç pretendohet, u ngrit në fillim në formën e magjive magjike të recituara për të siguruar një korrje të mirë të produktit, që në jo pak raste na e jep edhe memorja e Rasim Ahmatit.
Cilado qoftë e vërteta e kësaj hipoteze, ajo mjegullon një dallim të dobishëm: në kohën kur fillon të ekzistojë një klasë e veçantë objektesh të quajtura poezi, të njohura si të tilla, këto objekte nuk konsiderohen më shumë për vetitë e tyre të mundshme të rritjes së ëmbëlsirave dhe një magji të tillë, siç mund të mendohet se janë të aftë, është tërhequr për të bërë krijimin e tij mbi shpirtin njerëzor dhe jo drejtpërdrejt mbi botën natyrore jashtë. Këtë e bën më së miri „Pa asnjë kusht“ e poetit nga Hasi, Rasim Ahmati.
Comentários