Poeti rumun George Terziu një fenomen i abstraksionit në poezinë e sotme rumune

Poeti rumun George Terziu një fenomen i abstraksionit në poezinë e sotme rumune

Nga Fatmir Terziu

Poezia e poetit rumun George Terziu është një fenomen i abstraksionit në letërsinë e sotme rumune. Me këtë përcaktim nuk nënkuptoj abstraksionin, që është një proces i heqjes së detajeve, ose karakteristikave të panevojshme nga diçka për t'u fokusuar në veçoritë e saj thelbësore, por këtë të fundit, pikërisht veçorinë abstraktive, që i klargohet artistikisht vetmisë dhe izolimit të autorit të saj.

Poeti George Terziu, është botues i një reviste poetike rumune dhe mbledh mjaft poetë dhe krijues rreth vetes së tij, ndaj ai ëhstë si në rastin. Eparë ashtu dhe në të dytin e lartcituar, me shumë miq e bashkëpunëtorë letrarë dhe në një farë mënyre, jo sepse ka mbiemrin tim, por në leximin tim spontan dhe të kërkueshëm në lëminë poetike, ai mbetet bërthama dhe ushqyesi i çdo përpjekjeje të një komuniteti të vlerësuar letrar.

Megjithatë, duke lexuar poezitë e tij, sidomos ato të publikuara në revista dhe online si përmbledhje individuale me poezi ndër vite, e sidomos tani kohëve të fundit, pasi rashë në kontakt online me të, në tërësinë e tyre, të mbledhura në Cervantes, revistă internațională de cultură, del qartë se poezia e tij është poezi pa paralele, një poezi e gjallë, e bukur dhe mjaft artsjellëse.

Është shumë e vështirë të gjesh, si në kohët moderne, ashtu edhe në dekadat e vjetra të letërsisë rumune, ndonjë lidhje farefisnore dhe pikënisje për poetikën e tij, është pothuajse e pamundur t'i përmendësh udhërrëfyesit e tij, apo dhe ndonjë kapërcim gjeografik, aq sa dhe asaj që vjen nga vetëm mbiemri në këtë rast. Në thelb, kjo është poezi e Terziut është një poezi në thelb e destinuar që të kundërshtoj përkufizimin si thelb dhe nocion poetik. Për George Terziun, mes kësaj që lexohet dhe komentohet them se mund të flitet shumë më shumë në mënyrë poetike, në rrugë të qartë e të kuptueshme artsjellëse, dhe jo në mënyrë apofatike, duke filluar nga ajo që nuk është, dhe që unë në fakt nuk di më shumë si ta kërkoj.

George Terziu, flet në vetën e parë, flet për gjërat dhe njerëzit që do, flet për gruan që do dhe që është pranë tij, flet për fëmijët e tij, flet për miqtë e tij, flet për ngjarjet. Në poezinë e tij është ikja dhe ardhja, jeta dhe vdekja, pija dhe dehja, është prezenca, pra në atë poezi të krijuar nga poeti Terziu, brenda saj në fakt është i madh e i vogël, është ajo që ndodh çdo ditë, ajo që do të ndodhë sipas perceptimit të tij, por gjithnjë në art. Dua të theksoj se kjo poezi, kjo poezi e llojit George Terziu, nuk është e ashtuquajtura poezi konfesionale, ndoshta dhe aq tipike për mjediset anglishtfolëse. Kjo nuk është poezi autobiografike në vetën e parë, edhe pse ai e ka pasion arti këtë vetë. Ajo është diçka tjetër.

George Terziu është një vëzhgues i mirë i përditësisë. Ai, si një poet me mendje të mprehtë, vëzhgon dhe përshkruan njerëzit, natyrën, ngjarjet, por nuk është në thelbi krijues me një poezi përshkruese. Ai tregon gjëra, por nuk është poet i një poezie narrative sikurse ndodh tek poezia „Nisja“ ku poeti shkruan me art të gjallë: „Kaloj mes njerëzve të trishtuar, imagjinarë/Si një pacient nga ringjallja/Që kur u largova nga jeta jote/Njerëz të çmendur po pushtojnë Satu Mare!/Lot fjalët tona, të rrumbullakëta,/Frezia të çuditshme thërrasin,/Heshtjet në vendin tuaj përgjigjen/Si asgjë fjalë mes nesh.“ Pra sikurse shihet, poezia e tij është poezi plot kthesa të papritura, me artikulim absolutisht jo standard, jokonvencional të fjalëve dhe imazheve, por në asnjë mënyrë, kjo nuk është poezi surreale, sikurse ndodh tek poezia „Nëse“.

Poeti shkruan „Të kap lotët e tu në duar dhe t'i puth butësisht/Si të duash një flutur“ dhe aty kuptohet se shtylla e saj, boshti i ndërtimit të saj, është një metodë unike, thjesht marine e rregullimit, zhvillimit dhe ndërtimit të materialit në poemë, dhe është absolutisht e tij dhe e dallueshme. Që në fillim, që nga poezitë e tij më të hershme, ai mbetet me një emër të qartë: Poeti George Terziu.

Duke marë në konsideratë këtë poezi shohim se nuk ka module të pavarura që përbëjnë tekstin, nuk ka fije narrative, nuk ka fraza aforistike që mund të izolohen dhe citohen lehtësisht, por ka gjallëri vargu, ka mirëkuptim tekstual arti, ka në thelb filozofi. Pra poezia e tij ndërtohet duke grumbulluar filozofi, duke grumbulluar fjalë, duke skalitur imazhe dhe situata dhe elementet funksionojnë vetëm në ndërlidhjen e tyre. Është një rrjet tensionesh në të cilat theksimet ndryshojnë vazhdimisht, dhe në këtë kuptim është gjithmonë pulsues, asnjëherë përfundimtar, ndryshon në varësi të mënyrës se si e shikon njeriu, dhe kështu jashtëzakonisht si një organizëm i gjallë.

Ndoshta shembulli i parë dhe më i mrekullueshëm i metodës së George Terziut janë titujt. Një studim i veçantë mund të shkruhet për mënyrën se si ky poet prezanton titujt, funksionin e tyre dhe komunikimin me tekstin, sikurse ndodh me poezi të tilla si „Poezi për ditëlindjen time“; „Mendimet e një njeriu të mirë, të rrëmbyer me trap“; „Koncert piano dhe orkestra për diploma“; „Eminesku im“; „Përfundimi i humbur“; „Poezi banale, në një ditë banale“ e mjaft të tjera.

Shumë shpesh janë mjaft të papritura, që në dukje duken si të palidhura me trupin e poezisë, por që kanë një stërrlidhje të fuqishme, ku çdo aspekt, sadop i ulët apo i lartë, është një majë me art. Titujt vetvetiu, në jo pak raste tek krijimtaria e tij, përfaqësojnë fraza standarde, pa asnjë aspiratë për një kthesë dhe befasi poetike, tingëllojnë të përditshme, thuajse biznesore, të kërkuara e banale, por është pikërisht mbivendosja e tyre mbi tekstin, leximi i tyre përmes dhe për shkak të tekstit që i bën të rezonojnë jo shurdhues, por zëngritur në art.

Për shembull poezia „Poezi e humbur“:

„Po errësohet pasi nuk folëm

I bie kambanave me tinguj argjendi

Është sikur mendimet tona po na gënjejnë sot

Është sikur jeta është shumë larg

Ne e ndiejmë nevojën të flasim me pëshpëritje

Hieroglifet e çuditshme vijnë buimace

Dhe ata shtrihen mjeshtërisht në çarçafë të lirë

Sa keq për këto tekste të paprekura

Kisha kaq shumë ndjenja

Më lejoni t'ju them, por unë jam duke u mbyllur në guaskën time.“

Titulli dhe teksti krijon pikërisht atë ndërlidhje të tensionuar të përmendur më parë, ku dallohet dialogu i vazhdueshëm e i pashtershëm mes tyre, gjë që mundëson këndvështrime, lëkundje dhe ndryshime të reja në dritën e shqyrtimit të poezisë. Në të njëjtën kohë, vetë poezia e tillë ngarkon me peshë dhe thellësi të re përditshmërinë standarde të togfjalës së titullit, e bën atë të qartë, edhe kur e vë në dyshim, nxjerr të gjithë gamën e kuptimeve nga çdo fjalë e saj. Ajo në këtë rast është një ankth studimi, dhe jo thjesht në këtë rast, por dhe kur sinjali i njohur i alarmit si pjesë e trajnimit për marrjen e masave parandaluese mësohet vetë alarmi, dhe vetë alarmin që e përjeton dikush e mëson nga diçka, dhe është pjesë e ndonjë procesi didaktik ekzistencial.

Në këtë zgjerim dhe shumëzim kuptimesh në togfjalëshin e titullit, njeriu pyet veten edhe në lidhje me titullin e vetë këtij stili cila është “galeria e zemrës” së poetit? Një hapësirë ​​e zemrës, që ruan dhe shfaq të bukurën dhe të rëndësishmen, apo është një galeri miniere ku gërmon në errësirë, duke mos ditur se çfarë do të hasësh? Apo janë të dy në të njëjtën kohë dhe po aq të fuqishëm?

Duke përmbledhur, mund të them në mënyrë deklarative se metoda e George Terziut është thirrja, lëvizja, zhvendosja, dhe kur nuk ndoh me të gjitha rolin e merr vetë heshtja të shkoj në stacionin e duhur diksursiv.

George Terziu me këtë rast e përdor heshtjen në këtë mënyrë, ose me fjalë të tjera dhe kur janë fare boshe, kur duket e pathëna, e nënkuptuara, edhe kur është një objekt hamendësimi, ai sedërton mrekullisht një distancë të atillë që lexuesi duhet të kalojë mes fjalëve dhe imazheve, midis një elementi tek një element tjetër që hyn në një marrëdhënie reciproke midis kuptimeve. Një autor që të përdorë në këtë mënyrë ndërprerjet, pauzat, frymëmarrjet dhe figuracionin e pasur natyrisht kërkon një vëmendje më të madhe, një analizë më të ndjeshme e më të gjerë diksursive.

ENGLISH

The Romanian poet George Terziu is a phenomenon of abstraction in today's Romanian poetry

By Fatmir Terziu

The poetry of the Romanian poet George Terziu is a phenomenon of abstraction in today's Romanian literature. By this definition I do not mean abstraction, which is a process of removing unnecessary details or characteristics from something to focus on its essential features, but the latter, precisely the abstract feature, which artistically explains the solitude and isolation of its author.

The poet George Terziu is the publisher of a Romanian poetry magazine and gathers many poets and creators around him, so he is like the case. In the same way in the second one mentioned above, with many friends and literary collaborators and in a way, not because it has my last name, but in my spontaneous and demanding reading in the poetic field, it remains the nucleus and feeder of every effort of a community appreciated literary.

However, reading his poems, especially those published in magazines and online as individual collections of poems over the years, and especially now recently, after I found him online, in their entirety, collected at Cervantes, revistă internațională de cultură, his poetry is poetry without parallels, a lively, beautiful and quite artistic poem.

It is very difficult to find, both in modern times and in the old decades of Romanian literature, any kinship and starting point for his poetics, it is almost impossible to mention his guides, or any geographical crossing, as much as what comes from just the last name in this case. In essence, this is Terziu's poem is a poem essentially destined to defy definition as a poetic essence and notion. About George Terziu, among what is read and commented on, I say that it is possible to speak much more poetically, in a clear and comprehensible artistic way, and not in an apophatic way, starting from what is not, and that I don't know how to search anymore.

George Terziu, speaks in the first person, talks about the things and people he loves, talks about the woman he loves and who is next to him, talks about his children, talks about his friends, talks about events. In his poetry there is departure and arrival, life and death, drinking and drunkenness, it is presence, so in that poem created by the poet Terziu, inside its poetry is the big and the small, it is what happens every day, what to happen according to his perception, but always in art. I want to emphasize that this poem, this poem of the George Terziu type, is not a so-called confessional poem, perhaps even so typical for English-speaking environments. This is not autobiographical poetry in the first person, although he has a passion for this art himself. He is something else.

George Terziu is a good observer of everyday life. He, like a sharp-minded poet, observes and describes people, nature, events, but is not essentially creative with a descriptive poem. He tells things, but he is not a poet of a narrative poem as it happens in the poem "The Departure" where the poet writes with vivid art: "I pass among sad, imaginary people/Like a patient from the resurrection/Since I left your life/ Crazy people are invading Satu Mare!/Our words, round tears,/Strange freesias call,/Silences in your land answer/Like nothing words between us. with absolutely, non-standard, unconventional articulation of words and images, but in no way, this is not a surreal poem, as it happens in the poem "If".

The poet writes "To catch your tears in my hands and kiss them gently / Like to love a butterfly" and there it is understood that its pillar, the axis of its construction, is a unique, purely marine method of regulation, development and construction of the material in the poem, and is absolutely his own and distinct. From the beginning, from his earliest poems, he remains with a clear name: Poet George Terziu.

Considering this poem, we see that there are no independent modules that make up the text, there are no narrative threads, there are no aphoristic phrases that can be isolated and easily quoted, but there is liveliness of verse, there is textual understanding of art, there is essentially philosophy. So, his poetry is built by gathering philosophies, by gathering words, by sculpting images and situations, and the elements work only in their interconnection. It is a network of tensions in which the emphases are constantly changing, and in this sense, it is always pulsating, never final, changing depending on how one looks at it, and thus remarkably like a living organism.

Perhaps the first and most striking example of George Terziu’s method is the headlines. A separate study can be written about the way this poet presents titles, their function and communication with the text, as it happens with poems such as "My Birthday Poem"; "Thoughts of a good man, carried away with a raft"; "Piano and orchestra concert for diplomas"; "My Eminescu"; "The Lost End"; "Blank poems, on a banal day" and many others.

Very often they are quite unexpected, seemingly unrelated to the body of the poem, but having a powerful connection, where every aspect, however low or high, is a pinnacle of art. The titles themselves, in quite a few cases in his work, represent standard phrases, without any aspiration for a poetic twist and surprise, they sound every day, almost businesslike, demanding and banal, but it is precisely their superimposition on the text, their reading through and because of the text that makes them resonate not deafeningly, but loudly in art.

For example, the poem "Lost Poem":

"It's getting dark since we didn't talk

It rings silver-sounding bells

It's like our thoughts are lying to us today

It's like life is so far away

We feel the need to speak in whispers

Strange hieroglyphs come biface

And they lie neatly on loose sheets

Too bad about these intact texts

I had so many feelings

Let me tell you, but I'm closing in on my shell."

The title and the text create exactly that tense interrelationship mentioned before, where the constant and inexhaustible dialogue between them is distinguished, which enables new perspectives, oscillations and changes in the light of the examination of the poem. At the same time, such poetry itself imbues the standard ordinariness of the title phrase with new weight and depth, makes it clear even as it questions it, draws out the full range of meanings from its every word. It is in this case a study anxiety, and not simply in this case, but also when the known alarm signal as part of the training to take preventive measures the alarm itself is learned, and the very alarm that one experiences is learned from something, and it is part of some existential didactic process.

In this expansion and multiplication of meanings in the phrase of the title, one wonders also in relation to the title of this style itself, what is the "gallery of the heart" of the poet? A space of the heart, which preserves and displays the beautiful and the important, or is it a mining gallery where you dig in the dark, not knowing what you will come across? Or are they both at the same time and equally powerful?

Summing up, I can say declaratively that George Terziu's method is calling, moving, shifting, and when it doesn't happen at all, silence itself takes the role to get to the right discursive station.

George Terziu on this occasion uses silence in this way, or in other words, and when they are completely empty, when it seems unspoken, implied, even when it is an object of conjecture, he wonderfully creates such a distance that the reader must pass between words and images, between one element to another entering a reciprocal relationship between meanings. An author who uses interruptions, pauses, breaths and rich figuration in this way naturally requires greater attention, a more sensitive and wider discourse analysis.