NË KONCERT...

Vangjush Saro

NË KONCERT...

(Fragment nga romani “Kurora e Ballkanit”/ Amazon - 2016)

I shtrenjti Qato, po të tregoj tani diçka që mund të të ngushëllojë. Ishim pardje në një koncert. Me violina me violinçela, kështu. Simfonira. Ata që iu binin veglave, ishin shqiptarë e vendas. Ranë përmbys të shkretët. Por ja, mua më zuri gjumi duke dëgjuar viu-viu. Xhulieta më hiqte për krahu. Zgjohu Qako! Pastaj edhe djali:

-Ba! Përse nuk ndenje në shtëpi, gjersa të flihet?

-Sepse shkrimtari ka nevojë për atmosferë, - i thashë.

-Po qëndro në atmosferë, pra! - s’të lë as Xhulieta.

-Shkrimtari... - zë e flas prapë unë.

-Aman, se kur flet kështu, t’i trazon zorrët.

-O grua. Atmosfera çfarë nënkupton?... Se e kam diskutuar edhe me Qaton; si i thonë asaj fjalës, s’luan bari po nuk fryn era...

Nuk e zgjati më. Ç’të bëj se merr vesh nga letrat shejtania, se ia tregoja unë asaj... Sidoqoftë. E mbajta veten një copë herë. Edhe vura veshin të dëgjoja muzikë. Sytë më shkonin ngrirazi sa andej-këndej nëpër sallë, ku të pranishmit kalitnin durimin duke dëgjuar atë kuartetin. E harqeve. Në fakt, muzika ishte e njëtrajtshme, si në disa tregime të kolegëve, ku nuk ka dramë, lëvizje, ulje-ngritje... Në këto e sipër, mua më zuri gjumi prapë.

-Qakooo!

-Ë? Tregimi... - bërtita i trembur. Sepse unë jam duke krijuar një kryevepër, vëlla. Dhe mendjen veç atje e kam.

-Qetësohu! - më grishi Xhulieta. - Ose ngrihu, merr SkajTrenin dhe drejt e në shtëpi.

Jo or, jo. Durova me stoicizëm deri sa erdhi pushimi. Një filxhan kafe me siguri do të më bënte mirë. Ndërkaq, dikush më prezantoi me një poete; ishte një grua as e vjetër, as e re. Vinte kështu e imët dhe lëvizte me të gjitha ç’mund t’i lëvizin një njeriu. Epo, mirë. Thashë po shkëmbejmë nja dy fjalë. Mirëmbrëma. Qako Proçka... Tregimtar i njohur. U prezantova unë. Helena; shkruaj vjersha, tha ajo. Gëzohem! Dhe e ngava më tej bisedën: Si Qatua, hë? Qatua?

-Jo jo. Unë jam e veçantë, - tha gruaja, duke parë tavanin dhe duke i lëvizur të gjitha: këmbë, duar, supe, veshë, vetulla... Vjershat që shkruaj unë, kanë një këndvështrim origjinal. Kupton? Unë... ç’janë këto, jo po vitet ‘80, jo po viti 2000, s’i kam në radar fare... Ore, edhe dekadën e parë të këtij shekulli, e parakaloj kështu... Hë? Po kush është, mo; ja më thuaj ti mua, kush! Poezia sot ka pamje tjetër. Kupton? Unë e kam shpallur këtë. Në thelbin tim poetik qëndron sfida. Po ta shpjegoj vetëm me dy vargje: Hënë që më rri menduar/ heshtja jote heshtur flet...

Qato vëllai, nuk kanë të mbaruar kompetentët në këto arte të uruara. Papritur, na doli se ata që do të përfaqësohen në antologji, nuk paskan të mbaruar. Zura të thosha me vete: Unë një. Qatua dy. Fehmiu tre. Mahmudi katër. Po që na doli përpara edhe Helena... Që ende s’e kishte mbyllur sqepin... Po atë tjetrën ta kam thënë, mo: Dega e kajsisë shkundi lodhjen/ unë e di që dimri ka filluar... Oh, sa kam vuajtur për këtë vjershë...

Ishte e paparë. Sidoqoftë. Mendova njëherë sikur ta përzieja pak bisedën:

-Edhe unë po shkruaj një tregim, - i thashë. - Bën fjalë për...

-Lerë mo lëre, - ma preu ajo gjithnjë me sytë në tavan - kam nxjerrë unë ca vjersha këto ditë. Po ç’vjersha! I ke lexuar? Te blogu “Mjegull” ishin...

-Ok. Por, si po të thosha, ky tregim...

-More, poezinë duhet ta ndjesh, - ma rrëmbeu sërish fjalën nga goja ajo; dhe veç dridhej e lëvizte e tëra. - Se poezia ka disa të fshehta. Kupton? Misteri gjendet brenda vetes, i mbështjellë në metafora. Në pafajni. Kupton?

-Sidoqoftë, - bëra edhe një përpjekje - Çdo gjini në peshën e vet. Si i thonë asaj fjalës së urtë...

Po pse urtësohej ajo! Qato vëllai, ç’të bëkërka pasioni letrar!

-Oo! Në radhë të parë, shpirti, - gati sa nuk më qëlloi me bërryl - Kupton? Të shpërfaqet shpirti. Në çdo varg. Kupton? Si e kam atë vjershën unë... Hëna shëtit nëpër re/ dremitja e saj më pëlqen/ por dashuria që fle...

-Ashtu. E qartë... - por nuk po i bishtnoja dot dhe gati sa nuk thirra - give me a break, që do të thotë pak a shumë m’u hiq qafe... Më kot. S’kishte shërim ajo punë.

-Dëgjo dëgjo. Duhet të shpërthejë vjersha, - s’më lëshonte ajo, gjithnjë në aksion. - Të shtërzojë. Kupton? Ajo lind së brendshmi edhe të shkund; jeta merr ngjyra të tjera... Dhe ti drithëron. Kupton?

-Si e kishe emrin ti, motër? - gjeta pak hapësirë t’i thosha.

Por motra s’kishte ndër mend të pushonte assesi, i dha drejtim sakaq:

-Helena. Frymëzimi vjen çiltër. Përherë. Kupton? Ka tisin e të panjohurës. Zakonisht në të mijat, vargu fillon me një ritëm të brendshëm... Troket. Ecën. Fluturon. Kupton?

Mirë që më thirri Xhuljeta, se do të më kishte rënë të fikët. Edhe teksa ndaheshim, ajo si ndonjë e luajtur mendsh, më fliste shurdhtazi dhe më bënte shenja e më kërkonte... Që ta ndjesh është fjala. Kupton? Pasi të lexosh vargjet e para... Qëllimi poetik është i lartë... (Tregoi me dorë tavanin.) Të thashë gjë për portalin “Ora 12 e notës”? Cikli im më i mirë. (Vuri duart përpara syve, si të ishin fletë libri.) Lëçiti dhe ke për të parë...

Të keqen e atij kuartetit me viu-viu, vëlla Qato. Po vërtet. Ç’është kështu me ne shkrimtarët dhe poetët e mëdhenj! Nuk përmbahemi fare. Ka një të drejtë Xhuljeta kur më thotë: Ndonjëherë, thirri mendjes...

Hajde, na bëj të fala. Ç’mbrëmje raskapitëse! Tani na u shpif edhe kjo puna e antologjive...