"Fjala e lirë" Londër dhe ...
- Prof Dr Fatmir Terziu
- Jun 3, 2022
- 6 min read

Pershendetje Fatmir ,
Me kete mesazh , qe me dergove , per antaresimin ne "Fjala e lire " , me kujtove te kaluaren tone , kur debutuam ne organet e shtypit te asaj kohe, te dhimbshme dhe mbijetuam . Shtypi monist ishte me partiaku , qe ka njohur Europa . Nuk them Bota , sepse ka Kore , Kine etj . Ne fillimet e demokracise , disa extremiste shkruan se nga ai shtyp nuk kemi c'te mesojme . Kur e pyeti gazetaria : Shtypi i ri , lindi ne boshllek ? Extremisti u kujtua te terhiqej , nga pozicioni i tij fallco. Ne shtypin e asaj kohe , funksionaret e zakonshem ishin mjaft elastike dhe ne shumice , kishin ide te avancuara .
Kam parasysh se ne shtypin e kohes , punonin si fuksionare : Profesori i famshem , Hamid Borici , punonte Sakajava , Nonda Bulka , Petro marko , Mark Ndoja , Faik Labinoti , Mitro Cela , Ibrahim Baci , Murat Gecaj , Bektash Zite , Filip Cakulli , Shyqiri Meko , Prenc Zogaj , Skifter Kellici , Agron Cobani ,Frok Cupi , Agim Shehu , dhe dhjetra te tjere te ketij niveli intelektual dhe shoqeror, qe per momentin nuk me kujtohen . Ai shtyp sado partiak , nuk mund te jetonte , pa zanatcinjte e penes , qe i kishte punesuar , por kishin tjeter formim intelektual dhe synim profesional . Ata u aftesuan aftesuar ne shtypin monist , per te arthmen demokratike te shtpit pluralist, qe do te vinte nje dite .
Neper zyrat e ish "Bashkimit " kam njohur shumicen e miqve te mi . Ne ato zyra , kam njohur edhe kolege te brezave te ndryshem si Fatos Cekodhimen & Fiqri Shahinllarin . Ne klubin e" Bashkimir" , besoj se jemi takuar ,ti Fatmir dhe une , per here te pare . Shtypi ka qene dhe mbetet palastra , ku pergatiten fillestaret e gazetarise .ish funksionaret e shtypit te asaj kohe , realizuan nje detyre te madhe , ndaj brezave te rinj te gazetarise dhe publicistikes , per te mos thene edhe te shkrimtareve fillestare .
Jane bashkepunetoret e atij shtypi , qe realizuan lidhjen e brezave , pa krijuar vakumin e mundshem , deri ne shtypin demokratik , qe ze fill , me RD , "Koha jone " "Aleanca demokratike " . "Intervista " dhe ne titujt e shumte te gazetave dhe revistave te sotme , nje prej te cilave eshte revista "Albanian Post " dhe portali i famshem " Fjala e lire ",rofesor Fatmirin , ne krye . Ndryshim rrenjesor i drejtimit dhe frymezimit . Ne krye te shtypit te sotem ndodhen intelektuale me tituj . Brezi tjeter nuk e kishte kete mundesi .
Revista"AP" dhe "Fjala e lire " po bejne historine , qe i takon brezit te sotem dhe te arthem .
Revista dhe portali , jane rritur , ne ecje e siper , duke pasur nje objektiv te qarte , ne sherbim te letrareve , publicisteve, gazetareve , te krijusve te c’do drejtimi demokratik te lirise se shprehjes . Te dyja organet , me rritjen e realizuar , e kane justifikuar synimin , qe i paten ven e vetes .
Ka dhe portale , qe funksionojne dhe kane meritat e veta , Por "Fjala e lre " shquhet midis tyre , ne rrugen e gjate te detyrave , qe kryen shtypi i c'do kombi . Nuk pretendoj se i njof hollesisht portalet e shumta , qe kryejne misjone te caketuara , ne sherbim te demokracise dhe te ceshtjes kombetare . Revista dhe portali , qe drejton F. Terziu , kam pasur dhe kam mendimin se eshte ne rrugen me te mbare te mundeshme . Pse ?
Ka bashkepunetore te nivelit te larte , qofte ne letersi , qofte ne shkencat . Edhe te dua t'i nemeroj te tere titullaret , nuk mundem . Jane shume dhe jo dosido , por me orgjinalitet te spikatur . Po permend dy , prej tyre , qe i perfaqeson masivisht te dy krahet e profileve .
Njeri eshte Prof. Eshref Ymeri . Nga dora e tij dhe e kolegeve te ngjashem dalin vetem materjale me cilesi te larte , permbajtesore edhe artistike . Lexoni materjalin e fundit , qe u botua ne "FL" , qe e pat titulluar "Leter e nje shoku " . Ate analize te agresionit rus , ndaj Ukraines , nuk e gjen ne asnje periodik profesional , te gazetave aktuale , qe botoihen ne shqip . Pa pretenduar se i kam lexuar te tera analizat . Njof shumicen dermuse te tyre .
I dyti bashkepuntor eshte shkrimtari i mirenjohur , Astrit Lulushi . Ky njeri ka lexuar, lexon dhe shkruan kaq shume, sa mund te quhet , pa frike "enciklopedi ne levizje " . Per kete bashkepunetor te portalit tone cilesia dhe sasia e shkrimeve , letrare dhe historike , jane bashkuar ne nje trup te vetem .
Keta te dy i konsideroj perfaqesus te plejades te bashkepunetoreve elitare te “FL” . Materjale e tjera te profesionisteve , jane te ngjashme me dy personat , qe kam vecuar , me gjykimin tim .

Duke shfaqur shkrime te tilla , ne "FL" amatoret mendohen dy here , kur dergojne materjale te Terziu . Rralle kam pare materjale te dobet , nga ana permbajtesore , ne portalin tone . Bashklepunetoret e ndergjegjshem e kane pasur dhe e kane ne dore cilesine e organit, ku ballafaqojne idete e tyre , qofshin amatore , madje dhe profesionale. Nuk perjashtohen rrastet , kur gabojne edhe profesioniste te c’do kalibri qofshin . Profesioni i redaktoreve , nuk ekzistojne , ose nuk perfillet ne stadin e sotem historik te shtypi.Presupozohet nivel i larte profesional i autoreve , te c'do ngjyre . Kjo e rrit pergjegjesine e bashkepunetorve , per te nisur , drejt botimit materjale te krehura , brenda mundesive maksimale , qe ka sejcili bashkepunetor. Cilesine e organit , qe shkruajme e kane eskluzivisht ne dore bashkepunetoret .
Kam mendimin , qe kryesisht shkrimtaret te bejne nga nje shkrim kritik te botimeve letrare kryesisht , por kritika mund te shtrihet dhe ne aspektin gazertaresk .Kjo do te ishte ndihme per organin , por dhe per autoret . Nuk ka njerez te pa gabushem . Shtypi monist e realizonte kete menyre kritike . Jepte gabimet e shtypit dhe te shprehjes , per nje periudhe te caketuar, nen okelion , "Xhevaire shtypi " . Une jam autodidakt ne gazetari , por u ndihmova seriozisht nga profesionist , fillo nga Tashko Lako , Sakajeva dhe deri te Profesor Hamiti .
Me kujtohet nje rrast . Kisha shkruar nje shkrim kritik , per ish fermen Sukth . Me therrasin ne Ministri dhe me thone se je duke bere autogol, sepse Drejtori ishte antar i Byrose se Durrsit . Mentori im Bektash Zite i ndjere , me tha se kjo pune do t'i referohet Sakajeves , i cili keshilloi , qe te shkruaja vetem Kryeartikujt e bujqesise , qe ishin pa emer , por merrnin honoraret si dhe shkrimet e tjera . Besoj eshte shembell , qe duket qarte se organi dhe bashkepunetori krijojne nje unitet te pa ndashem dhe te pa influencuar nga c'do goditje eventuale , qe gjithnje jane prezente . Pas shume dekadash , nje rrast i ngjashem , me ndodhi , ne organin tone" FL" .. Nje zonje e nderuar kishte shkruar se ne nje shkrimin tim , kishte verejtur plagjature . Kete rrast ja referova , Terziut , i cili mori persiper ta bisedonte vete kete problem me Zonjen e nderuar . Bashkebisedime te tilla , jane te shenderteshme , per organin , ku autori cfaq mendime dhe realizon diskutime krijuse . Sic e theksova me siper , eshte ne dobi te cilesise se organit , kur kritikia vjen brenda vetes . Shpesh mund te mjaftohen vetem me pyetje , qe drejtohen ne faqet e portalit. . Pyetjet kane qellimin e mire , per te njohur detajet e ndonje shkrimi , qofte dhe letrar . Kjo forme e pyetje pergjigjeve , do ta shendoshte shume bashkepunimin , nen cadren e vete organit botuas.. Format e punes , per t'u vete korigjuar , jane te njenjeshme me zerat kritike , qe vine nga jashte organit botus , por gjithnje dashamirese .
Qe te realizohet nje cilesi e nivelit kohor , baza e punes , eshte te ndergjegjesimi i lexusve .Ta konsiderojne organin botus , si pjese integrale te kultures se tyre te pa plotesuar . Letrari dhe vecanerisht gazetari , duhet te lexoi , pa pushim , gjithe materjalin , qe qarkullon rreth tij . Ai qe nuk lexon , shkruan ne pergjithesi , qe quhet ndryshe apriori . Nuk ka mase te lexuarit . Ne te tilla rraste , perdoret aforizmi , sa me shume ,aq me mire .
Ajo , qe shquhet pa lupe , eshte fakti , qe "F.L" , ka bere nje rruge te sukseshme dhe e pret nje e arthme po kaq e ndritur , sepse ka siguruar nje trupe cilesore bashkepunetoresh , nen drejtimin e letrarit pasionant dhe te pa lodhur , Profesorit , F. Terziu . Pergjegjesia e bashkepuntoreve eshte gjithnje ne pajtim me kerkesat e kohes , qe dhe ato jane ne rritje .
Keto kujtime , me ringjalli emali yt , zoti Terziu . Ndoshta u zgjata . Sinqerisht : Illo Foto , NY- 2/6/2022
Përshëndetje miku ynë Illo Foto. Urime për vlerësimin e merituar. Paç fat, shëndet dhe vullnet në vazhdimësi. Veç urimit, në komentin tim dua të të mbështes në ato që shtjellon. Po. Kemi shumë vite që na janë hapur dyert për të shprehur lirshëm mendimet tona, të cilat ishin kyçur në drynat, që dikur i quanim "elzet". Pikërisht dikush më sugjeroi se mendmet e mia mund ti postoja tek një portal, i cili është ngritur posaçërisht për të shprehur ‐fjalën e lirë. Dhe kjo ishte "Fjala e Lirë", ajo e pa njohura për mua mbi 15 vjet më parë, që sot jo më e pa njohur, por shumë e vyer, që zë në renditjen e shtypit të mëngjezit- vëndin e par…