Fatmir Terziu: Rrëfimi i syve

Rrëfimi i syve

Tregim nga Fatmir Terziu

S'kishte errësirë! Edhe pse dukej, se drita vinte nga errësira, nga e thella e saj, mugëtira mbetej kryeneçësi. Dritë s'kishte, që s'kishte. E mugëtira fliste. Fliste me zërin e saj mugëtirëror…

-Ju më ngatërroni me një syhumbur, pse më thoni atë fjalë që nuk duhet t'ua zë goja? Nuk e ndjeni dorën time si i kam numëruar kokrat e orizit gjatë gjithë kohës së caktuar nga ju këtu në këtë vend ku vetëm minjtë luajnë sipas koreografisë së tyre? Nuk është një fakt ky, që nuk kam perde në sy?

Dhe më pas një fshikëllimë ajri. Ajri u tendos dhe.., përsëri mërmëritja u bë kryefjalë.

-Dua t'ju siguroj se ju nuk e ndani dot dritën nga errësira. Ju nuk mund ta bëni kurë një gjë të tillë. Ka kohë që ju mundon kjo gjë. Ju mungon aftësia e shqisës përkatëse. Unë e kam këtë gjë të mirë dhe ju më thoni se jam syperdëzuar. Shqisa ime e shikimit shkon përtej jush, përtej këtyre mureve të trasha. Unë shoh më shumë se ju. Unë e ndjej dhe e ndjek udhën e dritës. Edhe aty ku ju mendoni se është errësirë. Errësira për ju është ikje. Fundosje. Largim. Përhumbje. Zhdukje…

Përsëri tendosje ajri. Përsëri…

-Atëherë mos më lodhni. Në fakt shkurtoni kohën tuaj dhe tashti më dëgjoni, sepse dua të jem ndihmësi juaj më i mirë. Dua të ju kallëzoj në vetën e duhur atë që ndoshta ju e kujtoni të humbur. Dua të ju tregoj për dritën, atë dritë që ka gëlltitur vetë errësirën. Dhe vetëm kështu ju do të më besoni se sa të shëndosha janë sytë e mi. Sa e qartë është tërë ajo që përbën sistemin tim shikues. Puna praktike që më besuat nuk ju bindi. Ju më dhatë një thes me oriz dhe unë ua numërova një e nga një, madje jo në të shtatë ditët që ju më latë si punë afati, por në dyzetë e tetë orë, pra në dy ditë e dy netë, largo aritmetikisht vetëm sytë, pra kohën kur ata u mbyllën që të qetësoheshin duart që më dridheshin dhe trupi që s'më njihte se isha i veti.

Nuk do të jetë ndoshta bindëse, ajo që më detyroi ta bëjë këtë gjë. Nuk është ndonjë projekt i madh. Nuk është humbje kohe mbi letër, me laps, penel apo diçka tjetër. Nuk është as dhe ndonjë shtysë. Ndonjë dëshirë. Ndonjë lakmi për t'u bërë i madh. Sikurse e shikoni jam thjesht një Njeri, një njeri në hall. Numëroj për të kaluar kohën. Numëroj zogjtë që fluturojnë të lirë. Numëroj milingonat që punojnë në dritë e në errësirë. Numëroj zvarritës, kafshues, ah, ah, po dua ta them me gjuhën e duhur dhëmbëgrishës, pra grabitqarë, tavmaqarë, të uritur, të ngopur, të lodhur, të ngrohur, të ftohur. Pra numëroj dhe ushtarë të një armate të madhe. Numëroj zyrtarë, fshatarë, qytetarë, kalimtarë, thjesht i numëroj për qejf, dhe jo për ndonjë hall. Unë e pëlqej numërimin. Ai është i vetmi zanat që kam. Madje jam profesionist në këtë pikë.

Prandaj u afrova aty në atë vegim. Në atë dhomë të madhe, në atë dhomë parajse. Nuk i urrej ata. Unë i kam këtu në zemër. Ata më kanë dhënë më shumë dritë. Ata madje më kanë dhënë mundësinë që këtë profesion ta çoj deri në perfeksion. Unë nuk i doja tërë ato kallëpe të jeshilta, të lidhura me kujdesin më të madh estetik, në tufa të ngjeshura bukur. Ndoshta ata ishin një arsye më shumë. Zhurma e tyre ishte e madhe. Po grindeshin sa… Nuk dua ta them këtë se ndoshta do të më kërkoni më shumë informacion. Por pashë se në atë vegim të madh shpuan sytë e mi tytat e pastruara mirë. E kështu nuk mund ta lejoja këtë. Tytat e tyre ishin aq të zjarrta sa prisnin që gjahu i madh, tërë ata trupa të shëndoshë e të majmur të mbushnin dyshemenë me lëngun e kuq të jetës. I pashë dhe renda. Sytë e mi nuk duan të shikojnë të pajetët. Nuk mund t'i numërojnë ata.

Kur ata afruan gishtat në atë simbolikë të presjes mbi tërë zhagrimën e metalit edhe sytë m'u ndezën. Një flakë e paparë më depërtoi brenda. E pastaj më zbriti në majë të këmbëve e m'u ngjit menjëherë në tru. Dhe sytë si sy, duart si duar, truri si tru bënë atë që duhej. Ndërhyra! Ishte një ndërhyrje e vetëtishme. Ishte një shkrepëtimë e furishme e dritës dhe errësirës në atë pikë të madhe të ndjenjës së jetës.

Dhe ju ende vazhdoni të më quani syhumbur? Një i pasy nuk mund ta realizonte këtë. Unë ua qartësova, ju më dëgjoni dhe ende jeni në errësirën që ju ka pushtuar. Në atë dhomë ende ishte zjarri i tytave. Dengjet e jeshilta po përpëliteshin të shkrafanjitura në dyshemenë e asaj dhome që ndriçohej me neona përallorë. Ata dukeshin të errësuar nga sytë. Nuk më shikonin mua. Unë u mundova të vë buzët e mia në lëvizje të qetë, mendjen në pikën më të lartë të urtisë, e kështu fola qetësisht dhe mjaft miqësisht me ta. Unë i shihja. Nuk kisha problem me numërimin e tyre. Ata ishin vetëm dy, dhe pse dukej nga zhurma sikur të ishin një duzinë. Me atë kënd të mbushur me dengjet jeshile ishte pak problem, por jo për sytë e mi. E ndërsa më në fund e kuptuan se ishin nën vëzhgim, ulën tytat. Isha tashmë mjaft i qetë, i butë, i dashur, mjaft njerëzor.

Ua mbylla dyert me shulat e rëndë të hekurave që kishin gatuar vetëm mendjet e tyre për atë godinë. Ishte një godinë e bukur nga brenda, plotë drita, por me një arkitekturë bunkeri nga jashtë. Gjithë beton. Gjithë hekur. Nga të gjitha anët heshtja dukej e çmendur. Vetëm në atë pikë. Ishte ora dymbëdhjetë e natës. Unë e hapa ngadalë derën ku bëhej gjullurdi. Në fillim sikurse ndodh koka ime me këta dy sy bënë detyrën e parë, pastaj këmba e djathtë dhe më pas një ndalesë dhe duart e këmba e majtë u bënë njësh, palë në atë lëvizje të paqartë. Dhe qëndrova para tyre. Nuk kisha armë. Armët i kishin ata dy. Por sytë e tyre tashmë ishin me mua. Ishin sikurse i pashë dhe më shihnin, jo më shumë e më pak, se një burrë dhe një grua. Qëndrova ballë tyre. Ua kalova dorën e djathtë, pastaj të majtën para syve. Por, a ishte faji im që ata nuk shikonin? Vetëm pëshpëritën. Na ka hyrë hajduti. Hajduti!

Për rreth shtatë minuta nuk u grindën më për numërimin e atyre dengjeve. U grindën për hajdutin! Dhe ua pashë sytë e tyre të lodhur. Nuk pajtoheshin me kërkesën e trupave të tyre të drobitur për gjumë. Nuk e di si duhej të veproja. Më në fund u pëshpërita në vesh. Janë 2 miliardë e njëzetë e pesë milionë. Mos u zini kot, ju nuk e dini sa keni aty, ju nuk i numëroni dot. Ata sërrish në të tyren. Nuk e besonin. Nuk e donin ndihmën time. Dhe kështu e bëra disa herë. Doja që t'i qetësoja. Nuk doja që të shkonin jërm. Doja që ky buxhet të mos shkonte dëm. Ishte tamam buxheti i një shteti. E si mund ta bënin ata një numërim të tillë? Numërimi donte profesionalizëm. Kërkonte profesionistin këtë e dinin vetë ata të dy, se punë kishte por profesionistë nuk kishte. A e kam gabim?

Atë natë ata u lodhën dhe me frikën e hajdutit qëndruan roje deri sa pushuan qentë së lehuri dhe kur akrepat u bënë palë në dymbëdhjetë të drekës ata u zgjuan. Tashmë duhej të shkonin në punërat e tyre. Unë edhe atë ditë i ndoqa nga pas. Në fakt ndoqa për aq sa mund ta ndiqja eskortën e tyre. Por, ama ua dija punërat.

Dhe çdo ditë kur putheshin akrepat e orës në dymbëdhjetë të drekës e dija se do ti gjeja me telefonat tek veshët. I dëgjoja me mirësjellje teksa vazhdonin të grindeshin për kuotat e numërimit të atyre dengjeve të jeshilta. Gjithnjë jepnin shifra numërimi gabim. Unë nuk doja të grindeshin. Më dhimbseshin. U jepja shifrën e saktë. Dhe ata prapë nuk e besonin. Hajduti! Me vrap të përforcojmë rojet.

Roje. Roje. Roje. U punësua thuajse një ushtri e tërë në atë godinë bunker. Rroje natën dhe ditën. Ndëroheshin rojet sikur ajo godinë të ishte një pjesë e godinave të mëdha të shtetit, ndoshta po tregohej më shumë vëmendje për të, edhe se sa Banka e vendit.

Pas një kohë të gjatë ndjeva lodhje. Vendosa të mos e bëj më numërimin e tyre. E çfarë kuptimi ka aritmetika në raste të tilla? Por, edhe kur e mora këtë vendim mendja ime vazhdonte të numëronte ato dengje që ia sillnin sytë pa e kuptuar. Numëroja dhe më dukej se bëja garë me akrepat e orës së madhe. Profesioni im kishte përparuar mjaft. Isha bërë një profesionist me kualifikim mjaft të lartë.

Ata ishin prapë në zjarr. Tytat i kishin sërrish përballë. Grindja nuk ishte thjesht një hall. Gruaja dukej më e lehtë, burri dukej si thes, e unë nuk e di pse isha tashmë i sigurt për sukses. Ajo ishte në sytë e tij përballë. Ai ishte me dorën e gjatë të drejtuar në kokën e saj. Papritur u duk se bëri paq. Por jo. U ul në divan. Drita e mbyste errësirën në çdo skaj. Qentë lihnin. Dhe ata pushuan pastaj. Këmbët e mia qëndruan. Pastaj koka bëri detyrën e saj. Duart u zgjatën.

„Hajduti! Si mundet të na hyjë një hajdut në këtë bunker?! Kush je ti ma thuaj menjëherë?“

Unë isha aty. Ai dhe ajo më kishin përpara. Unë i shihja në sy. I shikoja të dy. Drilleshin. U kishte hyrë frika? Dhe unë habitesha me një burrë e një grua. „Si nuk kishin frikë nga tytat që i drejtonin njëri-tjetrit?“ Vjedhja u dukej më e errët se vdekja. Po vallë a nuk kishin vjedhur ata? A nuk ishin ata hajdutët më të mëdhenj?

Qëndrova krejt i qetë. Për minuta të tëra nuk lëviza. U përsërisja se tashmë shuma ishte dy herë më e madhe. Por, ata ishin thjesht ulur, ishin dehur me shifrën e parave dhe punëve të tjera që ndodhin në të tilla raste. Dehja e shumëfishtë bën punën e saj. Fundja ti mbyll edhe sytë. Po dhe sytë e mbyllur janë në dritë. A nuk është kështu kur ndodh të depërtojnë xixlla të mistershme?

Pastaj dëgjova një zhurmë. Një si oshëtimë e thellë brenda atij bunkeri. Ndjeva dhimbje. Diçka më theri. Më theri…, dhe kështu iu largova thelbit të dritës dhe erësirrës. Shkova më tej. Më tej. Ishte tashmë një ditë e bardhë. E gdhirë!

Vazhdoja të lexoja i qetë, i lehtësuar, por i habitur. Vdekja kishte ndodhur. Tani e dija që ai kishte vdekur. Nuk mund ta besoja. Jo. Jo. Thashë me vete diçka për ikjet dhe vetëm aq. Pastaj dihata thellë. Më dukej e pabesueshme. Nuk e di pse përsërisja me vete, jo. Jo. Jo.

Tashmë më thoni, jam një syhumbur? Në fillin e asaj zagushie të zjarrtë natyrshëm trupi ishte një grimcë e paqartë. Ndjeja ikjen e një trupi. Ia ndiqja lëvizjet e fundit. E dija se së fundmi do të kishte një ofshamë. Ofshama që lë shenjëza të padukshme, në mure, në dysheme, në xhama. Dhe ju mund ta shikoni atë?

Kur mbarova së pari, dëgjova takat në hapësirën e gjerë e të gjatë të rrugës, që i largohet bunkerit. Këmbët e atyre takave ishin në lëvizjen normale. Edhe zhurma e tyre ishte po aq normale. E gjitha dukej reale. Ideale. Tani ishte ora katër e mëngjesit, por ende e errët. Megjithatë, frika nuk kishte zbritur ende mbi gazeta, as ekranet nuk kishin filluar të bënin rrokadë sysh. Aty kishte një skuadron civilësh. Rreth e qark kishte ardhur garda. Në thellësi tutje dukej një e qarë e lehtë. E qara ishte diku në ëndërr.

Disa burra me kollare më mbanin për dore. Flisja me veten. Doja të thoja, se më shumë flisja me veten, se sa me ata. Ata nuk më besonin se çfarë kisha parë. Nuk donin të më besonin sytë e mi. Shikimin, … shikimin më thoshin, se atë, pra shikimin t'a kanë vrarë.

Edhe ju më thoni se jam syhumbur. Më thoni a është kjo një gjë e mundur? Shkoni dhe hapni atë vend të zezë, aty vërtet është bunker, është një bust, janë dy në fakt që nga ajo natë, nuk ka errësirë, aty ka dritë, por unë nuk e di përse ende ai ende nuk po i hap sytë.