Memuaristikë (nga ditari profesional « Mozaik Impresionesh në dy jetë »)
DR. EDUARD A. SKUFI ATHINE
Këto kujtime më vijnë si etyd orkestral i një muzike bluz në shpërthime ndjesore , ndërthurur me refluksin kalmant të një ballade në naracion romantik , prej shpirtrash të vuajtur. Të endur në një dans somnambul meta narkotik, në një bioritëm të vecantë, që reflektojnë njëkohësisht një ndjenjë ku bashkëjetojnë , mbase në dizarmoni një lloj sarkazme me keqardhjen dhe dhimbjen . Nuk janë të paktë ata që vuajnë , jo vetëm zgjedhjet e tyre por dhe atë të të tjerëve . Kujdesi dhe organizimi social në këto raste shpreh shkallën e civilizimit dhe të humanizmit. …Fillimi i Qershorit i vitit 2012 na udhëtoi drejt Copenhagenit , për të marr pjesë në kongresin e 10-të Europian të Glaukomës . Me kënaqësinë e kuriozitetit, endeshim nëpër atraksionet e “ port of traders ” , për të shijuar artin dhe kulturën daneze , një temë pikante e axhendës tonë dhe ambicjeve tona intelektuale. Zakonisht orët ishin mjafte të ngarkuara dhe me intensitet jo të zakonshëm . Por të favorizuara nga ‘ dita e pafund skandinave ‘, me itinerar nga “ Little Mermaid ” emblema e qytetit e deri në impresionanten, në të ashtuquajturën “ freedom city ” , Christiania . Një distrikt , apo ‘ mikroqytet sovran ‘ , unikal për nga vlerat dhe konceptimi, ku ishin izoluar të gjithë drugmans , në një kujdes të vecantë dhe jo të shpërndarë , si ikona riskante sociale. Ishte një ishull i vogël, ku amalgoheshin misteriozja me surealen , në një sentiment keqardhjeje dhe empathie . Tingujtë e heavy metal përzier me klithmat e asaj pop , ishin notat e para të prezantimit . Mbas disa hapave ndjehesh një erë e vecantë, që shoqërohej nga turma në një lëvizje kaotike , si fantazma apo krijesa somnambul, në një paradë . Personazhet ngjanin me figura karakteresh tipike dhe atipike , me veshje interesante e me aksesuarë të cuditshëm . Përreth baranga të improvizuara , në një “ arkitektonike pa arkitekt ”, veshur në ngjyra grafiti e murale shume ngjyrëshe , në abstraksionizëm . Vazo të thyera me lule , të ngjyrosura me figura të ndryshme e orendi të vjetra me shirita ngjyrash , që ishin varur nëpër degë pemësh , përbënin dekorin e kësaj skene . Duke ecur me kolegun tim Ioanin , të befasuar e të impresionuar nga kjo vecanti sugjestionuese , mes turmës u gjëndem para një pazari laik të improvizuar , me krijimet dhe punimet e tyre artizanale nën tabela si “ Winking island ” , “ Genuine life ”. Në mes të stock butikut , një vajzë bjonde me sy të kristaltë në një portret engjëllor , ku fliste një bukuri natyrale thuajse në perfeksion . Me shirit ngjyrë fuksia në ballë , me epigrafi “Aphrodite childs ” , veshur me geta blu royal, që përfundonin sipër me zhartier dantëlé, dhe me një bluzë jeans dekolté, në një stil kazual. Geta transparente përpiqej , të fshihte harmonikisht , formën elegante të këmbëve të gjata , cka më intrigoi në moton slogan klasike , të kavalerisë britanike “ l'ordre de la Jarretière ” dhe reflektimet e saj…
Të krijonte impresionin e një skulpture thuajse nudo , me bukuri Venerike , në një shikim enigmatik që fumarte me kënaqësi cigaren e marihuanës. Duke krijuar figura dhe hieroglife me tymin e tij, në një dans erotik somnanbul dhe mbi gjoks i varej një sak dekorativ prej kadife, ku mblidheshin monedhat e dhuruara . Ndërsa të gjithë ndiqnin me kuriozitet spektaklin një oh…i dhimbshëm na tërhoqi tek një i ri përbri me flokët ekstension dhe një bust të pushtuar nga koleksione tatouazh . Ai me njërën dorë që i dridhej e mbante mbi një sy , ndërsa në dorën tjetër kishte një cekic të vogël dhe një gozhdë , me të cilat hapte brima në guackat dhe kristalet shumëngjyrëshe, duke krijuar bracëlet dhe kolje . Mesa dukej dicka i kishte hyrë në sy. Instiktivisht unë ju afrova, nxorra nga çanta flakonin anestetik të alcainës, ja hodha në sy dhe e këshillova të ishte i qetë. Pas pak me një batonetë i hoqa trupin e huaj nën kapak. Ai u lehtësua menjëherë nga dhimbja dhe më buzeqeshi . Arvid , i thirri , vajza e spektaklit dhe u gjend në krahët e tij rrethuar nga shumë shokë . Ai diçka i tha në gjuhen daneze dhe vajza në shprehje mirënjohjeje , me falenderoi , duke u prezantuar me emrin Inger . Papritmas mori një kitarë të çnjyrosur aty pranë dhe si mirënjohje në dueto me Arvidin kënduan “ I can’t stop loving you “ , të R . Charles . Ne mbetëm të surprizuar nga reagimi e ato momente të këndshme. Ky ishull aq misterioz fshihte një vecanti interesante. Mandej vazhduam në pjesën tjetër të këtij ‘ eksibicioni ‘, ndërsa Arvidi i mbetur në këmbë vazhdonte të na përshëndeste me dorë . Vizitorët përreth shikonin të cuditur . Më tej në fushën e vogël një varkë e gjymtuar me mbishkrimin “ Ulysses ”, pranë saj një skelet gjysëm i ndenjur , në ballë të cilit ishte gdhendur fjala “ epilogue “, mbante një palë syze të zeza , në qafë një zinxhir i trashë ku varej si medaljon një monedhë , ndërsa në dorë biblën . Absurditeti vazhdonte me një bicikletë të përmbysur me një rrotë , ndërsa në vendin e rrotës tjetër , një ombrellë pa bisht me mbishkrimin “ New style art “, të gjitha në kolore e nuanca të ndryshme . Aty pranë ishin ulur dy të rinj që recitonin një monolog nga Shekspiri , duke mbajtur një kafkë në ngjyrë floriri në dorë. Përshtypje të vecantë më bëri një tip i veshur si viking , me helmetën me brirë , mbi të cilën dallohej mbishkrimi “ Baron M.“ , me një pelerinë mbi supe . Naracioni mbi Baronin Munchausen u bë karakter , por më tepër syndrom. Karakterizuar nga një hypochondri e manipuluar , apo e improvizuar . Një formë teatri pa kuinta dhe pa regjizor , ku surealja shprehej me superlativat e veta. Në një zonë të vecuar , më tërhoqi vemendjen një godinë në stilin barok, e gjymtuar , ku rinovimi e kishte plotësuar me disa elemente romaneske dhe ato të arkitektures moderne , në një mozaik stilistik inovativ. Ku i kishin mbetur si dëshmi e stilit autentik , vetëm kollonat e rrumbullakta prej mermeri , me dy skulptura ornamentale përbri dhe një pjesë e kupolës harkore, por koha i kishte fshirë emrin këtij objekt kulti . Mjaftë banorë të kësaj qyteze , faleshin me respekt, në një serenitet sugjestionues , që zhurmën e linte jashte dyerve. Në këtë ishull enigmë , ishin koleksionuar variacione kulture , karaktere e tipa të pazakontë . Ndjehesha si në skenën e një teatri abstraksionist me pasazhe të shpejta . Duke qënë viktima të kombinimit të komponenteve psikobiologjikë dhe sociologjikë , u krijua një trajtim efektiv, mbi një atitudë multidisiplinash, me lider filantropizmin… Ishim duke përfunduar vizitën , kur dëgjoj një zë të ngjirur në anglisht : Zoti doktor më falni…, dhe shikoj Arvidin bashke me Ingerin . Ai me frymën që i zihej , duke shtrirë dorën në të cilën mbante një kolje me guacka shumëngjyrëse u shpreh me kënaqësi : « This is Yours . Thank you » . Unë mbeta i befasuar nga mirënjohja e ketij “ shpirti të dehur “ por fisnik dhe e përqafova i emocionuar . U larguam nga ky ishull me impresione të pa parashikuara. Dielli po perëndonte , por dita insistonte , Christiania do të mbyllte kurtinën por jo zemrën . Ne ecnim të menduar në urën që bashkonte , por nuk ndante Copenhagenin nga Christiania , duke marr me vete më tepër një mësim etik se sa estetik. Këta njerëz " drug dependent " , të zhgënjyer nga jeta , me tornado emocionesh , të ndodhur në një labirinth pa rrugëdalje , që ishin duke humbur buzëqeshjen dhe optimizmin , atje gjetën " dritën ". Danezët përdorën në mënyre racionale, ergotherapinë dhe psikotherapinë , duke konvertuar pavlerën në vlerë ! Duke i lokalizuar me zgjuarësi në ishull , këta fatkeqë këtë “ produkt social “, të pa dëshiruar e të përbuzur… Ndryshe nga vendet e tjera , që i lënë si “ tufa të abandonuara “ në mëshirë të fatit . Ata ju dhanë atyre lirinë e duhur të oportuniteteve , vec duke e ruajtur balancën e integritetit , me moton se jeta eshte një sfidë dhe duhet ti rezistohet . Arkitektet e kësaj vepre humanitare zhvendosen ekuilibrin aq delikat , nga ‘ adiksioni ‘ i hidhur , në vizionin e ‘ rikuperimit ‘ , duke i dhënë dritë atij tuneli skëterrë. Ku niveli i civilizimit dhe mentalitetit progresiv nordik shprehte humanizmin dhe kulturën në një mënyrë unikale, me një rikonceptim vizionar në model trajtimi të një të vecante.
Comentarios