top of page

DO TË KESH KREVATIN TËND


DO TË KESH KREVATIN TËND

Qendra e qytetit, zbukurohej me skulptura e shatërvanë, me rrugë të ngushta plotë dyqane brenda ndërtesave katërqind vjeçare të stilit Venecian, të stolisura dhe ato me oxhakët që ruanin në pjesën e sipërme variacionin e kambanës. Nuk ishte një dukuri fetare, por një kusht i imponuar nga lagështia dhe spikama e qytetit. Emrat e shesheve dhe të kopshteve, dy fortesat binjake me emblemën dhe mënyra se si vendasit flisnin për "pushtuesit”, të linin të kuptoje, se kishin respekt dhe mirënjohje për ish-mbrojtësit e qytetit edhe pse prej tyre kishin një autonomi të kufizuar. Në lokalin Βενετία, që ndodhej në katin përdhes të njërës prej ndërtesave shumë shekullore, klientët ishin kryesisht pensionistë. Sa herë niseshin nga shtëpitë, te lokali të pinin kafen e mëngjesit, kohën e vajtjes e matnin duke numëruar rruzaret. Me kalimin e viteve, shumë prej pensionistëve ikën nga jeta; emrat e tyre, u shkruan në librin e artë të fisnikëve të lokalit me titullin kont përpara.

Më vonë, vendin e pensionistëve e zunë punëdhënësit, këta gjuetarë të krahut të lirë që sa herë shikonin jashtë lokalit ndonjë emigrant të sapoardhur dhe të hutuar, shpejtonin kush më parë ta rrëmbente. Kështu lokali në një farë mënyre, u bë qoshku ku tregtohej krahu i lirë i punës. Në ditët e dimrit për shkak të papunësisë, uljes së mëditjes dhe dehjes, kërciste sherri; fyheshin nënat, motrat, gratë, gjersa një ditë, u nxor prej këllëfit dhe thika. Pronari, me tjetërsimin e klientëve, të kulturave dhe të sjelljes, ndjeu më shumë se kurë mungesën e pensionistëve. I goditur nga nostalgjia patologjike, Konti një ditë u largua nga lokali duke thirrur trotuarit: «Ata do të jenë gjithmonë të pranishëm! Ata do të jenë gjithmonë të pranishëm!»



Pas asaj ndodhie tragjike, lokali ndërroi duar. U dëgjua se blerësi, ishte një nga krerët e policisë vendase dhe për të mos rënë në sy, vuri mëkëmbës Shkabën; një njeri ky trupmadh, me kokë të vogël dhe të zhveshur; rrugëve ecte gjithmonë me duar të hapura, që të dukej më i frikshëm. Fytyra e tij e stigmatizuar nga hunda e ngushtë, e gjatë dhe e kthyer në maj, e tregonte akoma më kërcënues. Pikërisht kjo shkabë, tanimë vërtitej rreth tavolinave të emigrantëve dhe kur gjente çastin e volitshëm, u ngulte kthetrat.

Një mëngjes, në lokal hyri një djalë i ri. Nga rrobat e zhubrosura dhe nga fytyra e hequr, dukej që kishte fjetur në stolat e sheshit Saroko, që për emigrantët e sapoardhur ishin hotelet falas. Nga mënyra se si i riu kruante xhepat, u kuptua lehtë që ishte pa një dysh.

-Lëre, lëre, i foli Shkaba që prej banakut; sot, do ta qeras unë pijen tuaj të preferuar. Kur të fillosh punë, këtu do të vish bashkë me të tjerët dhe i afroi në tavolinë gotën e rakisë dhe një kafe. Kur të hyni rregullisht në jetën e përditshme vazhdoi, nuk do të pini raki, por verë si ne vendasit. Vera të sjell qejf, shtoi duke i shtrirë dorën mbi supe; të bënë të këndosh, të hedhësh valle, ndërsa rakia të sjellë mërzitje dhe shere.

«Çudi!» Mendoi i riu. «Aq i frikshëm dhe i shëmtuar dhe aq zemërmirë! Ndonjëherë gabojmë kur i gjykojmë njerëzit nga pamja e jashtme» dhe për të shpëtuar nga rrjetëzat e syve të njeriut që kishte përballë, u përqendrua në afresket që zbukuronin muret me njëqind e shtatëmbëdhjetë ishujt e Venecias. Kur Shkaba i ktheu krahët, emigranti u dha i tëri në fotografinë që ndodhej pas banakut. Një skaf turistik i modifikuar me metal argjendi në bash që ngrihej vertikalisht dhe përfundonte në formë S-je; kuverta në qendër të skafit e shtruar me qilima persian që shkonin gjer në kyç, ndenjëset, të mbështjella me meshin, të zbukuruara me fije mëndafshi. Në pamje të parë, dukej sikur blerësi i lokalit ishte pasues i ish-pronarit, por në esencë...një sy i stërvitur do ta vinte re ndryshimin dhe qëllimin.

- Të pëlqen? E pyeti Shkaba kur pikasi përkushtimin. E bleva në Venecia; Mijëra çifte kanë kaluar me të poshtë Urës së Psherëtimave, për një puthje! Po nejse...ku di ti nga ritet. Do pish dhe një gotë tjetër? Nga unë e qerasur.

Emigranti i humbur dhe i përmalluar nga ato që rrëfente Shkaba, kujtoi burimin e fshatit. Nuset zbrisnin nga kuajt dhe mbushnin ibrikët me ujë për dhëndurët. «Atje do të ndalet dhe e mira ime,» mendoi duke kërkuar fatin e vet mes vajzave të harbuara; ndërkohë, erdhi dhe gota tjetër.

- Ç’ po më ndodh me ti! iu drejtua përsëri Shkaba duke mos ia hequr sytë. Të simpatizova! nuk do të flesh më te stolat! Dhe mori sytë e emigrantit për t’ i çuar përsëri te skafi i modifikuar. Të pëlqen? Do kesh krevatin tënd, gjersa të gjesh ndonjë punë dhe kur të mëkëmbesh, pse jo, të marrësh me qira një shtëpi e të sjellësh dhe familjen. «Ç’ është kjo mrekulli!» mendoi emigranti. «Ky po më bëhet vëlla e shkuar vëllait» dhe si shtyu gotën iu hodh në përqafim. Ndërkohë u dëgjua zilja e telefonit dhe Shkaba, ngriti receptorin. Pas një dialogu të shkurtër, vuri pëllëmbën përmbi buzë dhe duke folur ngadalë, i dha bashkë-biseduesit lajmë: -E gjeta viktimën!

Nuk shkoi shumë dhe me ndihmën e Shkabës, erdhi një punë. Vërtetë e lodhshme, por shpërblimi në krahasim me atë të emigrantëve të tjerë, ishte disi më i mirë dhe kjo e gëzoi. Shkonte mirë me monedhën; nuk e shpërdoronte. Për pas punës së përditshme, Shkaba i afroi dhe një punë plotësuese, pjatalarës në kthinën e një restoranti. Shpërblimi ishte i pakët, por atje hante e pinte, pa harxhuar asnjë dysh; bile merrte dhe me vete. Ishte një ndjenjë gëzimi, një kënaqësi, por me sakrifikim shëndeti. Nga lodhja e tepërt, shpesh ndihej i pafuqishëm dhe ajo dukej sidomos mbrëmjeve kur nga barku i skafit, nën mbikëqyrjen e minjve, duhej të nxirrte ujin me kova. Skafi i lidhur në njërën anë të kanalin “Kondra Fossa,” nuk ishte si në fotografi. Dërrasave të kuvertës, u kishte ikur leshi i ngjeshur nga çekiçët dhe daltat e drunjta; në bash, stolia e lakuar në formë S-je me kalimin e kohës, kish nxjerrë në pah përzierjen e argjendit me bakrin; qilimat persian, vende, vende ishin shqepur...Donte dhe i dha vetes drejtim tjetër. E ndjente veten të lirë, jo se ndodhej në vendin ku kish lindur demokracia, por se kishte xhepat plot me monedha. «Pa to, nuk mund të jesh i lirë!» filozofoi dhe si u kthye nga banaku, rrëmbeu një shishe me verë dhe ftoi të gjithë sa ishin në lokal të ngrinin shëndet për vëllain e tij të gjetur. Më pas i lindi dëshira për të kënduar dhe nga repertori zgjodhi një këngë dashurie: “Vemi o s’ vemi, në mes të pyllit do vemi, atje ku dielli dhe bota nuk na sheh. Atje ku zogjtë ngrenë foletë e dashurisë, atje folenë do ngremë edhe ne. Të rrojmë të gëzuar të lumtur dhe të qetë, sa e ëmbël është kjo jetë plot dashuri”. Pasi mbaroi këngën bëri të ngrihej nga tavolina, por në atë çast Shkaba iu lut të kujdesej për lokalin dhe kur u kthye i afroi dhe një shishe tjetër. Kudo Venecia e bukur! Si pa etiketën, ktheu enën e qelqtë, të pinte gjithë perandorinë e deteve.

Aty nga ora njëmbëdhjetë, doli nga lokali me dy hapa para, një hap prapa. Si përshkoi sheshin e Sarokut, bëri majtas dhe që andej hyri në rrugët e ngushta, që në kryqëzime shuheshin brenda njëra tjetrës sikur asnjëra nuk donte të merrte përgjegjësinë për atë që mund të ndodhte. «Hë dhe pak or Marathonomak» i dha kurajë vetes duke qeshur aq sa mund të qeshte dhe në çastin më të par, u ul në një nga stolat e Parkut Spianada. «Nesër këtu, nuk do të ketë vend ku të bjerë molla! Me hedhjen e shtambave nga ballkonet e ndërtesave për rreth, mijëra njerëz do të thërrasin njëherësh në një atmosferë ekstaze por dhe triumfi, për fitoren e jetës mbi vdekjen. Ah, t’ i hidhnin sonte!» mërmëriti sikur ta priste e keqja dhe për tu orientuar, hodhi një vështrim rrotullues nga e majta në të djathtë. Fillimisht fiksoi Universitetin Jon; më pas, Hotelin Liston; më të djathtë të tij, Muzeu i Artit Aziatik dhe së fundi fortesa e vjetër me bareliefin e luanit fluturues në hyrje.

Kish ardhur koha të çohej dhe me hapa që as ai vet nuk do të donte, nëpërmjet një rripi toke të shtruar me copëza shumëngjyrëshe prej granili, shkurtoi kohën e arritjes. Që t’ i shmangej rrezikut, dërrasën e gjerë dhe të trashë që lidhte platformën me skafin, e kaloi këmbadoras. Tani tërësia e hapave që duhej të hidhte, numërohej me gishta. «Hë dhe pakë!» u përpoq të inkurajoi veten, pa vënë re copëzën e grisur të qilimit mbi kuvertë, që i mbërtheu këmbën dhe dërgoi me rrokullisje në pjesën e nënujshme të skafit. Vërtet rënia ishte e zhurmshme, por nuk justifikonte frikën e minjve që vraponin duke gërthitur për një rrugëdalje. Ndërkohë, ndjeu t’ i lageshin këmbët gjer te gjunjët. «Sonte nuk mundem! Nesër, nesër do të zbraz ujin!» tha dhe si hoqi këpucët u shtri në dyshekun e lagur, ndërsa skafi fundosej si një sarkofag, që nuk pranonte ëndrra.

Vasil Klironomi

43 views2 comments

2 Comments


Kozma Gjergji
Kozma Gjergji
Nov 20, 2023

Për vetë realizimin më besohet, se tregimi: “Do kesh krevatin tënd” duhet të jetë një ndër kryesorët e librit. Në dukje ngjan paksa i zakonshëm, por që habitërisht të thithë me dramacitetin e tij si të fshehtë, në të cilin shpërfaqen karaktere tejet interesant, origjinal dhe të besueshëm.

Shumë urime Vasil Klironomi!

Like

Bardhyl Maliqi
Bardhyl Maliqi
Nov 19, 2023

Urimet më të mira për veprën e re miku im!


Like

Shkrimet e fundit

fjalaelireloadinggif.gif
bottom of page