top of page

Botëkuptime


Botëkuptime

Astrit Lulushi


Në mitin themelues të Romës, binjakët Romulus dhe Remus themeluan qytetin në brigjet e lumit Tiber afërsisht 750 vjet pes dhe ftuan të dëbuarit e shoqërisë që të ishin qytetarët e saj të parë. Romulus supozohet se krijoi një azil ose vend strehimi në atë që u bë Kapitol, duke ftuar skllevër të arratisur, njerëz të mërguar, kriminelë të të gjithë llojeve.

Idea se Romulus shënoi kufijtë e Romës vështirë se mund të jetë e vërtetë, por përmban një bërthamë të së vërtetës simbolike. Roma dhe kultura e saj nuk ishin "të pastra". Ato nuk u prodhuan kurrë nga një popull i vetëm etnikisht homogjen. Me kalimin e viteve dhe më pas me shekuj, pjesa më e madhe e popullsisë së Romës erdhi nga jashtë Italisë -- kjo madje përfshinte disa nga perandorët e mëvonshëm, si Hadriani, i cili ishte spanjoll, apo të tjerë që ishin ilirë dhe shkrimtarë si Seneca dhe Martial, gjithashtu me origjinë spanjolle. Keltët, arabët, hebrenjtë, ilirët ndër të tjerë, u përfshinë nën ombrellën e gjerë të Romakëve. Ky ishte rezultati i pashmangshëm i një sistemi perandorak që zgjerohej vazhdimisht dhe pranonte shpesh popujt e vendet e pushtuara si qytetarë romakë. Jo deri në fund të shekullit të parë p.e.s., me mbretërimin e Augustit, duken shenja të një arti të dallueshëm 'romak', një ideal kulturor të identifikueshëm 'romak'.

Por sa romake është romake? A është statuja jo shumë larg Kapitolit, e gdhendur nga një artist, i cili ishte i burgosur lufte në Romë, që përshkruan Herkulin dhe është bërë për një mbrojtës të pasur romak që mendonte se ishte një skulpturë 'romake'? Apo është art në mërgim? Apo çfarë? Përzierja është madhëshi. Nuk ka qenë kurrë e mundur që romakët, të cilët u zgjeruan për të ushtruar ndikimin e tyre mbi të gjithë Italinë, të shtiren ndaj çmendurive të pastërtisë racore që gjoja erdhën për të infektuar mënyrën se si romakët mendonin për veten e tyre.

8 views0 comments

Comments


Shkrimet e fundit

fjalaelireloadinggif.gif
bottom of page