"Mjeshtër i vetvetes:
Edi Rama dhe Epikteti në dialog
Skena është vendosur në një studio arti të qetë dhe moderne në Tiranë, Shqipëri. Edi Rama, artisti dhe kryeministri, qëndron përballë një kanavacë të madhe, duke pikturuar goditje me ngjyra të theksuara ne Kryegjyshatën Botërore te Bektashinjve ku Baba Mondi duket ne horizont I urtë dhe dhe me sy largpamës.. Muret e studios janë zbukuruar me vepra abstrakte - kaotike por të qeta. Epikteti, filozofi antik stoik, shfaqet në studio si i thirrur nga vetë koha, duke mishëruar qetësinë dhe përmbajtjen. Biseda fillon teksa Rama mendon rolin e tij si lider, artist dhe njeri që lundron në sfida komplekse kombëtare dhe personale.
Edi Rama (i fokusuar në pikturën e tij):
Unë kam qenë në këtë udhëkryq më parë, Epiktet. Balancimi i politikës me artin tim, kaosi me qetësinë. Është si të pikturosh në një kanavacë të paqëndrueshme. Kaq shumë presion nga të gjitha anët, kaq shumë pritshmëri për të përmbushur.
Epiktet (duke qëndruar pranë tij, duart e mbledhura qetësisht):
"Nuk është ajo që ju ndodh, por mënyra se si reagoni ndaj saj." Bota jashtë, qoftë në arenën e politikës apo të artit, është indiferente ndaj trazirave tuaja. Është perceptimi juaj, zgjedhja juaj e veprimit, që ju përcakton.
Rama (duke ndalur, duke u kthyer nga ai):
Është e lehtë ta thuash këtë kur nuk po drejton një komb. Presioni për të ofruar, frika nga dështimi - bëhet dërrmuese. Si qëndron një lider i qetë kur njerëzit janë të shqetësuar, ekonomia e brishtë dhe e ardhmja e pasigurt?
Epiktet (me vendosmëri të qetë):
Njeriu nuk shqetësohet aq shumë nga problemet reale, sa nga ankthet e tij të imagjinuara për problemet reale. Ajo që të shqetëson vërtet, Edi, nuk është shteti i Shqipërisë, por frika që qëndron brenda. Ekonomia rritet dhe bie; trazirat vijnë dhe shkojnë. Por mendja juaj qëndron. Zotëroje atë dhe do të gjesh paqen.
Rama (qesh pak, duke u mbështetur në kavalet):
Zotërimi i mendjes... Ju e bëni të tingëllojë e thjeshtë. Po ambicien? A duhet të kënaqem me 'pak dëshira', siç thoni ju? Si pajtohet kjo me ambicien që më shtyn për të përmirësuar këtë vend, për të lënë pas një trashëgimi?
Epiktet (duke buzëqeshur butësisht):
Pasuria nuk qëndron në të zotëruarit e pasurisë së madhe, por në të paturit e pak nevojave. Ju ngatërroni ambiciet me teprimin, kur në të vërtetë, ato nuk janë të njëjta. Kërkoni përsosmërinë, jo për hir të famës apo pasurisë, por sepse përputhet me versionin më të mirë të vetes. Së pari thuaj me vete se çfarë do të ishe; dhe pastaj bëni atë që duhet të bëni. Pasuria e vërtetë qëndron në të qenit i kënaqur me përpjekjet tuaja, pavarësisht nga ajo që bota e sheh si sukses.
Rama (reflektues, duke marrë sërish furçën):
Unë gjithmonë kam pikturuar në këtë mënyrë - duke shprehur atë që ndjej, jo atë që kërkojnë të tjerët. Por në politikë... është ndryshe. Njerëzit nuk e kuptojnë nuancën. Ata gjykojnë shpejt, ashpër. Si i trajtoj kritikat e tyre kur ato ndihen personale?
Epiktet (pohoi me kokë, sikur priste pyetjen):
Nëse doni të përmirësoheni, jini të kënaqur duke u menduar si budalla dhe trap. Rruga drejt rritjes nuk është përmes miratimit të të tjerëve, por përmes sensit tuaj të qëllimit. Kritikët do të ekzistojnë gjithmonë; është ai që mëson prej tyre, pa u bërë skllav i tyre, është që mbizotëron.
Rama (me buzeqeshje):
Po e qeshura me gjithë këtë seriozitet? A mund të përballojë një lider të qeshë kur ka kaq shumë në rrezik?
Epiktet (buzëqeshje, shkëndija e mençurisë në sytë e tij):
Ai që qesh me veten e tij nuk i mbarojnë kurrë gjërat për të qeshur. Përulësia ju lejon të shihni humorin në absurditetet e jetës. Qesh, Edi, por jo me vuajtjet e të tjerëve - qesh me arrogancën e egos sate, me natyrën kalimtare të pushtetit. Sepse në këtë, ju do të gjeni lirinë.
Rama (kthehet prapa, duke vëzhguar pikturën e tij me qartësi të re):
Pra, unë duhet të pikturoj jetën time ashtu siç pikturoj këto piktura - me guxim, por pa frikë nga gjykimi. Të pranoj atë që nuk mund ta kontrolloj dhe të përqendrohem në atë që mundem?
Epiktet (duke vendosur dorën mbi shpatullën e Ramës):
Pikërisht. Përdorni sa më mirë atë që është në fuqinë tuaj dhe merrni pjesën tjetër ashtu siç ndodh. Pavarësisht nëse është një penel apo një vendim politik, veproni me qëllim, por pranoni se jo të gjitha rezultatet janë tuajat për t'u dhënë. Liria nuk gjendet në kontrollin e vehtes, por në zotërimin e vetvetes.
Rama (pohoi kokën, duke buzëqeshur në pikturën e tij):
Ndoshta ka më shumë art në lidership sesa kam kuptuar.
Ndërsa Epikteti largohet dalëngadalë nga dhoma si ne një ëndër, Rama qëndron i vetëm, me furçën e tij të vendosur mbi telajo, por me mendjen e tij më të qartë, qëllimin e tij të ripërtërirë. Me fjalët e filozofit që jehojnë në zemrën e tij, ai pikturon - jo për njerëzit, jo për kritikët - por për paqen e brendshme që vjen nga zotërimi i vetvetes.
Comments