Agim Vuniqi: Etja për pushtet

Etja për pushtet (versioni 2025)

(Nga Agim Vuniqi)

Në politikën kosovare, pushteti nuk shihet si përgjegjësi, por si trofe. Kjo është sëmundja kronike që po e gërryen demokracinë e brishtë të republikës sonë. Ashtu si në vitet e pasluftës, edhe sot partitë politike janë më shumë koalicione interesash personale sesa programe ideologjike që përfaqësojnë qytetarin.

“Etja për pushtet” nuk është më vetëm metaforë — ajo është mekanizmi kryesor që përcakton çdo lëvizje, çdo vendim, çdo aleancë. Brenda partive mbizotëron logjika e kontrollit të burimeve publike dhe jo e qeverisjes efektive. Çdo pushtet shihet si mundësi për të shpërblyer klientelën, për të ndërtuar rrjete patronazhi dhe për të eliminuar rivalët politikë.

Në vend që të forcohet institucioni i shtetit, forcohen individët që e mbajnë peng atë. Qeveritë rrëzohen jo pse dështojnë, por pse dikujt i përfundon mandati i interesit. Parlamenti nuk funksionon si shtëpi e debatit demokratik, por si agjenci votash të porositura, ku fjalët e deputetëve janë thjesht zhurmë për të maskuar pazaret e prapaskenës.

Në këtë kuadër, opozita nuk ndryshon shumë nga pozita.

Në vend që të krijojë alternativa programore, ajo ndjek po të njëjtën formulë të përfitimit: “si të vijmë në pushtet”, jo “si ta ndryshojmë pushtetin”. Kjo ka prodhuar një elitë politike që rotullohet në të njëjtin orbitë, ndërsa shoqëria civile e mediat shpesh e shohin veten në rolin e spektatorit, jo të faktorëve që imponojnë ndryshim.

Në vitin 2025, kjo etje është bërë edhe më e thellë.

Pas zgjedhjeve të fundit, koalicionet e brishta u ndërtuan mbi pazare afatshkurtra, ndërsa retorika e “ndryshimit” u zëvendësua me heshtjen e interesit. Ideologjitë janë zbehur, partitë janë shkrirë në ambicie personale, ndërsa qytetari është reduktuar në numër votash, jo në zë të politikës.

Në këtë realitet, Kosova ka mbetur republikë e formave pa përmbajtje:

• Kuvendi mblidhet për t’u përçarë;

• Qeveria qeveris për të mbijetuar;

• Opozita kritikon për t’u bërë pjesë e sistemit që kritikon.

Etja për pushtet është kthyer në matës të suksesit politik. Kush di të manipulojë më mirë, të improvizojë më shpejt dhe të imitojë më fort demokratët e Perëndimit, është fitues. Por fitorja, në këtë rast, është humbje për demokracinë.

Në fund, mbetet pyetja thelbësore:

A mund të ndërtohet një shtet i drejtë mbi themele ambicieje personale?

Historia e re e Kosovës po dëshmon se jo. Sepse pushteti, kur humb moralin, nuk është më udhëheqje — është ushtrim force mbi sovranin. Dhe aty ku forca zë vendin e së drejtës, qytetari mbetet spektator në teatrin e politikës, ndërsa shteti zbrazet nga kuptimi.